Tìm đường đưa vốn lên Tây Bắc

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình đề nghị nghiên cứu các giải pháp và mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng chính sách xã hội cho vùng Tây Bắc giai đoạn 2016-2020.

Ngày 21/9/2016, tại thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai, Ban chỉ đạo Tây Bắc và Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã phối hợp tổ chức Hội nghị tổng kết 5 năm (giai đoạn 2011 - 2015) thực hiện tín dụng chính sách tại vùng Tây Bắc và kết quả 02 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội.

Vùng lõi nghèo và tiềm năng chưa khai phá

Tây Bắc là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và đối ngoại, là vùng có nhiều tiềm năng, lợi thế về nông, lâm nghiệp, khoáng sản, du lịch, kinh tế cửa khẩu, đặc biệt có tiềm năng lớn để phát triển thuỷ điện...

Vùng Tây Bắc luôn có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng cả về kinh tế, chính trị, an ninh, quốc phòng và quan hệ giao lưu quốc tế. Đầu tư cho vùng Tây Bắc phát triển toàn diện luôn là nhiệm vụ được Chính phủ ưu tiên. Giai đoạn 2011 - 2015, kinh tế toàn vùng tăng trưởng khá, thu nhập bình quân đầu người từng bước thu hẹp khoảng cách so với thu nhập bình quân cả nước, năm 2015 đạt 27,8 triệu đồng, gấp 1,8 lần so với 2011; vốn đầu tư phát triển toàn xã hội tăng nhanh, trong đó vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước tăng bình quân 11,5%/năm.

Song Tây Bắc vẫn là vùng nghèo khó nhất so với các vùng miền trong cả nước. Tây Bắc có địa hình phức tạp, núi non hiểm trở chia cắt, giao thông đi lại khó khăn, khí hậu khắc nghiệt, trình độ dân trí thấp; trình độ canh tác còn lạc hậu, nhiều nguồn lực và lợi thế của vùng chưa được khai thác và phát huy. Có đến 45/64 huyện nghèo theo Nghị quyết 30a của Chính phủ; tỷ lệ hộ nghèo cao, đặc biệt tại các huyện 30a và khu vực đồng bào dân tộc thiểu số. Theo kết quả điều tra hộ nghèo tiếp cận theo hướng đa chiều, đầu năm 2016 toàn vùng tỷ lệ hộ nghèo là 29,14%, cận nghèo là 9,8%.

Nguồn vốn được đánh giá cao trong chương trình xóa đói giảm nghèo vùng Tây Bắc từ ngân hàng Chính sách xã hội. Các chương trình tín dụng chính sách được triển khai tại vùng Tây Bắc đã giúp cho người nghèo, người dân tộc thiểu số và các đối tượng chính sách được vay vốn với lãi suất ưu đãi; thủ tục thuận lợi, đơn giản, không mất chi phí về hồ sơ. Với gần 20 chương trình tín dụng chính sách và một số chương trình, dự án nhận ủy thác, bao gồm: cho vay hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo; cho vay học sinh, sinh viên; cho vay hộ sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn; cho vay giải quyết việc làm; nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; chương trình cho vay hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở...

Từ năm 2011 đến nay, đã có trên 2,2 triệu lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách được vay vốn tín dụng ưu đãi, với doanh số cho vay đạt gần 45 nghìn tỷ đồng, hiện có trên 1,2 triệu hộ nghèo và các đối tượng chính sách đang còn vay vốn NHCSXH; tỷ lệ nợ quá hạn của vùng Tây Bắc chỉ là 0,25% trên tổng dư nợ, thấp hơn bình quân chung của toàn hệ thống. Vốn tín dụng chính sách đã góp phần giúp trên 318 nghìn hộ vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho gần 114 nghìn lao động, trong đó gần 6 nghìn lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài; giúp trên 121 nghìn học sinh, sinh viên hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập; xây dựng trên 681 nghìn công trình cung cấp nước sạch, công trình nhà vệ sinh ở nông thôn; hỗ trợ xây dựng gần 61 nghìn căn nhà cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách tại vùng Tây Bắc...

Mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng vùng Tây Bắc

Phát biểu tạ sự kiện, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết, cho đến ngày 31/12/2015, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách xã hội vùng Tây Bắc là 29.826 tỷ đồng, tăng 62,8% so với năm 2010; đến ngày 31/8/2016 tổng dư nợ đã đạt 32.194 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng dư nợ bình quân hàng năm giai đoạn 2010-2015 của vùng Tây Bắc đạt 10,3% cao hơn mức 9,8% của bình quân toàn quốc. Trong khi đó, tỷ lệ nợ quá hạn vùng Tây Bắc đến 31/8/2016 ở mức rất thấp, chỉ chiếm 0,25% tổng dư nợ.  

Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình trong bối cảnh hiện nay khi Tây Bắc vẫn còn là “lõi nghèo” của cả nước với tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới là 29,14%, cao gấp 2,95 lần tỷ lệ chung của cả nước, trong đó có nhiều tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo trên 40-50%, đồng thời phương pháp tiếp cận đo lường từ nghèo đơn chiều đã thay đổi sang nghèo đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020, những điều này đã đặt ra yêu cầu phải tiếp tục mở rộng và nâng cao hiệu quả các hoạt động tín dụng chính sách cho vùng Tây Bắc trong thời gian tới.

Thống đốc đề nghị: Đánh giá và phân tích khách quan, khoa học về những kết quả đạt được và những hạn chế, bất cập của hoạt động tín dụng chính sách xã hội vùng Tây Bắc giai đoạn 2011-2015; làm rõ các nguyên nhân của những thành công và hạn chế, bài học kinh nghiệm qua 5 năm triển khai thực hiện. Đồng thời đề xuất các giải pháp và kiến nghị để mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng chính sách xã hội cho vùng Tây Bắc giai đoạn 2016-2020 cũng như các kiến nghị, đề xuất để triển khai thực hiện tốt Chỉ thị 40 của Ban Bí thư.

Lê Minh