Doanh nghiệp bắt tay giảm tồn kho

Hưởng ứng Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, từ năm 2012, đã có 27 tập đoàn, tổng công ty ký kết “Thỏa thuận ưu tiên sử dụng sản phẩm của nhau”. Sau 2 năm triển khai thực hiện, việc thực hiện thỏa thuận này đã có một số hiệu quả đáng ghi nhận. Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp đã tạo ra được chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ, góp phần giải phóng hàng tồn kho cũng như tiết giảm chi phí.

Tồn kho giảm rõ rệt

Qua báo cáo của các tập đoàn, tổng công ty, nhiều hợp đồng đã được ký kết với tổng giá trị xấp xỉ 71.000 tỷ đồng (chưa kể các hợp đồng mua bán điện, xăng dầu). Kết quả nổi bật như tiêu thụ mặt hàng quần áo bảo hộ lao động có giá trị khoảng 55,6 tỷ đồng; giấy in ram và giấy copy 165 tỷ đồng, máy thiết bị điện 4.164,4 tỷ đồng, thép xây dựng 5.200 tỷ đồng... Tình hình thực hiện các Biên bản ghi nhớ hợp tác song phương về ưu tiên sử dụng sản phẩm của nhau giữa một số tập đoàn, tổng công ty, công ty trực thuộc Bộ cũng có nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Một số thỏa thuận hợp tác mang lại hiệu quả trong chương trình Các Tập đoàn, Tổng công ty ưu tiên sử dụng sản phẩm của nhau là Vinatex đã cung ứng đồ bộ bảo hộ lao động/đồng phục với trị giá trên lớn cho Tập đoàn Điện lực VN, Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam. EVN và các đơn vị thành viên đảm bảo nguồn điện cung cấp cho nhiều Tập đoàn lớn. Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam đã thực hiện các hợp đồng mua bán xăng dầu trị giá 12.940 tỷ đồng. Tổng công ty Hóa dầu Petrolimex bán dầu cho Vinacomin trị giá 149 tỷ đồng.

Việc triển khai Thỏa thuận sử dụng sản phẩm của nhau đã có tính lan tỏa. Bên cạnh việc ký kết các hợp đồng với các tập đơn vị đã ký kết Thỏa thuận, các tập đoàn, tổng công ty còn mở rộng việc ký kết các hợp đồng với các công ty, đơn vị sản xuất trong nước đối với nhiều mặt hàng nguyên, nhiên vật liệu, hàng hóa trong giai đoạn 2012-2014. Đây cũng là một kết quả thiết thực, góp phần không nhỏ trong việc hưởng ứng Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” do Ban chỉ đạo Chương trình hành động Bộ Công Thương hưởng ứng Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” phát động.

Bên cạnh đó, việc thực hiện Thỏa thuận giữa các tập đoàn, tổng công ty cũng góp phần giảm tình hình tồn kho của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo; và tăng thị phần tại thị trường trong nước của các sản phẩm từ các tập đoàn, tổng công ty trực thuộc Bộ. Trước khi Thỏa thuận được ký kết, tính đến thời điểm ngày 01 tháng 9 năm 2012, lượng tồn kho của nhiều sản phẩm vẫn còn cao so, chỉ số tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 20,4% so với cùng kỳ năm trước. Đến thời điểm hiện tại, một số ngành có các tập đoàn, tổng công ty tham gia ký kết có chỉ số tồn kho tăng thấp hơn so với mức tăng chung: sản xuất chế biến thực phẩm, tăng 6,1%, dệt tăng 1,7%, sản xuất thiết bị điện tăng 2,1%.

Bản Thỏa thuận cũng đã góp phần nâng tầm giá trị hàng Việt Nam nói chung và giá trị các sản phẩm của các tập đoàn, tổng công ty trực thuộc Bộ tại thị trường trong nước.

Vẫn còn hạn chế

Bên cạnh các lợi thế khi cam kết sử dụng các sản phẩm trong nước, các tập đoàn, tổng công ty cũng gặp nhiều vướng mắc khi ưu tiên sử dụng hàng hóa lẫn nhau nói riêng và sử dụng hàng Việt nói chung do các quy định của pháp luật về đấu thầu, khiến các đơn vị thành viên tập đoàn, tổng công ty không được tham gia đấu thầu cung cấp vật tư thiết bị. Đồng thời, việc thu xếp nguồn vốn trong nước khó khăn, nguồn vốn nhà nước hạn hẹp nên một số doanh nghiệp phải vay phần lớn ở nước ngoài, dẫn đến một số trường hợp các tổ chức cho vay yêu cầu nhà thầu hoặc thiết bị hàng hoá phải cung cấp từ nước ngoài.

Hàng hóa được sản xuất trong nước vẫn chưa đa dạng về mẫu mã, chủng loại, chất lượng chưa đảm bảo nên chưa cạnh tranh được với các mặt hàng ngoại nhập. Đồng thời trong khâu cung ứng đòi hỏi hàng hóa số lượng, chất lượng đảm bảo thống nhất, tiến độ giao hàng cũng là vướng mắc ở một số ở doanh nghiệp. Đặc biệt, một số tập đoàn, tổng công ty cần các loại hàng hoá đặc chủng có tiêu chuẩn kỹ thuật cao nhưng trong nước chưa sản xuất được, khiến phải phụ thuộc vào nhập khẩu.

Các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của tập đoàn, tổng công ty có tính chất nêu chủ trương, động viên, kêu gọi nhưng không có các tiêu chí cụ thể về mức độ ưu tiên sử dụng hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ, dẫn đến việc triển khai thỏa thuận ưu tiên sử dụng sản phẩm của nhau chưa cao.

Một số tập đoàn, tổng công ty sau khi ký Thỏa thuận chưa ký kết được các hợp đồng bán sản phẩm hoặc chỉ bán được với số lượng ít do khoảng cách về địa lý hoặc các sản phẩm sản xuất ra là nguyên, nhiên vật liệu chuyên dùng, máy móc đặc thù hoặc sản phẩm mới trên thị trường nên không có đầu ra tiêu thụ.

Hương Ly