Việt Nam thu hút đầu tư lớn từ ASEAN

TheoThống kê của Cục Đầu tư nước ngoài trong 9 tháng đầu năm 2014 các nước ASEAN  đã đổ 52 tỷ USD vào Việt Nam khiến Việt Nam đang là điểm sáng trong thu hút FDI trên toàn cầu.

Nhiều lợi thế trong khu vực

Là thành viên của ASEAN, trong quan hệ vừa hợp tác vừa cạnh tranh với các nước thành viên khác, Việt Nam có nhiều lợi thế trong thu hút FDI.  Việc ASEAN sẽ trở thành Cộng đồng kinh tế ASEAN vào năm 2015, với các Hiệp định chung điều chỉnh về đầu tư (Hiệp định đầu tư toàn diện ASEAN - ACIA), thương mại (Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN – ATIGA) và dịch vụ (Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ - AFAS), làm tăng sức hấp dẫn của khu vực này trong thu hút FDI, đặc biệt là hàng rào thuế quan được xóa bỏ diều này đã  làm các công ty đa quốc gia  liên tục mở rộng hoạt động đầu tư của mình tại ASEAN. Các tập đoàn đa quốc gia (TNC) lớn trên thế giới đã có mặt và đang mở rộng hoạt động đầu tư của mình tại ASEAN. Hơn 80% số công ty có tên trong  Danh sách 500 công ty toàn cầu của Fortune đã có mặt tại ASEAN. Tại ASEAN đã có hoạt động của toàn bộ 10 công ty hàng đầu thế giới trong lĩnh vực sản xuất ô tô, 10 nhà sản xuất phụ tùng ô tô lớn nhất toàn cầu; 10 nhà sản xuất điện tử hàng đầu; 10 doanh nghiệp dược phẩm hàng đầu.

Việt Nam có lợi thế so với các nước ASEAN khác trong quan hệ cạnh tranh thu hút FDI. Trong khi đó, Thái Lan có lợi thế nhưng một phần thị trường đã bão hòa, nhân công có chi phí ngày càng cao và thiếu về số lượng. Bất ổn chính trị cũng ảnh hưởng đáng kể tới dòng FDI vào đây (FDI của Nhật vào Thái Lan giảm từ mức trên 557 tỷ yên năm 2011 xuống còn 46 tỷ yên năm 2012).Indonesia có thị trường lớn nhưng lại có vấn đề về tôn giáo, văn hóa, chính trị. Myanmar là địa bàn mới nổi lên trong thu hút FDI nhưng với thực trạng yếu kém về chính sách và hạ tầng hiện nay thì phải 3-5 năm nữa nước này mới có thể cải thiện được môi trường đầu tư.

ASEAN đã đầu tư vào 18 trên tổng số 21 ngành kinh tế theo hệ thống phân ngành của Việt Nam, trong đó lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo đứng thứ nhất với 950 dự án, tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 20,07 tỷ USD (chiếm 39,08% tổng số dự án và chiếm 38,72% tổng vốn đầu tư); tiếp theo là lĩnh vực kinh doanh bất động sản với 92 dự án và tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 16,48 tỷ USD (chiếm 3,78% tổng số dự án và 31,81% tổng vốn đầu tư). Lĩnh vực xây dựng có 166 dự án với số vốn đầu tư đăng ký là 3,03 tỷ USD (chiếm 6,8% tổng số dự án và 5,85% tổng vốn đầu tư). Còn lại là các lĩnh vực khác. Các nhà đầu tư khu vực ASEAN đã đầu tư vào 55/63 tỉnh thành của Việt Nam, vốn đầu tư tập trung chủ yếu vào các thành phố lớn, có điều kiện cơ sở hạ tầng phát triển. Trong đó đứng đầu là TPHCM với 1036 dự án với số vốn đầu tư đăng ký 13,2 tỷ USD (chiếm 42,6% tổng số dự án và 25,46% tổng vốn đầu tư

Gần 10 tỷ USD đầu tư vào ASEAN

Việt Nam đang cạnh tranh với Thái Lan và Trung Quốc trong việc đầu tư sang các nước ASEAN như Lào,Malaysia, Campuchia. Trong năm 2014 đã chứng kiến dòng vốn lớn của doanh nghiệp Việt Nam đổ vào các nước ASEAN trong đó nhiều nhất phải kể đến là Lào với 248 dự án, tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 4,73 tỷ USD vốn đăng ký (chiếm 48,15% tổng số dự án và 48,97% tổng vốn đầu tư đăng ký). Và duy trì vị trí là một trong những nước đứng đầu về đầu tư tại Lào,cao nhất trong 55 quốc gia và vùng lãnh thổ mà các DN Việt Nam có hoạt động đầu tư.

Đứng thứ hai là đầu tư sang Campuchia với 161 dự án và 3,45 tỷ vốn đầu tư đăng ký (chiếm 31,26% tổng số dự án và 35,6% tổng vốn đầu tư đăng ký). Đứng thứ ba là đầu tư sang Malaysia với 10 dự án và 754,68 triệu USD vốn đăng ký (chiếm 1,9% tổng số dự án và 7,8% tổng vốn đầu tư đăng ký).

Theo tính toán của bộ Kế hoạch và Đầu tư với 515 dự án và tổng vốn đầu tư đăng ký của nhà đầu tư Việt Nam là 9,67 tỷ USD. Tính trung bình một dự án đầu tư ra của Việt Nam sang ASEAN có vốn đầu tư đăng ký là 18,77 triệu USD.

Đỗ  Ngọc