Trong những năm qua, Quảng Ninh luôn nỗ lực đẩy mạnh hợp tác toàn diện với các đối tác đến từ Nhật Bản. Tính đến hết tháng 9/2016, tỉnh Quảng Ninh có 07 dự án đầu tư từ Nhật Bản với vốn đăng ký xấp xỉ 430 triệu USD, đứng thứ 5/19 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Quảng Ninh. Đáng chú ý, đây đều là các dự án lớn, có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Xung quanh chủ đề này, Ban biên soạn đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Long, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh. Ngô San thực hiện.
.jpg)
Ông có thể chia sẻ đôi nét về mối quan hệ hợp tác giữa tỉnh Quảng Ninh và các địa phương cũng như đối tác Nhật Bản trong thời gian qua?
Trong những năm qua, hoạt động hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, giáo dục - đào tạo, giao lưu văn hóa - thể thao giữa tỉnh Quảng Ninh với các địa phương, đối tác Nhật Bản không ngừng được mở rộng, mang lại hiệu quả thiết thực và để lại ấn tượng tốt đẹp.
Đến nay, Nhật Bản có 7 dự án FDI tại Quảng Ninh với tổng vốn đăng ký xấp xỉ 430 triệu USD. Nhật Bản cũng là quốc gia cung cấp vốn vay ODA lớn nhất với 12 dự án đang thực hiện với tổng mức đầu tư trên 4.800 tỷ đồng (tương đương 212.8 triệu USD, trong đó có 4 dự án do Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ (160 triệu USD),tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực như: xây dựng cơ sở hạ tầng, nâng cấp giao thông nông thôn; xây dựng công trình thủy lợi; hỗ trợ trang thiết bị, hạ tầng cơ sở phục vụ cho tuyến y tế cấp huyện; cấp thoát nước, bảo vệ môi trường; trồng và chăm sóc rừng; nâng cấp hồ chứa, đập thủy lợi...
Quảng Ninh là tỉnh duy nhất của Việt Nam ký với JETRO Hà Nội chương trình hợp tác. Tỉnh đã xây dựng Đề án“Thúc đẩy hợp tác, thu hút đầu tư của Nhật Bản vào tỉnh Quảng Ninh”; Thành lập Hội đồng cố vấn Nhật Bản và định kỳ hàng năm đều tổ chức phiên họp đánh giá, tư vấn hỗ trợ thu hút đầu tư Nhật Bản vào Quảng Ninh. Từ năm 2013, hàng năm tỉnh Quảng Ninh cũng đã tiếp nhận thực tập sinh Nhật Bản đến làm việc và nghiên cứu tại Quảng Ninh.
Quảng Ninh đã thành lập Bộ phận Hỗ trợ doanh nghiệp Nhật Bản (Japan Desk) tại Quảng Ninh (tháng 12/2014). Từ khi thành lập đến nay, Japan Desk đã giữ vai trò làm cầu nối để liên hệ, gặp gỡ và trao đổi với các doanh nghiệp Nhật Bản tại Quảng Ninh nhằm nắm bắt tình hình hoạt động, lắng nghe ý kiến và hỗ trợ giải quyết các khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp.
Tháng 6/2015, tỉnh Quảng Ninh đã ủy quyền cho Viện nghiên cứu kinh tế Việt Nam của Nhật Bản làm đầu mối đại diện xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch tại Tokyo, Nhật Bản nhằm quảng bá, xúc tiến đầu tư hình ảnh Quảng Ninh tới nước bạn. Nhờ sự hỗ trợ của Văn phòng đại diện và Bộ phận Japan Desk Quảng Ninh, hiện nay, thành phố Hạ Long (Quảng Ninh) và thành phố Unzen (tỉnh Nagasaki, Nhật Bản) đang dần mở rộng quan hệ giao lưu hợp tác, bước đầu nghiên cứu để có thể tiến tới kết nghĩa giữa hai địa phương.
Đồng chí Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và đoàn công tác tỉnh Kanagawa khảo sát tại KCN Cái Lân
Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức nhiều chuyến thăm và tổ chức hội thảo xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tại các tỉnh: Kanagawa, Ibaraki, Mie, Saikai, Shizuoka, Tottori... của Nhật Bản. Qua các chuyến thăm và làm việc, hai bên khẳng định triển vọng hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt là ứng dụng công nghệ sinh học trong canh tác, chế biến nông sản giữa tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam và phía Nhật Bản còn rất lớn.
Liên tục từ năm 2013 đến nay, tỉnh Quảng Ninh tổ chức Lễ hội Hoa Anh đào Nhật Bản tại thành phố Hạ Long. Thông qua Lễ hội để nhân dân hiểu hơn về những nét văn hóa đặc sắc của Nhật Bản, giúp các bạn Nhật Bản hiểu hơn về lòng hiếu khách của nhân dân Quảng Ninh với bạn bè quốc tế.
Tỉnh Quảng Ninh thường xuyên tham gia các hoạt động với phía Nhật Bản như tham gia các hội thảo, diễn đàn kinh tế Việt - Nhật. Thường xuyên trao đổi, gặp gỡ, tăng cường liên hệ với các tổ chức Nhật Bản như: JETRO, JICA, Trung tâm văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam (JFV)…
Với 7 dự án FDI từ Nhật Bản, ông đánh giá thế nào về chất lượng và hiệu quả các dự án này?
Hiện nay, tại Quảng Ninh có 7 dự án của Nhật với tổng vốn đăng ký xấp xỉ 430 triệu USD, đứng thứ 5/19 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Quảng Ninh. Trong đó, gần đây nhất là Dự án Xây dựng cầu Bạch Đằng, đường dẫn và nút giao cuối tuyến của Tập đoàn SE Nhật Bản liên doanh với các nhà đầu tư Việt Nam thực hiện theo hình thức hợp đồng BOT do Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp, vốn đầu tư 7.388,463 tỷ đồng tương đương 335,8 triệu USD (vốn của Nhật Bản chiếm 10%).
Tỉnh Quảng Ninh là vùng đất giàu tiềm năng, nhưng số lượng, chất lượng và hiệu quả các dự án với 100% vốn Nhật Bản tại tỉnh Quảng Ninh chưa cao, chủ yếu là các dự án có vốn đầu tư thấp, quy mô nhỏ; chưa có các dự án chế biến sâu, công nghệ hiện đại; chưa thực sự khai thác được hết tiềm năng thế mạnh của tỉnh, đặc biệt là các dự án về du lịch, phát triển kinh tế biển, trung tâm thương mại và xây dựng hạ tầng KCN.
Quảng Ninh được ví như một viên ngọc thô, càng mài càng sáng. Chúng tôi mong muốn ngày càng nhận được sự quan tâm từ phía các doanh nghiệp, nhà đầu tư Nhật Bản đến với Quảng Ninh, tìm hiểu, đầu tư và sinh sống tại vùng đất xinh đẹp này, để cùng Quảng Ninh vun đắp, để khiến cho “viên ngọc” Quảng Ninh ngày càng sáng, để cảm nhận và yêu Quảng Ninh nhiều hơn, để sống và phát triển thịnh vượng cùng vùng đất giàu mạnh và mến khách này.
Để đón làn sóng đầu tư mới từ các doanh nghiệp FDI, tỉnh Quảng Ninh sẽ có những chính sách ưu đãi đặc biệt nào đối với các doanh nghiệp FDI nói chung và các doanh nghiệp Nhật Bản nói riêng, thưa ông?
Tỉnh Quảng Ninh luôn được đánh giá là địa phương có những bước phát triển mạnh mẽ với tư duy sáng tạo và đột phá ở Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực cải cách hành chính, đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và phát triển hạ tầng giao thông, du lịch. Hàng năm, tỉnh Quảng Ninh đều phát hành một cuốn sách có tựa đề là Cẩm nang đầu tư tỉnh Quảng Ninh, trong đó có tất cả hành trang cho các nhà đầu tư quan tâm đến Quảng Ninh. Tỉnh luôn chú trọng vào thu hút nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách, đặc biệt là đầu tư trực tiếp nước ngoài, lũy kế đến nay trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có 120 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt hơn 5,97 tỷ USD. Với nỗ lực đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài, tỉnh Quảng Ninh đã và đang tích cực triển khai một số nhiệm vụ quan trọng.
Một là: Hệ thống quy hoạch toàn tỉnh được xây dựng đồng bộ, chất lượng. Quảng Ninh đã tập trung xây dựng và chuẩn bị các quy hoạch quan trọng từ cấp tỉnh đến cấp huyện trong một tổng thể thống nhất. Chúng tôi đã chính thức công bố 7 quy hoạch chiến lược của tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Các quy hoạch này đều được thực hiện bởi các nhà tư vấn hàng đầu thế giới như McKinsey, BCG (Mỹ), Nikken Sekkei và Nippon Koie (Nhật Bản)... và được các chuyên gia, các nhà kinh tế, các bộ, ngành Trung ương của Việt Nam đánh giá rất cao về tính hiện đại, đồng bộ, đột phá nhưng vẫn đảm bảo tính thực tiễn cao, phù hợp với xu thế phát triển và mở ra nhiều cơ hội đầu tư kinh doanh mới.
Hai là: Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm đầu tư, đáp ứng yêu cầu phát triển. Chúng tôi đang tập trung, tích cực xây dựng các công trình, dự án hạ tầng giao thông quan trọng, tạo động lực cho sự phát triển nhất là đường cao tốc nối Tp. Hạ Long với đường cao tốc Hải Phòng - Hà Nội, cảng hàng không và cảng biển quốc tế... Đồng thời đẩy mạnh phát triển hạ tầng các khu đô thị hiện đại, khu công nghiệp, khu kinh tế; hạ tầng thương mại, du lịch, y tế, giáo dục... với quy mô và chất lượng theo chuẩn quốc tế để đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư.
Ba là: Thực hiện các biện pháp thiết thực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ các nhà đầu tư và doanh nghiệp. Tỉnh Quảng Ninh cam kết hỗ trợ, tư vấn và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư. Các thủ tục đầu tư, kinh doanh ngày càng được đơn giản hoá và giải quyết công khai, minh bạch, nhanh chóng, được cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận thông qua Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của Quảng Ninh những năm qua luôn ở vị trí 5 tỉnh, thành phố dẫn đầu Việt Nam, riêng năm 2015, PCI của Quảng Ninh xếp thứ 3.
Đặc biệt, hiện nay tỉnh Quảng Ninh đang xây dựng đặc khu kinh tế đầu tiên của cả nước - Đặc khu Kinh tế Vân Đồn với định hướng xây dựng và phát triển một đặc khu kinh tế có nền kinh tế hướng ngoại, độ mở cao, bộ máy quản lý tinh gọn, thủ tục hành chính thông thoáng, có luật riêng; được áp dụng các cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù đủ sức cạnh tranh toàn cầu ở mức cao nhất; đặc biệt là chính sách tài chính, ngân hàng, chứng khoán, thuế, đất đai, nhà ở,... để thu hút mạnh đầu tư vào xây dựng Khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp, quy mô lớn có Casino (cho phép người Việt Nam tham gia) cùng các ngành công nghiệp giải trí, công nghiệp văn hóa, dịch vụ tài chính, ngân hàng, công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin, truyền thông quốc tế, nông nghiệp sinh thái,...
Đối với các nhà đầu tư Nhật Bản, chúng tôi luôn có những ưu đãi riêng. Quảng Ninh đã xác định các nhà đầu tư Nhật Bản là những nhà đầu tư chiến lược và lâu dài. Do đó, từ năm 2013, Quảng Ninh đã ký hợp tác chương trình phối hợp với JETRO Hà Nội, thành lập Hội đồng cố vấn bao gồm các chuyên gia từ các tổ chức lớn của Nhật Bản như JETRO, JICA, BTD, JFV, Nippon Koei… tư vấn, hỗ trợ tỉnh Quảng Ninh thu hút đầu tư từ Nhật Bản. Chúng tôi đã dành quỹ đất để xây dựng một khu đô thị riêng dành cho người Nhật Bản, xây dựng một khu công nghiệp riêng dành cho các nhà đầu tư Nhật Bản. Chúng tôi luôn sẵn sàng đón tiếp và hỗ trợ các nhà đầu tư Nhật Bản đến tìm hiểu cơ hội đầu tư, kinh doanh tại vùng đất giàu đẹp này.
Quảng Ninh, giàu đẹp và mến khách, luôn mong muốn tạo mọi điều kiện tốt nhất đến với các nhà đầu tư đã, đang và sẽ đầu tư tại Quảng Ninh. Từ tận trái tim, chúng tôi luôn đón chào các bạn đến với mình, Quảng Ninh – miền đất hứa!
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI
English
