Sứ mệnh tiên phong của VCCI

Trong quá trình hội nhập và tái cấu trúc kinh tế, VCCI với tư cách là đại diện cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc VCCI lần thứ VI sẽ chủ động xây dựng chiến lược phát triển doanh nghiệp bền vững thông qua việc tham gia thực hiện tốt Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ nhằm tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh.

VCCI sẽ tiên phong hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp (DN) chủ động tái cấu trúc nhằm sáng tạo ra sản phẩm, dịch vụ của mình trong quá trình phát triển.

Nâng cao sức cạnh tranh DN

Theo số liệu điều tra của VCCI về “Tác động của Hội nhập kinh tế quốc tế sau 5 năm Việt Nam gia nhập WTO tới sự phát triển của cộng đồng DNVN” cho thấy, năng suất lao động chung dao động ở những con số dưới 200 triệu VNĐ/năm. Một con số còn khiêm tốn so với các DN ở những nước tương đồng trong khu vực. Vậy câu hỏi đặt ra là: Làm thế nào để nâng cao sức cạnh tranh của DN?.

Có rất nhiều câu trả lời khách quan và chủ quan cho câu hỏi này, chúng ta có thể đặt ra ít nhất 3 vấn đề:

Thứ nhất, cải thiện môi trường kinh doanh: Theo kết quả điều tra DN của Hội đồng Tư vấn Kinh doanh các nước ASEAN (ASEAN BAC), Việt Nam là một trong những nước trong các nước khu vực ASEAN có nhiều hạn chế nhất về các tiêu chí cơ bản của một môi trường kinh doanh (Hệ số tổng hợp 3,64) về việc tạo môi trường kinh doanh so với các nước trong khu vực.

Thứ hai, xây dựng các công cụ phân tích thị trường: sự phát triển đạt trình độ cao của nền kinh tế toàn cầu hiện nay không thể không nói đến kinh tế thị trường. Chính nền kinh tế thị trường là phát minh quan trọng nhất trong lĩnh vực phát triển kinh tế của nhân loại. Động lực của kinh tế thị trường là giải phóng trí tuệ, khả năng và khát vọng của loài người. Trong cơ chế thị trường đó, DN là một chủ thể quan trọng thúc đẩy và hoàn thiện nó. Chính vì vậy, DN muốn tồn tại và phát triển cần phải hiểu rõ khả năng của mình, bản chất của kinh tế thị trường và phải có những công cụ cần thiết để cạnh tranh.

Theo các nhà lý thuyết cạnh tranh thì tối thiểu DN luôn phải xây dựng cho mình 3 công cụ phân tích thị trường: Phân tích thuận lợi khó khăn; Phân tích đối thủ cạnh tranh; Phân tích khả năng cạnh tranh.

Thứ ba, quy hoạch phát triển kinh tế quốc dân: cuối cùng, trong một nền kinh tế thị trường, DN cần nhận thức bên cạnh thị trường, người tiêu dùng còn có một chủ thể kinh tế quan trọng quyết định chất lượng của môi trường  kinh doanh và đó là Nhà nước, Chính phủ. Một quy hoạch phát triển ngành, khu vực và quốc gia chắc chắn cần phải là nền tảng phát triển chiến lược kinh doanh DN. 

Ở đây cũng phải là các điểm nhấn trong hoạt động xúc tiến để nâng cao vai trò của các hiệp hội ngành nghề và VCCI. Trong  bối cảnh chuyển dịch và tái cấu trúc nền kinh tế của quốc gia cũng như trong khu vực và quốc tế, sự lựa chọn và quy hoạch các ngành nghề ưu tiên cho VN nên tập chung vào 5 lĩnh vực: nông nghiệp (áp dụng công nghệ sinh học): đảm bảo an ninh lương thực, từng bước phát triển công nghiệp thực phẩm (bảo quản thực phẩm), thực phẩm chức năng và mỹ phẩm; chế biến khoáng sản, điện tử tin học, công nghiệp hỗ trợ; dịch vụ (du lịch, đào tạo, y tế, logistics, tài chính và ngân hàng, an sinh xã hội); đô thị, giao thông và năng lượng; công nghệ cao (IT…) và công nghiệp quốc phòng.

Và quyết tâm của VCCI

Cùng với quá trình hội nhập và tái cấu trúc nền kinh tế, cộng đồng DN vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức. Để cộng đồng DN có thể nâng cao sức cạnh tranh và phát triển bền vững, cũng như việc ra đời Nghị quyết 19/NQ-CP  về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2015 – 2016, VCCI sẽ chủ động phối hợp trong việc nhằm thúc đẩy sự tương tác hiệu quả giữa 3 chủ thể kinh tế thị trường nhằm nâng cao chất lượng môi trường sản xuất kinh doanh với các nội dung chủ yếu:

Thứ nhất, nâng cao chất lượng dự án 30 về cải cách thủ tục hành chính của Chính phủ trong việc xây dựng tiêu chí, đánh giá cải cách thủ tục hành chính của các Bộ, cơ quan, địa phương và công bố công khai cho cộng đồng DN và người dân. Tiếp tục triển khai tốt các dự án PCI, MEI, dự án Hải quan một cửa ASEAN... nhằm giảm chi phí cơ hội cho DN

Thứ hai, tiếp tục triển khai các Diễn đàn DN Việt Nam với các thị trường trọng điểm và Diễn đàn VBF để nắm bắt những vướng mắc, khó khăn, bất cập trong thực hiện thủ tục hành chính và các chính sách vĩ mô để phản ánh với cơ quan có thẩm quyền xem xét, tháo gỡ kịp thời.

Thứ ba, phối hợp với các Bộ, cơ quan, các hiệp hội DN xây dựng chiến lược phát triển DN đến năm 2030, nhất DNNVV, DN nữ và DN trẻ để cạnh tranh hiệu quả, áp dụng khoa học công nghệ, nâng cao năng suất, xây dựng thương hiệu, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội nhằm từng bước cải thiện trình độ kinh doanh. Cùng với các Hiệp hội Người tiêu dùng thực hiện tốt phong trào "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam".

Thứ tư, phối hợp với các Bộ, cơ quan, các hiệp hội DN trong việc nâng cao chất lượng đàm phán mở rộng thị trường cũng như thông tin dự báo thị trường nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và tăng cường hội nhập quốc tế của các DN Việt Nam.

Thứ năm, nâng cao chất lượng các công tác thông tin, tư vấn, đào tạo và phát triển hệ thống XTTM, đầu tư trên bình diện khu vực và quốc tế. Đề xuất cơ chế giảm thiểu rủi ro cho DN trong quá trình hội nhập

Tuy nhiên, để có thể thực hiện tốt các nội dung trên, điều cần làm là phải có kế hoạch khảo sát và so sánh môi trường kinh doanh của Việt Nam với các nền kinh tế khu vực và quốc tế. Trước mắt lấy ASEAN-6 làm chuẩn mực để đưa ra khuyến nghị với các cơ quan lập pháp nhằm tham gia hiệu quả chương trình AEC 2015. Ngoài ra, VCCI sẽ ban hành kế hoạch hành động về việc tham gia cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của DN làm cơ sở xây dựng chiến lược và tầm nhìn DN đến năm 2030.

Cuối cùng, định kỳ hàng quý, tổng hợp báo cáo, đánh giá tình hình triển khai và kết quả thực hiện Nghị quyết, gửi Bộ KH - ĐT và Văn phòng Chính phủ để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

 TS Đoàn Duy Khương
Phó Chủ tịch VCCI, Chủ tịch ASEAN BAC VN