Du lịch tâm linh: Chưa hấp dẫn khách quốc tế

Sở hữu nhiều tiềm năng để phát triển du lịch tâm linh nhưng các điểm du lịch tâm linh của Việt Nam mới chỉ thu hút khách nội địa chứ chưa hấp dẫn được du khách quốc tế.

Nặng tính thời vụ

Theo thống kê mới đây, trong tổng số trên 7 triệu lượt khách đến Việt Nam, ước tính chỉ có khoảng hơn 12% khách du lịch đến các điểm du lịch tâm linh, thời gian lưu trú trung bình của khách du lịch tại các điểm du lịch tâm linh ngắn, thậm chí khách chỉ lưu lại vài giờ trong ngày.

Theo báo cáo của các Sở VHTTDL, một số điểm đến nổi tiếng hấp dẫn về du lịch tâm linh của Việt Nam cũng không níu giữ được du khách ở lại lâu dài, như Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam có số ngày lưu trú trung bình của khách là 1,3 ngày; Chùa Bái Đính 1 ngày; Yên Tử 0,84 ngày…. Một số điểm như Đền Trần - Phủ Dầy hay Mỹ Sơn thì số ngày lưu trú trung bình của du khách bằng 0.

Theo người quản lý của một doanh nghiệp lữ hành chia sẻ thì du lịch tâm linh của Việt Nam hiện đang mang tính mùa vụ do đặc thù phong tục tập quán, người dân có thói quen đi đền chùa chủ yếu tập trung vào những tháng đầu hoặc cuối năm âm lịch. Một đặc điểm văn hóa tâm linh khác của Việt Nam là các lễ hội thường diễn ra vào mùa xuân, những thời điểm khác trong năm cũng có khách tham quan, vãn cảnh, song số lượng không đông và không đều đặn.

Du lịch tâm linh Việt nam còn kém hấp dẫn ở chưa tạo được môi trường tốt để khách du lịch quốc tế tiếp cận, quan sát các hoạt động văn hóa tâm linh, cho dù chỉ ở hình thức diễn xướng.

Thực tế trên đã khiến người đứng đầu Tổng cục Du lịch ông Nguyễn Văn Tuấn phải thêm một lần xác định rõ ràng rằng việc phát triển du lịch tâm linh là giải pháp hữu hiệu để phát triển bền vững thông qua việc tạo công văn việc làm, tăng thu nhập cho cư dân địa phương, tăng cường hiểu biết, giao lưu văn hóa, tìm hiểu thế giới và tạo động lực bảo tồn giá trị truyền thống, tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc.

Phát triển dựa vào yếu tố địa phương

Ông Jose Paz Gestoso - Giám đốc điều hành Công ty Xacobeo, người giữ vị trí quan trọng trong Bộ Du lịch của Tây Ban Nha, khu vực Galicia trong suốt 15 năm qua chia sẻ kinh nghiệm về việc xây dựng tua du lịch “con đường của Thánh James” ở thành phố Santiago. Thành công của tua du lịch trên khởi nguồn từ việc công ty Xacobeo chú trọng yếu tố địa phương, hợp tác tốt với các nhà thờ, giáo hội, các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương. Các chương trình quảng bá với những mục tiêu, kỳ vọng được chia sẻ; những hoạt động xúc tiến cùng nhau phối hợp thực hiện trên cơ sở cùng có lợi. Lợi ích mang lại của việc phát triển du lịch tâm linh cho địa phương được nhấn mạnh…

Theo ông Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch: ở Việt Nam, có nhiều điểm du lịch tâm linh rất hấp dẫn du khách, trong số đó có Khu du lịch Tràng An - Bái Đính (Ninh Bình) đã làm tốt việc phát triển du lịch tâm linh dựa vào cộng đồng. Khu du lịch Tràng An - Bái Đính đã tận dụng những nét độc đáo, riêng biệt của tỉnh Ninh Bình; hàng năm thu hút trung bình trên 4 triệu lượt khách trong, ngoài nước; là một mô hình phát triển du lịch tâm linh cần được học tập..

Từ thành công của Ninh Bình, Việt Nam đang xây dựng các con đường du lịch tâm linh qua rất nhiều tỉnh, thành phố. Đó là các tuyến du lịch Hà Nội - Côn Sơn, Kiếp Bạc (Hải Dương) - Đông Triều, Yên Tử (Quảng Ninh) -Tràng An, Bái Đính (Ninh Bình); Chùa Hương (Hà Nội) - Tam Chúc Ba Sao (Hà Nam) - Tràng An, Bái Đính (Ninh Bình) - Đền Trần (Nam Định); tuyến Kinh đô Việt cổ gồm Đền Hùng (Phú Thọ) Hoàng Thành Thăng Long (Hà Nội) - Cố đô Hoa Lư (Ninh Bình) - Thành nhà Hồ (Thanh Hóa) - Cố đô Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế).

Với mô hình các con đường du lịch tâm linh ngành du lịch mong muốn sẽ sớm cải thiện tình hình, nâng cao sức hấp dẫn của loại hình du lịch này đối với khách quốc tế.

Nguyễn Thanh