Kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng nhanh hơn

Theo báo cáo Điểm lại tình hình kinh tế của Ngân hàng Thế giới vừa công bố tại Hà Nội, đã có các chỉ số ban đầu cho thấy kinh tế Việt Nam đang phục hồi. Tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự báo sẽ cải thiện từ mức 5,4% năm 2013 lên 5,6% năm 2014.

Viễn cảnh khả quan này chủ yếu là nhờ ổn định kinh tế vĩ mô và hoạt động tốt của các ngành chế biến, chế tạo hướng về xuất khẩu có vốn đầu tư nước ngoài. Điều kiện kinh tế vĩ mô tích cực cũng giúp cải thiện vị trí xếp hạng của Việt Nam về rủi ro quốc gia, giúp chính phủ phát hành thành công trái phiếu trên thị trường quốc tế, huy động được 1 tỉ đô la Mỹ với điều kiện khá hợp lý.

Báo cáo cho thấy, trong 9 tháng đầu năm thu ngân sách tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Đồng thời, tổng chi ngân sách cũng tăng 11,5%, chủ yếu do tăng chi thường xuyên. Mức độ rủi ro nợ của Việt Nam vẫn còn ở mức thấp nhưng nợ công gia tăng đang gây nhiều quan ngại. Tín dụng đã tăng dần nhưng vẫn dưới mức kỳ vọng, hạn chế nỗ lực của các cơ quan chức năng trong việc thúc đẩy tín dụng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Trong năm 2014, Chính phủ đã thực hiện một số biện pháp mạnh nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, dự tính sẽ mang lại hiệu quả trong năm tới. Trong đó phải kể đến Nghị quyết 19 về cắt giảm thủ tục và chi phí hành chính, tăng cường trách nhiệm giải trình và minh bạch trong các cơ quan hành chính nhà nước. Luật Phá sản, Luật Doanh nghiệp, và Luật Đầu tư sửa đổi sẽ tăng cường quản trị doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp nhà nước nói riêng.

Bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam nhận định: “Tiềm năng để kinh tế Việt nam đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn chỉ có thể trở thành hiện thực khi có tiến bộ thực sự trong việc giải quyết những bất cập của khu vực doanh nghiệp nhà nước và ngân hàng - hiện đang gây trở ngại tới hiệu quả và năng suất của nền kinh tế. Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ cải cách và hoàn thiện môi trường kinh doanh là mấu chốt để đưa nền kinh tế vươn tới quỹ đạo tăng trưởng mới”.

Báo cáo cũng phát hiện rằng trong đà phục hồi kinh tế chung thì hiệu quả hoạt động của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp trong nước còn nhiều tương phản. Khu vực đầu tư nước ngoài tiếp tục là nguồn tăng trưởng quan trọng, trong khi đó thì các doanh nghiệp trong nước vẫn đang phải vật lộn với nhiều khó khăn, số doanh nghiệp phải đóng cửa hay tạm ngừng hoạt động vẫn còn gia tăng. Ngoài ra, tuy hoạt động có tích cực hơn nhưng cải cách doanh nghiệp nhà nước vẫn chậm hơn so với mục tiêu đề ra. Chính phủ đã đửa ra quan điểm rõ ràng về cải cách doanh nghiệp nhà nước nhưng vấn đề quan trọng là thực hiện một cách nhất quán và quyết liệt.

Triển vọng trung hạn của nền kinh tế Việt Nam là tương đối tích cực, báo cáo nhận định, trong đó GDP sẽ tăng khiêm tốn và ổn định kinh tế vĩ mô tiếp tục được củng cố. Chính phủ đã tái khẳng định quyết tâm tiếp tục cũng cố tài khoá và giảm dần nợ công. Vấn đề quan trọng ở đây là tăng nguồn thu, tăng cường kiểm soát chi thường xuyên, và nâng cao hiệu quả đầu tư công.

Tuy vậy, triển vọng này vẫn chịu tác động của hai rủi ro sau: tiến độ tương đối chậm trong việc cải cách DNNN và ngân hàng có thể gây tác động bất lợi với tình hình tài chính vĩ mô, và định hướng xuất khẩu mạnh  của Việt Nam có thể bị ảnh hưởng bởi những diễn biến bất lợi của kinh tế toàn cầu.

Hiệu quả hoạt động kém của khu vực tài chính là do một loạt phức hợp các vấn đề về thể chế và quy định pháp lý. Những vấn đề này bao gồm các cơ quan chức năng trung ương và địa phương can thiệp vào các quyết định về đầu tư và tín dụng của các doanh nghiệp nhà nước và các ngân hàng thương mại nhà nước; cơ cấu quản trị của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại nhà nước không phù hợp và năng lực quản trị rủi ro còn yếu; một số ngân hàng thương mại cổ phần có hoạt động tín dụng với khách hàng có quan hệ; cơ sở hạ tầng tài chính còn yếu kém, với những bất cập về các tiêu chuẩn báo cáo tài chính; và việc quản lý và giám sát đối với khu vực tài chính còn nhiều lỗ hổng. Chính phủ đã công bố một chương trình cải cách toàn diện nhằm giải quyết các vấn đề này cũng như vấn đề nợ xấu. Ưu tiên hiện nay là phải đẩy nhanh tốc độ cải cách.

Anh Mai