Triển khai Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp của Chính phủ, thời gian qua, Bình Thuận đã tập trung triển khai nhiều giải pháp phát triển nông nghiệp gắn với tái cơ cấu ngành theo hướng bền vững, qua đó đạt được những kết quả bước đầu. Trong đó, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (ƯDCNC) được tỉnh xác định là yếu tố then chốt và là hướng đi tất yếu nhằm tiến tới xây dựng nền nông nghiệp bền vững, tạo bước đột phá trong quá trình hội nhập.
Phát huy hiệu quả tái cơ cấu nông nghiệp
Sau 3 năm triển khai Đề án “Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững”, đến nay, tình hình sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Thuận cơ bản ổn định, cơ cấu ngành có nhiều chuyển biến, từng bước hình thành các nhóm sản phẩm nông, lâm, thủy sản chủ lực gắn với vùng sản xuất hàng hóa tập trung đáp ứng nhu cầu nguyên liệu chế biến xuất khẩu và tiêu dùng nội địa. Cụ thể, trong lĩnh vực trồng trọt, công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả và xã hội hóa giống lúa được triển khai tích cực, mang lại lợi nhuận cao hơn. Các nhóm cây trồng có hiệu quả kinh tế cao, sử dụng nước ít cũng được địa phương chủ động khuyến khích phát triển như nhóm rau - đậu, bắp, cỏ chăn nuôi,... tạo một số hiệu ứng tích cực trong sản xuất nông nghiệp.
.jpg)
Ông Mai Kiều, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bình Thuận
Ở lĩnh vực chăn nuôi, tỉnh chuyển mạnh chăn nuôi sang hình thức trang trại, gia trại theo hình thức công nghiệp và ứng dụng công nghệ mới có kiểm soát an toàn dịch bệnh và môi trường, gắn quy hoạch phát triển chăn nuôi với hệ thống giết mổ, chế biến, bảo quản và thị trường tiêu thụ. Hiện số lượng các cơ sở chăn nuôi tập trung trên địa bàn tỉnh về cơ bản đã thực hiện quy trình chăn nuôi an toàn. Tỉnh đã thu hút một số dự án chăn nuôi có quy mô lớn góp phần phát triển kinh tế xã hội, khẳng định lợi thế phát triển chăn nuôi bò, gia cầm của tỉnh và phù hợp với đề án tái cơ cấu ngành chăn nuôi theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Trong lĩnh vực thủy sản, tỷ trọng giá trị gia tăng thuỷ sản trong tổng giá trị gia tăng toàn ngành nông nghiệp tăng từ 21,01% năm 2013 lên 22,34% vào năm 2015, năm 2016 đạt 23,8%. Ngoài ra, Bình Thuận cũng tập trung triển khai Kế hoạch Tái cơ cấu ngành lâm nghiệp với nhiệm vụ trọng tâm là phát triển, tăng năng suất, chất lượng rừng trồng sản xuất gắn với tăng cường quản lý, bảo vệ rừng.
Bên cạnh đó, ông Mai Kiều, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bình Thuận cho biết để phát triển ngành nông nghiệp Bình Thuận vững chắc, có khả năng cạnh tranh và thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu, phù hợp với yêu cầu của thị trường, Bình Thuận xác định phát triển sản xuất nông nghiệp ƯDCNC và nông nghiệp hữu cơ là xu hướng tất yếu, nhằm tạo bước đột phá để nâng cao năng lực cạnh tranh của nền nông nghiệp địa phương trong quá trình hội nhập. Chính vì vậy, việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm luôn được địa phương quan tâm. Hiện tại, trên địa bàn tỉnh có một số mô hình sản xuất ứng dụng kỹ thuật và công nghệ tiên tiến ở quy mô hộ gia đình, doanh nghiệp và hợp tác xã như: trồng thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP, Global GAP; trồng rau trong nhà lưới; sản xuất lúa giống, tôm giống nuôi theo phương thức an toàn sinh học. Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã khảo sát chọn khoảng 2.000 ha tại khu vực thị trấn Lương Sơn, xã Sông Lũy, xã Hòa Thắng và xã Bình Tân (huyện Bắc Bình) để xây dựng Khu nông nghiệp ƯDCNC Bắc Bình, dự kiến phát triển các loại cây trồng cạn có giá trị, thích nghi khô hạn như cây gia vị (ớt, tỏi…); cây dược liệu (lô hội, đinh lăng v.v.); nhóm các loại như rau, củ thực phẩm đặc sản bản địa và nhập nội cung cấp thị trường nội địa và xuất khẩu.
Tuy nhiên, hoạt động ƯDCNC trong nông nghiệp của tỉnh nhìn chung vẫn còn nhiều khó khăn, các khâu bảo quản, chế biến sau thu hoạch còn nhiều hạn chế, nhiều sản phẩm năng suất còn thấp, giá thành cao, chất lượng không ổn định dẫn tới khả năng cạnh tranh kém. Để nông nghiệp Bình Thuận thực sự là một thế mạnh, luôn giữ vai trò “trụ đỡ” của nền kinh tế, có thương hiệu mạnh và đủ sức cạnh tranh ở thị trường trong nước và quốc tế, ngành nông nghiệp tỉnh Bình Thuận nhận thấy sự cần thiết phải tiến hành đầu tư mạnh mẽ, bài bản cho khu và vùng nông nghiệp ƯDCNC trên phạm vi toàn tỉnh, gắn với đào tạo và hỗ trợ người nông dân trong sản xuất với sự đồng hành của mô hình liên kết “4 nhà”. Theo đó, tỉnh Bình Thuận đã xác định, công bố danh mục các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng khả thi để phục vụ phát triển nông nghiệp nói chung và phát triển nông nghiệp ƯDCNC trong thời gian tới, trong đó tập trung đầu tư phát triển, hoàn thiện hệ thống thủy lợi. Cùng với đó, thực hiện các chương trình sản xuất nông nghiệp bền vững (GAP), tỉnh quan tâm hỗ trợ đầu tư nâng cấp, xây dựng mới kết cấu hạ tầng kỹ thuật và cơ sở vật chất ở các vùng trồng thanh long tập trung, đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân về phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Coi phát triển nông nghiệp công nghệ cao là khâu then chốt, giải pháp xuyên suốt, là bước đột phá trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh, tạo tiền đề quan trọng cho quá trình xây dựng nông thôn mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Mặt khác, để nâng cao hiệu quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp, toàn ngành tiếp tục cơ cấu lại ngành trồng trọt theo hướng phát triển sản xuất quy mô lớn, tập trung; khuyến khích trồng rừng kết hợp chăn nuôi, phát triển lâm sản ngoài gỗ để tăng thu nhập, phát triển rừng bền vững; đẩy mạnh phát triển ngành thủy sản theo hướng toàn diện, nâng cao hiệu quả khai thác, nuôi trồng, chế biến, dịch vụ gắn với bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Khuyến khích đầu tư thiết bị, công nghệ nuôi trồng, bảo quản, chế biến thủy sản.
Tập trung phát triển bền vững cây trồng chủ lực
Nhằm góp phần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả, ngành nông nghiệp Bình Thuận luôn xem việc phát triển cây trồng bền vững là cơ sở của phát triển nông nghiệp. Trong đó, cây thanh long luôn là cây trồng chủ lực được tỉnh quan tâm đầu tư phát triển. Là “thủ phủ” cây thanh long cả nước, Bình Thuận hiện có đến 27.167 ha trồng thanh long với tổng sản lượng hàng năm khoảng 500.000 tấn. Thanh long Bình Thuận có đến 80% sản lượng tham gia xuất khẩu và 20% là tiêu thụ nội địa. Trong đó, thị trường chủ yếu của thanh long Bình Thuận vẫn là châu Á và Trung Quốc chiếm gần 70% thị phần. Thêm nữa, thanh long Bình Thuận đã được xuất sang thị trường Mỹ, châu Âu,...
Phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương, Bình Thuận đang tích cực triển khai nhiều biện pháp, nhằm tìm hướng đi bền vững cho cây thanh long. Toàn tỉnh tăng cường quản lý diện tích trồng thanh long theo đúng quy hoạch; tiếp tục sản xuất thanh long an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP; hình thành các chuỗi sản xuất, tiêu thụ thanh long; tổ chức lại lực lượng thu mua, gắn kết doanh nghiệp và nông dân; chú trọng công tác khuyến nông, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật để nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm; tạo thêm nhiều sản phẩm mới như: thanh long sấy khô, nước ép thanh long,… Để mở rộng thị trường xuất khẩu bền vững cho nông dân, UBND tỉnh tiếp tục tập trung, dồn sức chỉ đạo công tác củng cố, mở rộng thị trường xuất khẩu thanh long theo hướng đa dạng và coi trọng tiêu thụ thanh long ngay trong thị trường nội địa để phát triển ngành hàng thanh long bền vững. Tỉnh định hướng thị trường Trung Quốc vẫn là thị̣ trường trọng điểm của thanh long Bình Thuậ̣n, trong đó tập trung đẩy mạ̣nh xuất khẩu chính ngạch thanh long vào sâu trong nội địa Trung Quốc, đồng thời duy trì hình thức buôn bán biên mậu vớ́i Trung Quốc; tiếp tục củng cố phát triển mở rộng tiêu thụ tại thị trường truyền thống là các nước ASEAN và khu vực mậu dịch tự do ASEAN + 6 (gồm 10 nước Đông Nam Á và Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, New Zealand).
Tỉnh Bình Thuận cũng khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư cơ sở chế biến, đóng gói đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm để đủ điều kiện tham gia xuất khẩu vào thị trường lớn, có tiềm năng, song song đó hỗ trợ giúp đỡ các doanh nghiệp xây dựng thương hiệu để phục vụ xuất khẩu, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, quảng bá thanh long Bình Thuận để phát triển, mở rộng thị trường tiêu thụ. Đặc biệt, Bình Thuận đã quy hoạch diện tích trồng thanh long đến năm 2020 đạt 28.000 ha, năng suất đạt 28 tấn/ha, sản lượng đạt 750.000 tấn. Đến năm 2025 sẽ mở rộng lên 30.000 ha, năng suất bình quân đạt 30 tấn/ha, sản lượng đạt trên 843.000 tấn. Tuy nhiên từ nay đến năm 2020, tỉnh chủ yếu ổn định diện tích, tập trung cải tạo để nâng cao chất lượng vườn cây sau đó mới tiếp tục mở rộng diện tích và phát triển thanh long trên đất lúa, đặc biệt là đất chuyên lúa.
Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Bình Thuận cho biết, theo quy hoạch, tỉnh sẽ nâng tỉ lệ diện tích trồng thanh long an toàn (VietGAP, GlobalGAP) năm 2020 đạt trên 50% và đến năm 2025 đạt trên 70%. Đồng thời đến năm 2020 các doanh nghiệp thanh long của tỉnh xuất khẩu chính ngạch đạt 20 - 25 triệu USD và định hướng đến năm 2025 đạt 50 - 60 triệu USD. Phấn đấu đến năm 2020, nâng giá trị sản xuất của ngành hàng thanh long chiếm 35% - 36% giá trị sản xuất ngành trồng trọt, giá trị tăng thêm chiếm 28% - 30% GRDP ngành nông nghiệp, đóng góp từ 7% - 8% trong cơ cấu GRDP toàn tỉnh.
Trường Thành
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI
English
