Lạc quan với tốc độ tăng trưởng kinh tế

Việt Nam đã có những chính sách cải cách mạnh mẽ ở khu vực kinh tế tư nhân, chính sách tiền tệ linh hoạt và tài khóa hợp lý đây chính là những động lực giúp nền kinh tế Việt Nam có tốc độ tăng trưởng khả quan dự báo chỉ số GDP năm 2015 sẽ đạt 6,5%, 2016 lên 6,6%. Đó là chia sẻ của ông Eric Sidgwick, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam với phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum bên lề buổi họp báo công bố “Báo cáo cập nhật triển vọng phát triển châu Á 2015”, được Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) tổ chức mới đây tại Hà Nội. Anh Phương thực hiện.

Xin ông cho biết nhận định của ADB về tình hình phát triển kinh tế Việt Nam đến thời điểm hiện tại?

Tôi tin tưởng vào mức độ tăng trưởng cao vào nền kinh tế Việt Nam trong thời gian tới. Đó cũng chính là lý do mà ADB đã nâng mức dự báo tăng trưởng của Việt Nam từ 6,1% hồi tháng 3/2015 lên mức 6,5% trong năm 2015.

ADB cũng cho rằng, sở dĩ nền kinh tế Việt Nam đạt mức tăng trưởng kỳ vọng trên là do Chính phủ đã cải thiện được các mục tiêu kinh tế đặc biệt như: cởi trói cho khu vực kinh tế đầu tư nước ngoài (FDI) bằng hàng loạt các văn bản luật mới thông thoáng và minh bạch hơn, khu vực kinh tế tư nhân được quan tâm và tạo điều kiện phát triển tốt; chi tiêu tiêu dùng đã tăng mạnh trở lại; sản lượng khu vực sản xuất công nghiệp tăng mạnh. Cụ thể, sản lượng khu vực này đã tăng 9,9% trong 6 tháng đầu năm 2015 nhờ các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đẩy mạnh sản xuất hàng hóa xuất khẩu. Đà tăng trưởng này dự báo sẽ được tiếp tục duy trì khi tốc độ giải ngân vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong sáu tháng đầu năm đạt mức kỷ lục. Tốc độ tăng trưởng trong ngành xây dựng cũng tăng tốc, đạt 6,6% trong 6 tháng đầu năm nhờ có sự hồi phục trên thị trường bất động sản và đầu tư công vào lĩnh vực hạ tầng.

Việt Nam đang đến rất gần với các hiệp định thương mại thế kỷ như TPP, AEC… trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đang suy thoái, ông suy nghĩ gì về bối cảnh kinh tế này?

Tôi cho rằng, hầu như các hiệp định thương mại song phương và đa phương trên đều mạng lại những lợi ích về kinh tế thương mại to lớn cho Việt Nam. Điều đáng nói ở đây chính là việc, Việt Nam đã chuẩn bị thế nào để đón nhận những “cơ hội làm ăn toàn cầu” nêu trên mà thôi. Việc Việt Nam cần làm lúc này là nên mở cửa tối đa thị trường và làm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu của mình. Bởi chúng ta đều biết rằng, xuất khẩu là con át chủ bài thúc đẩy tăng trưởng cho nền kinh tế của Việt Nam trong suốt một thời gian dài vừa qua.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cần tăng cường khả năng cạnh tranh, thích nghi với sân chơi toàn cầu cho cộng đồng doanh nghiệp của mình. Bởi Việt Nam không chỉ cạnh tranh với các quốc gia láng giềng trong khu vực mà phải cạnh tranh với nền kinh tế toàn cầu. Những quốc gia tham gia ký kết các hiệp định thương mại TPP, AEC họ cũng mang những sản xuất phẩm xuất khẩu chủ lực của mình ra để thi đấu với Việt Nam. Tôi chỉ nhấn mạnh rằng, Chính phủ Việt Nam cần có nhiều hơn nữa sự quan tâm đầu tư, tạo điều kiện về cơ chế chính sách cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển, bởi theo nhiều kinh nghiệm của các quốc gia đi trước. Khu vực kinh tế SMEs này trong một số ngành hàng, chủng loại còn có mức độ tăng trường, đóng góp cao hơn nhiều so với các doanh nghiệp nòng cốt mà nhà nước nắm giữ.

Về tình hình suy thoái của nền kinh tế Trung Quốc cũng sẽ là một bất lợi cho các nền kinh tế toàn cầu chứ không riêng gì Việt Nam. Tuy nhiên, do Trung Quốc là bạn hàng thương mại hàng đầu của Việt Nam nên Chính phủ Việt Nam cần theo dõi sát sao tình biến động nền kinh tế bạn để có những quyết sách kinh tế đúng đắn nhằm giảm thiểu thiệt hại nếu có. Đặc biệt sau câu chuyện Trung Quốc thả nổi tỷ giá đồng NDT.

Theo một số chuyên gia, khi tham gia vào các sân chơi toàn cầu như TPP, AEC… Việt Nam sẽ phải cắt giảm các dòng thuế tới mức tối đa, dự kiến khoảng 1,9 tỷ USD. Theo ông, điều này có tác động như thế nào đối với nền kinh tế Việt Nam?

Việc cắt giảm thuế khi các hiệp định thương mại quốc tế chính thức có hiệu lực là điều hiển nhiên các quốc gia thành viên đều phải tuân thủ, không riêng gì Việt Nam. Tuy nhiên, tôi nghĩ Chính phủ Việt Nam sẽ có thể điều chỉnh một số dòng thuế trong nước như thuế VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt… để bù vào sự thiếu hụt này. Ngoài ra, biện pháp chiến lược là ngành thuế cũng cần kiện toàn công tác quản lý thuế tốt hơn, cần mở rộng mô hình hoạt động của ngành thuế.

Ngành nông nghiệp Việt Nam được sự báo sẽ phải chịu áp lực cạnh tranh rất lớn. Khi các Hiệp định thương mại quốc tế như AEC, TPP… ký kết. Ông có bình luận gì về điều này?

Hiện tại, Việt Nam vẫn có tỷ lệ 70% người dân sống nhờ vào hoạt động nông nghiệp. Do đó vấn đề giải quyết sinh kế cho khối lượng nhân sinh trên là rất khó khăn, càng bức xúc hơn khi áp lực cạnh tranh đang đến gần. Giải pháp cho vấn đề này chỉ có thể là tái cơ cấu triệt để ngành nông nghiệp, hợp nhất nhiều doanh nghiệp trong ngành để tạo sức mạnh cộng sinh. Song song với việc mở cửa chuỗi giá trị giúp doanh nghiệp ngành nông nghiệp phát triển hơn nữa./.