Theo số liệu thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tình hình thu hút vốn đầu tư cả năm 2016 đã có nhiều điểm sáng. Cụ thể, tổng vốn FDI đăng ký của các dự án cấp mới, cấp vốn bổ sung và đầu tư trong năm 2016 đạt hơn 24,3 tỉ USD, tăng 7,1% so với năm 2015. Trong đó, vốn FDI thực hiện năm 2016 ước tính đạt 15,8 tỉ USD, tăng 9% so với năm ngoái, đây là mức giải ngân vốn FDI cao nhất từ trước đến nay. Kết quả trên sẽ là những bước đệm quan trọng để chuyển sang năm mới 2017, dòng vốn FDI tiếp tục sẽ tìm đến với thị trường Việt Nam.
Hướng dòng vốn FDI vào nông nghiệp
Nông nghiệp, lâu nay vẫn được đánh giá là ngành đã cứu cánh cho toàn bộ nền kinh tế, mỗi khi nước nhà gặp những điều kiện bất ổn về kinh tế. Song một thực tế đáng buồn là, việc thu hút các nguồn lực đầu tư nước ngoài như dòng vốn FDI tính đến thời điểm hiện tại lại chưa cao. Do đó, mới đây để cải thiện tình hình trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có dự thảo Nghị định về thu hút dòng vốn FDI với phương châm, hút vốn FDI vào nông nghiệp phải là một nhiệm vụ chiến lược ngành nông nghiệp Việt Nam trong 2017.
Trong khi đó, theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mặc dù được đánh giá 2016 là năm bứt phá khá ấn tượng của ngành nông nghiệp, song nhiệm vụ chiến lược trong việc thu hút vốn FDI lại chưa được như kỳ vọng, dòng vốn ngoại chảy vào ngành vẫn rất nhỏ giọt, ít ỏi. Cụ thể, trong11 tháng năm 2016, cả nước có gần 550 dự án FDI nông nghiệp (bao gồm nông, lâm, ngư nghiệp), với tổng vốn đầu tư gần 4 tỷ USD, chiếm 2,4% số dự án và 1,2% tổng vốn đầu tư trong tất cả các lĩnh vực. Quy mô vốn trung bình của dự án FDI trong nông nghiệp vào khoảng 6,7 triệu USD/ dự án. Thống kê trên chỉ ra rằng, cho thấy tỷ trọng vốn FDI trong lĩnh vực nông nghiệp vẫn đang tăng nhẹ kể từ năm 2012 với 0,6%, năm 2013 với 0,8%, năm 2014 là 0,5%, năm 2015 với 1% và hơn 1,2% năm 2016. Tuy nhiên, nhìn chung, tổng vốn FDI vào nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng vốn đầu tư so với tiềm năng vốn có của nông nghiệp Việt Nam.
Mặc dù vậy, nhận định của nhiều chuyên gia kinh tế đã cho biết, nông nghiệp vẫn là một trong những ngành có nhiều tiềm năng, lợi thế thu hút vốn FDI vào Việt Nam hơn cả. Theo ông, Trần Kim Long - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN&PTNT), có một thực trạng là việc phân bố dòng vốn vào ngành nông nghiệp hiện chưa đồng đều, vẫn chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực như chế biến gỗ và lâm sản, chăn nuôi và chế biến thức ăn chăn nuôi. Trong khi đó, dòng vốn FDI vào các lĩnh vực chế biến nông sản và thủy sản còn rất hạn chế. Theo đó, mặc dù ngành đã đề ra nhiều giải pháp để nâng chất dòng vốn ngoại này, như trong 6 tháng cuối năm Bộ NN&PTNT đã tiến hành đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế, chính sách thu hút đầu tư nước ngoài vào nông nghiệp. Nhưng vì nhiều lý do, kết quả đạt được chưa đáp ứng kỳ vọng, ông Long cho biết.
Chính từ những thách thức trên, ngành nông nghiệp Việt Nam đã đặt quyết tâm, phải có chiến lược tăng cường thu hút vốn FDI vào thị trường nông nghiệp Việt, mục điêu đạt 5 tỷ USD vào 2020 và 8 tỷ vào 2030. Các lĩnh vực mà ngành đặt quyết tâm thu hút vốn bao gồm: Sản xuất và phát triển giống cây trồng, vật nuôi; sản xuất nguyên vật liệu phụ trợ tạo giá trị gia tăng cao, sản xuất thức ăn bổ sung phục vụ sản xuất thức ăn chăn nuôi, công nghệ xử lý môi trường chăn nuôi, sản xuất thiết bị chuồng trại chăn nuôi...; chế biến sâu nông lâm thủy sản để sản xuất sản phẩm có hàm lượng khoa học công nghệ và giá trị gia tăng cao; tạo cơ chế để các doanh nghiệp FDI đầu tư sản xuất thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật sinh học...
Vốn FDI tiếp tục chảy vào bất động sản
Thực tế, theo con số thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng vốn FDI đầu tư vào Việt Nam trong năm 2016 đạt 24,4 tỷ USD mặc dù kỷ lục, song nếu chỉ tính vốn đăng ký mới và tăng thêm thì lại giảm so với năm trước đó. Đây có phải là một tín hiệu đáng ngại dành cho thị trường bất động sản Việt khi bước vào năm 2017. Bởi đơn giản, bất động sản luôn là một trong những thị trường cần nguồn vốn đầu tư khủng, và đơn vị có thể cung cấp vốn cho ngành không gì khả quan hơn là có thể kêu gọi vốn từ dòng vốn FDI đầy tiềm năng.
Theo tính toán của các chuyên gia, dòng vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vào Việt Nam (FDI) đầu tư vào lĩnh vực BĐS chỉ chiếm tỷ trọng khoảng 5%. Còn theo một báo cáo mới được công bố của Ngân hàng HSBC, nguồn vốn FDI vào Việt Nam đạt 9,8 tỷ USD (tăng 8,9% so với cùng kỳ năm ngoái). Mức tăng trưởng này được các chuyên gia kinh tế đánh giá tăng trưởng đều trong thời gian vừa qua. Trong đó, lĩnh vực BĐS xếp ở vị trí thứ 2 trong danh sách thu hút vốn FDI với hơn 1 tỷ USD. Cũng theo Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các nhà đầu tư ngoại “mặn mà” với thị trường bất động sản Việt lần lượt là các ông lớn như: Hàn Quốc và Nhật Bản, tiếp theo đến Singapore, Đài Loan.. Điều đáng nói là các ông chủ ngoại hiện nay cũng rất nhanh nhạy nắm bắt thị trường không dừng lại đầu tư ở những dự án nhỏ lẻ quy mô nội đô mà đã tích cực bơm lượng tiền lớn vào đầu tư tại các khu công nghiệp. Các địa chỉ đỏ của dòng vốn đầu tư này có thể nói đến như: Becamex IDC với KCN quy mô 4.600 ha tại Bình Dương, VSIP đầu tư Dự án KCN Việt Nam - Singapore với khu công nghiệp 750 ha tại Nghệ An... Đây được coi như một hướng đi chiến lược của dòng vốn FDI khi đổ bộ vào thị trường Việt Nam. Trong khi, đầu tư vào thị trường căn hộ, nhà giá rẻ đã có phần bão hòa, kém cạnh tranh hơn, hay nhường chỗ cho các nhà đầu tư nội địa thì với toan tính, thị trường bất động sản công nghiệp sẽ dậy sóng trong tương lai, nên các ông chủ ngoại đã hùn vốn vào thị trường bất động sản công nghiệp. Báo cáo của Công ty môi giới kinh doanh bất động sản Việt Nam Savills Việt Nam cho biết trong 6 tháng đầu năm, cả nước đã có thêm 6 KCN mới được thành lập, cung ứng thêm 700 ha diện tích cho thuê. Tính chung, cả nước có 218 KCN đi vào hoạt động với tổng diện tích gần 60.000 ha, tổng nguồn cung cho thuê đạt 41.000 ha. Còn theo chủ chương lớn của Chính phủ, quỹ đất dành cho KCN và khu chế xuất sẽ tăng lên 65.000 ha vào năm 2017 và 80.000 ha vào năm 2020. Đến năm 2017, dự kiến sẽ xây dựng 113 KCN mới và cải tạo, mở rộng 27 KCN cũ. Các khu mới sẽ được tập trung xây dựng tại các tỉnh Bình Phước, Tây Ninh và Đồng Nai.
Một con số khác cũng được ông Trần Ngọc Quang, Tổng Thư ký Hiệp hội BĐS Việt Nam, đưa ra khá sáng sủa về tiềm năng đầu tư vào phân khúc bất động sản công nghiệp Việt Nam giai đoạn tới rằng, hiện nhu cầu có nhà cho công nhân trong các KCN đang rất bức bách khi có hơn 300 KCN trong đó hơn 200 KCN đang hoạt động rất mạnh mẽ với khoảng hơn 3 triệu công nhân. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên nóng vội khi bung thị trường bất động sản công nghiệp phát triển quá nóng. Mặc dù nhu cầu đầu tư của các ông chủ ngoại là rất lớn, tiềm năng vốn dồi dào. Nhưng thị trường bất động sản Việt cần có ý thức rõ việc phát triển bền vững, có lộ trình. Trong đó, với đặc thù của ngành đầu tư bất động sản, Chính phủ và các nhà đầu tư cần giải quyết tốt hai nhiệm vụ cơ bản là nâng cao chất lượng quy hoạch và đảm bảo tính thống nhất bền vững trong xây dựng, ông Quang nhấn mạnh./.