Tập trung phát triển công nghiệp chế biến nông thủy sản

Công nghiệp chế biến thời gian qua luôn đóng vai trò chủ lực trong phát triển kinh tế của tỉnh Kiên Giang, đặc biệt là công nghiệp chế biến nông thủy sản, đóng góp không nhỏ về sản lượng lẫn giá trị của toàn ngành công nghiệp.

Kiên Giang là một trong những địa phương sở hữu lợi thế lớn về chế biến xuất khẩu gạo và thủy hải sản với hơn 853 nhà máy xay xát – lau bóng gạo, công suất thiết kế khoảng 3,5 triệu tấn/năm, đảm bảo nhu cầu xay xát, lau bóng lúa trong và ngoài tỉnh; trên 449 cơ sở chế biến thủy sản, công suất thiết kế đạt 227.048 tấn/năm với nhiều sản phẩm có giá trị kinh tế cao như tôm hùm, mực đông, cá ngừ đóng hộp, nước mắm, bột cá…; góp phần nâng cao lợi thế cạnh tranh ngành công nghiệp của tỉnh so với các địa phương vùng ĐBSCL và cả nước. Năm 2014, giá trị sản xuất ngành chế biến nông thủy sản đạt 6.338 tỷ đồng (tăng 30,96% so với năm 2010), chiếm 19,4% tổng giá trị toàn ngành công nghiệp; tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2010 – 2014 là 6,98%/năm. Trong đó sản lượng gạo chế biến năm 2014 là 2,7 triệu tấn (tăng 39,68% so với năm 2010), xuất khẩu gạo đạt 621.000 tấn; sản lượng thủy hải sản chế biến 152.710 tấn (tăng 54,4% so với năm 2010), xuất khẩu thủy sản đạt 29.419 tấn.

Theo định hướng phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên, công nghiệp mũi nhọn của Kiên Giang đến năm 2020, tỉnh sẽ ưu tiên phát triển các nhóm ngành công nghiệp chế biến, đặc biệt là công nghiệp chế biến nông thủy sản với sản phẩm chủ lực là gạo và thủy hải sản xuất khẩu; hướng tới mục tiêu tạo công ăn việc làm và tăng thu nhập cho lao động vùng nông thôn, đẩy mạnh phát triển kinh tế địa phương trong thời kỳ hội nhập. Để nâng cao sức cạnh tranh cũng như giá trị sản xuất ngành công nghiệp chế biến nông thủy sản, tỉnh đã ban hành Chương trình số 384/CTr-UBND ngày 22/8/2012, trong đó đưa ra danh mục các dự án đầu tư trọng điểm được khuyến khích, ưu đãi đầu tư đến năm 2020. Tỉnh cũng quan tâm hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp (DN) thay đổi công nghệ, thay đổi quy trình sản xuất, đầu tư đổi mới máy móc và đa dạng hóa sản phẩm.

Ngoài việc áp dụng cơ chế, chính sách hỗ trợ theo các quy định hiện hành của TW, Kiên Giang còn ban hành một số chính sách hỗ trợ đầu tư đổi mới, nâng cấp máy móc trang thiết bị, công nghệ cho lĩnh vực chế biến nông thủy sản. Cụ thể nhằm thực hiện Nghị định số 45 của Chính phủ, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 16/2015/QĐ-UBND ngày 3/6/2015 hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật để phổ biến công nghệ mới, sản phẩm mới với số tiền 500 triệu đồng/mô hình; hỗ trợ ứng dụng chuyển giao công nghệ tiên tiến vào sản xuất với số tiền 200 triệu đồng/cơ sở; từ đó giúp cho DN giảm bớt chi phí đầu tư, hạ giá thành, nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.

Trước đó ngày 11/3/2014, UBND tỉnh cũng đã ban hành Quyết định số 16/2014/QĐ-UBND quy định về Chính sách hỗ trợ phát triển công nghiệp chế biến nông thủy sản xuất khẩu trên địa bàn tỉnh Kiên Giang đến năm 2020 nhằm khuyến khích, thu hút đầu tư phát triển lĩnh vực công nghiệp mũi nhọn này. Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Kiên Giang – ông Huỳnh Văn Gành cho biết Sở đã phổ biến các nội dung ưu đãi đầu tư của Chính sách đến các ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các DN trên địa bàn tỉnh đồng thời đăng tải chính sách hỗ trợ trên website của Sở và các đơn vị liên quan. Nhờ vậy đã thu hút được nhiều DN trong và ngoài tỉnh tham gia đăng ký hỗ trợ 9 dự án với tổng vốn đầu tư trên 574 tỷ đồng. Đến nay Sở Công Thương đã tổ chức thẩm định cho 2 dự án đầu tư xin hỗ trợ theo chính sách gồm: Nhà máy chế biến thủy sản tinh chế xuất khẩu của Công ty Thủy sản Trung Sơn, vốn đầu tư 284,5 tỷ đồng (trong đó vốn vay xin hỗ trợ lãi suất là 50 tỷ đồng); Nhà máy chế biến chả cá Surimi của Công ty TNHH Thủy sản OAKI, vốn đầu tư 166,93 tỷ đồng (vốn vay xin hỗ trợ lãi suất là 50 tỷ đồng). Các dự án góp phần tăng kim ngạch xuất khẩu cho tỉnh khoảng 23 triệu USD/năm; đóng góp cho ngân sách tỉnh trên 820 triệu đồng và giải quyết việc làm cho khoảng 700 lao động tại chỗ.

Tuy nhiên theo ghi nhận của ông Gành, hiện nay chính sách hỗ trợ theo Quyết định số 16 chưa thu hút được nhiều DN tham gia (mới chỉ hỗ trợ được cho 2 dự án trong lĩnh vực chế biến thủy sản xuất khẩu). Một phần do sức mua thị trường giảm, hàng hóa tồn kho lớn nên các DN cũng chưa mạnh dạn đầu tư mới, đầu tư mở rộng dự án; phần còn lại do công tác tuyên truyền phổ biến của các địa phương còn yếu, chính sách hỗ trợ của tỉnh chưa đến tận tay các DN. Để khắc phục bất cập này và tiếp tục hỗ trợ ngành công nghiệp chế biến phát triển hiệu quả, định hướng từ nay đến năm 2020, tỉnh Kiên Giang tập trung phát triển công nghiệp chế biến nông thủy sản theo Chương trình số 384/CTr-UBND của UBND tỉnh; trong đó tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ theo Quyết định 16/2014/QĐ-UBND và một số chính sách hỗ trợ theo Chương trình khuyến công của tỉnh giai đoạn 2016 – 2020.

MINH KIỆT - VIỆT HÙNG