Thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp ngày càng lớn mạnh

Với những thành tích xuất sắc trong công tác từ năm 2009 đến năm 2013 góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, vừa qua, VCCI đã được Chủ tịch nước quyết định tặng thưởng Huân chương Lao động hạng nhất. Nhân dịp này, Phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc phỏng vấn Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI. Lan Anh thực hiện.

Trải qua hơn 51 năm xây dựng và phát triển, đến nay, VCCI đã trở thành một tổ chức lớn mạnh với  trên 100 ngàn hội viên và cơ quan VCCI vững mạnh. Ông có thể cho biết cụ thể hơn về sự phát triển này?

Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam là tổ chức quốc gia tập hợp và đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, người sử dụng lao động và các hiệp hội doanh nghiệp ở Việt Nam nhằm mục đích phát triển, bảo vệ và hỗ trợ các doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, thúc đẩy các quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và khoa học - công nghệ giữa Việt Nam với các nước trên cơ sở bình đẳng và cùng có lợi. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam là tổ chức độc lập, phi chính phủ, phi lợi nhuận, có tư cách pháp nhân và tự chủ về tài chính.

Cơ quan lãnh đạo cao nhất của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) là Đại hội đại biểu toàn quốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam được tiến hành 5 năm một lần, tại đại hội sẽ bầu ra Ban Chấp hành và các Ủy ban, tổ chức bên cạnh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. Ban Chấp hành bầu ra Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký và cử ra Ban Thường trực, là cơ quan thường trực thực hiện việc quản lý, điều hành, chỉ đạo, lãnh đạo trực tiếp mọi hoạt động hàng ngày của hệ thống Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. Đứng đầu Ban Thường trực là Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. VCCI là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Tính đến năm 2013, số lượng hội viên của VCCI đã tăng  gần gấp đôi so với 2009 và 3 tháng đầu năm 2014, VCCI đã kết nạp được gần 700 đơn vị hội viên mới, đưa số Hội viên VCCI lên con số trên  100 ngàn hội viên (trong đó có trên 11.000 đơn vị Hội viên trực tiếp .

Thực hiện chức năng và nhiệm vụ của mình, cơ quan VCCI hiện có 9 đơn vị chuyên môn tại trụ sở chính, 09 chi nhánh và văn phòng đại diện trú đóng tại các khu vực kinh tế trọng điểm của đất nước. Ngoài ra, Phòng Thương mại còn có các tổ chức bên cạnh và trực thuộc như: Trung tâm trọng tài quốc tế Viêtnam, Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam, các đơn vị trực thuộc cơ quan VCCI:  Viện Phát triển Doanh nghiệp, Viện Tin học Doanh nghiệp, Văn phòng Doanh nghiệp vì Sự phát triển bền vững, Trường đào tạo quản lý doanh nghiệp, Báo Diễn đàn Doanh nghiệp, Tạp chí Vietnam Business Forum, Trung tâm thông tin Tiềm năng Việt, Trung tâm văn hóa doanh nhân và 5 công ty trực thuộc thực hiện các nhiệm vụ khác do Phòng Thương mại giao. Tổng số cán bộ trong toàn hệ thống cơ quan Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các đơn vị trực thuộc là 1000 người.

Trong giai đoạn từ năm 2009 đến năm 2013, VCCI đã đạt được nhiều thành tích khá nổi bật trong công tác. Xin ông cho biết thêm về những lĩnh vực hoạt động hiệu quả này?

Trong công tác tham mưu cho Đảng, Nhà nước; góp ý xây dựng Pháp luật, xây dựng các Đề án, Dự án, Chính sách, cải thiện môi trường kinh doanh, VCCI đã xây dựng Đề án  trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TW về “Xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”. Ngày 17 tháng 12 năm 2011,  Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đã đến thăm và làm việc trực tiếp với VCCI và phổ biến Nghị quyết. Trong bài phát biểu của mình đồng chí đánh giá cao hoạt động của VCCI và một lần nữa khẳng định vai trò của VCCI : tập hợp và đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức xúc tiến thương mại – đầu tư và hỗ trợ phát triển kinh doanh, phát huy hơn nữa vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam, góp phần phát triển kinh tế – xã hội đất nước nhanh và bền vững.

Trong năm giai đoạn 2009 -2013, VCCI cũng đã tham gia nghiên cứu góp ý các Dự thảo:  Dự thảo Luật Dự trữ quốc gia, Luật Giá, Luật sửa đổi, bổ sung Luật thuế thu nhập cá nhân, Thông tư hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp Dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định số 39/2009/NĐ-CP; Dự thảo Nghị đinh về thanh toán không dùng tiền mặt; Nghị định sửa đổi Nghị định 92/2007/NĐ-CP hướng dẫn Luật Du lịch; Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 79/2006 hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật dược; Nghị định của Chính phủ về hải quan điện tử; Chính sách về thuế nhà thầu, Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 39/NĐ-CP về vật liệu nổ công nghiệp và Dự thảo đề án hoàn thiện quản lý nhà nước với doanh nghiệp Nhà nước; Phòng đã cử lãnh đạo tham gia Ban Soạn thảo Cải cách thủ tục hành chính và cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh tiếp tục được đẩy mạnh, kết quả được Thủ trướng Chính phủ đánh giá rất cao. Đề án tăng cường công tác phổ biến giáo dục pháp luật tại một số địa bàn trọng điểm về vi phạm pháp luật giai đoạn 2012-2016...

Đặc biệt, trong giai đoạn từ năm 2006 đến 2013, thực hiện chức năng và nhiệm vụ của mình, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) hàng năm phối hợp với Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tiến hành điều tra, nghiên cứu và công bố Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh về môi trường kinh doanh (gọi tắt là PCI). PCI được công bố đầu tiên từ năm 2006 bao gồm 42 tỉnh, thành phố được xếp hạng. Đến nay, PCI gồm có tất cả các tỉnh, thành phố ở Việt Nam. PCI bao gồm 9 (chín) chỉ số thành phần, với mục đích đánh giá về chất lượng điều hành kinh tế cấp tỉnh, mức độ thuận lợi, thân thiện của môi trường kinh doanh và nỗ lực cải cách hành chính đối với doanh nghiệp của các tỉnh, thành phố ở Việt Nam. PCI chính là ý tưởng và sản phẩm của các chuyên gia của VCCI cùng với các chuyên gia quốc tế làm việc cho VCCI. Phương pháp và cách tiếp cận của PCI hiện được các tổ chức quốc tế “xuất khẩu” ra nhiều nước khác trên thế giới như Lào, Bangladet, Sri- Lanca, Philippine, Thái Lan…

Nhờ có VCCI, nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư, đào tạo nhân lực và phát triển DN đã được tiến triển thuận lợi hơn. Ông có thể cho biết những thành tựu đáng kể của VCCI  giai đoạn 2009-2013 trong những lĩnh vực này?

Từ năm 2009 đến năm 2013, VCCI đã tổ chức được khoảng 3190 khoá đào tạo cho khoảng 176.000 lượt doanh nghiệp. Bên cạnh các chương trình đào tạo các kiến thức, kỹ năng kinh doanh cơ bản, trong những năm vừa qua, VCCI đã chú trọng đưa các nội dung đào tạo quản trị cao cấp cho các cán bộ quản lý, lãnh đạo doanh nghiệp. Đồng thời, VCCI tăng cường và mở rộng liên kết với các Trường Đại học, các tổ chức đào tạo danh tiếng của nước ngoài tổ chức các chương trình học tập liên kết và thực hành tại nước ngoài giúp doanh nghiệp nâng cao hiểu biết thực tế và trao đổi kinh nghiệm với các doanh nghiệp, doanh nhân nổi tiếng thế giới như các chương trình liên kết đào tạo cho doanh nghiệp tại Mỹ, chương trình Inwent tại Đức... VCCI đã ký thỏa thuận hợp tác với Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc khảo sát đào tạo theo nhu cầu của xã hội.

Cũng trong giai đoạn này, VCCI đã tổ chức đón hơn 3.000 đoàn với hơn 98.000 lượt doanh nhân nước ngoài vào Việt Nam khảo sát thị trường, tìm kiếm cơ hội đầu tư- kinh doanh trong đó có 98 đoàn tháp tùng  Nguyên thủ quốc gia; Đồng thời tổ chức hơn 1.200 đoàn với hơn 27.900 lượt doanh nghiệp Việt Nam ra nước ngoài tham dự các hội nghị quốc tế, khảo sát thị trường, tham dự hội chợ triển lãm trong đó có 166 đoàn lớn tháp tùng Nguyên thủ và lãnh đạo cấp cao của Việt Nam ra nước ngoài.

VCCI cũng  tiếp tục triển khai chương trình hành động thực hiện Chỉ thị 22-CT/TW của Ban Bí  thư Trung ương Đảng về tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng quan hệ lao động hài hoà, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp thông qua việc tham gia xây dựng pháp luật về lao động, hỗ trợ thành lập và thực hiện liên kết hơn 150 Hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước; tiếp tục thực hiện ủy quyền cho 63 Hiệp Hội doanh nghiệp các tỉnh, thành phố thực hiện chức năng đại diện ngư­ời sử dụng lao động cấp tỉnh.  Hướng dẫn kịp thời các hoạt động chuyên môn đại diện giới sử dụng lao động cho các chi nhánh, VPĐD VCCI, các Hội đồng người sử dụng lao động tại các Hiệp hội doanh nghiệp địa phương khi tham gia vào cơ chế ba bên quan hệ lao động, đặc biệt là tham gia giải quyết hơn 760 vụ tranh chấp lao động, các vụ lãn công, đình công không theo quy định của pháp luật. Thực hiện Chương trình quốc gia về phát triển bền vững doanh nghiệp giai đoạn 2010- 2014 và tầm nhìn 2020; Chương trình quốc gia an toàn vệ sinh lao động giai đoạn 2010 - 2015 nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững, cải thiện điều kiện lao động và nâng cao văn hóa kinh doanh trong doanh nghiệp.

Hơn nửa thập kỷ hình thành và phát triển, song hành với sự lớn mạnh của VCCI là sự lớn mạnh của đội ngũ doanh nhân. Là một trong những người đã xây dựng và góp phần đưa Nghị quyết 09 vào cuộc sống nhằm ghi nhận và khẳng định vai trò to lớn của đội ngũ doanh nhân Việt Nam, ông cảm nhận thế nào về điều này?

Qua 51 năm phát triển, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đã có những đóng góp tích cực trong mỗi giai đoạn hình thành và phát triển của cách mạng nước ta, từ đánh đuổi Thực dân Pháp, Đế quốc Mỹ đến giai đoạn xây dựng đất nước sau chiến tranh và nhất là thời kỳ đổi mới, chúng ta đã có một đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân ngày càng đông đảo, đã và đang đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước.

Đảng và Nhà nước khẳng định doanh nghiệp, doanh nhân là lực lượng xung kích, chủ lực trong công cuộc phát triển kinh tế và hội nhập. Đặc biệt Nghị quyết 09 của Bộ Chính trị đã nêu yêu cầu xây dựng đội ngũ doanh nhân Việt Nam bên cạnh nhiệm vụ xây dựng giai cấp công nhân nông dân và đội ngũ trí thức. Nhiệm vụ nặng nề và trách nhiệm lớn lao đang đặt lên vai đội ngũ doanh nhân Việt Nam. Chúng ta hy vọng những Nghị quyết đúng đắn đó của Đảng sẽ tiếp tục đi vào cuộc sống bằng những chương trình hành động cụ thể của cả Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp.

Với những thành tích đã đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua (2009-2013), VCCI đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất. Đây thực sự là niềm vinh dự to lớn, sự ghi nhận cho những đóng góp của tất cả các hội viên , cán bộ, công nhân viên VCCI trong thời gian qua.

Xin cảm ơn ông!