Hướng đến một nền nông nghiệp hiện đại và bền vững

Là một tỉnh đầu nguồn sông Cửu Long với diện tích đất canh tác lớn nhất vùng, An Giang được đánh giá là địa phương có thế mạnh về nông nghiệp, đặc biệt là các sản phẩm lúa gạo, thủy sản và rau màu. Vì thế, kinh tế nông nghiệp được xem là bệ đỡ cho nền kinh tế tỉnh An Giang phát triển trong thời gian tới. Tuy nhiên, để bắt kịp sự phát triển chung của thế giới trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng, ngành nông nghiệp tỉnh An Giang cần phải xác định rõ những mặt hàng nông nghiệp chủ lực để từ đó tổ chức lại sản xuất theo nhu cầu của thị trường và tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ cao nhằm nâng cao giá trị hàng hóa, hướng đến xây dựng một nền nông nghiệp phát triển theo hướng hiện đại và bền vững.

Phát triển cây con chủ lực

Mặc dù 9 tháng đầu năm, tình hình sản xuất nông nghiệp rất khó khăn nhưng các hoạt động sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang vẫn có những điểm thuận lợi. Tổng diện tích gieo trồng đạt 527.300 ha, trong đó diện tích lúa là 483.900 ha, đạt 102,64% KH (tăng 9.822 ha so cùng kỳ). Cơ cấu cây trồng cũng được chuyển dịch theo hướng chuyên sâu, có liên kết, nhằm tăng hiệu quả và tạo ra đột biến. Với những nơi trồng lúa hiệu quả thấp thì chuyển sang trồng những loại cây khác như: mè, đậu xanh, bắp, đậu nành rau... hoặc chuyển từ trồng lúa, bắp nếp sang trồng bắp non, đậu nành rau, giá trị tăng thêm nhờ việc thay đổi cơ cấu.

Đối với lĩnh vực thủy sản, tính đến tháng 9/2016, toàn tỉnh có khoảng 2.040 ha diện tích nuôi thủy sản thu hoạch, trong đó, diện tích cá tra là 1.020 ha. Các doanh nghiệp đã tăng cường mở rộng vùng nuôi, diện tích thu hoạch khoảng 546 ha (tăng 34 ha so cùng kỳ). Mô hình “chuỗi liên kết dọc” được Công ty Thuận An (Tafishco - đơn vị thí điểm đầu tiên của tỉnh) triển khai liên kết nuôi được 47,8 ha (đạt 68% so với diện tích quy hoạch ban đầu 72 ha), thu hoạch 18.600 tấn cá. Ngoài ra, ngành chăn nuôi của tỉnh cũng đang hình thành các mô hình nuôi cải tiến, đột phá mang hiệu quả cao nhằm tăng quy mô tổng đàn.

Dù đã đạt được những kết quả tích cực trong thời gian qua, song hai mặt hàng chủ lực của tỉnh là lúa gạo và thủy sản, đặc biệt là con cá tra, đang gặp nhiều khó khăn do tình hình biến đổi khí hậu đã làm giảm năng suất lúa và thu hẹp nguồn lợi thủy hải sản trong tự nhiên. Chưa kể, những năm gần đây, hai mặt hàng này gặp nhiều khó khăn do thị trường thiếu tính ổn định. Để khắc phục, ngành nông nghiệp tỉnh An Giang đã chủ động đề ra nhiều giải pháp nhằm tái sản xuất hai mặt hàng này. Cụ thể, ông Trần Anh Thư - Giám đốc Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tỉnh An Giang cho biết, đối với sản xuất lúa, tỉnh chủ trương tái cấu trúc ngành hàng lúa gạo theo hướng sử dụng linh hoạt diện tích đất lúa từ 250.000 ha, đa dạng hóa sản phẩm, phát triển các dòng sản phẩm đặc thù và các sản phẩm mới. Hoàn thiện, phát triển các mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị để có mối liên kết bền vững. Tiếp tục thực hiện và nhân rộng mô hình “Cánh đồng lớn", gắn với xây dựng thương hiệu gạo và khuyến khích các đơn vị liên quan tham gia mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Đối với sản phẩm cá tra, tỉnh An Giang định hướng ổn định ngành hàng này và sản xuất thêm các đối tượng khác, cũng như quan tâm đầu tư nâng cao chất lượng giống, nghiên cứu các giải pháp sản xuất sản phẩm “hữu cơ” để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường xuất khẩu. Phát triển mạnh mô hình chuỗi liên kết giá trị giữa nông dân và doanh nghiệp nhằm tăng tính chủ động trong sản xuất của doanh nghiệp.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tỉnh An Giang, để khai thác hiệu quả các sản phẩm nông nghiệp mà tỉnh có lợi thế, An Giang xác định ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, chế biến là giải pháp xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa lớn, đáp ứng nhu cầu thị trường và nâng cao sức cạnh tranh. Đặc biệt, trong bối cảnh cạnh tranh và hội nhập sâu rộng khi Việt Nam tham gia Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), với quy định gỡ bỏ hàng rào thuế quan về 0% theo lộ trình đối với các sản phẩm nông nghiệp, việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp là hướng đi đúng đắn để nền nông nghiệp nói chung và hai mặt hàng chủ lực là lúa gạo, thủy hải sản của tỉnh nói riêng phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững.

Do vậy, những năm gần đây, ngành nông nghiệp An Giang đã tập trung nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật và công nghệ trong sản xuất, chọn tạo các loại giống cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng, hiệu quả và có triển vọng phát triển. Tỉnh cũng đẩy mạnh triển khai các quy hoạch về các vùng sản xuất sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2015 - 2016, hình thành và phát triển các mô hình sản xuất hiệu quả, gắn kết với phát triển các vùng sản xuất sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã được quy hoạch, đồng thời khuyến khích các dự án chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ rau màu; chuỗi liên kết dọc cá tra “Sản xuất - chế biến - xuất khẩu”; áp dụng các tiêu chuẩn trong sản xuất thủy sản (ASC, Naturland, VietGap); sản xuất lúa theo tiêu chuẩn Global GAP... nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, chất lượng sản phẩm, sức cạnh tranh của nông sản, đáp ứng thị trường trong và ngoài nước. Các mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng ứng công nghệ cao như: lúa giống, lúa chất lượng cao, rau màu an toàn, hoa kiểng, cây dược liệu, nấm ăn - nấm dược liệu, cây ăn quả...cũng đã phát huy hiệu quả, từ đó, nâng cao giá trị của sản xuất nông nghiệp.

Nhằm phát huy thế mạnh nông nghiệp của tỉnh, sắp tới ngành nông nghiệp An Giang sẽ tiếp tục tập trung phát triển, nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả, không ngừng nghiên cứu, ươm tạo các loại cây con có năng suất, chất lượng tốt. Tỉnh cũng quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật và nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn, cũng như gắn kết chặt chẽ giữa vùng sản xuất đã được quy hoạch với thị trường tiêu thụ theo chuỗi giá trị. Định hướng về tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp của tỉnh phải gắn với ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, xem đây là con đường tất yếu đưa nông nghiệp An Giang phát triển bền vững, hướng đến mục tiêu nâng cao đời sống người dân.

Trường Thành