Cần nhiều giải pháp thúc đẩy thị trường gas Việt Nam phát triển

08:31:41 | 18/11/2018

Mới đây, tại Hà Nội, đã diễn ra hội thảo “Thách thức và Triển vọng thị trường gas”, đây là dịp để các chuyên gia nhìn nhận lại chặng đường 20 năm của ngành công nghiệp khí gas Việt Nam, cũng như tìm ra những giải pháp thúc đẩy ngành công nghiệp quan trọng này phát triển hơn.

Ngành công nghiệp được coi như mạch máu của nền kinh tế



Cụ thể, theo báo cáo của Bộ Công Thương về tình hình ngành công nghiệp khai khoáng trong nửa đầu năm 2018, khai thác khí đốt thiên nhiên ước đạt 5,3 tỷ m3, tăng 1%; khí hóa lỏng ước đạt 437,6 nghìn tấn, tăng 18,5% so với cùng kỳ năm 2017. Điều đó cho thấy bức tranh toàn cảnh về ngành công nghiệp khai khoáng nói chung, ngành công nghiệp khí nói riêng đang có những bước phát triển mạnh mẽ, cơ bản đáp ứng yêu cầu của thị trường, doanh nghiệp.

Phân tích cụ thể hơn, ông Đỗ Trọng Hiếu, Phó Trưởng phòng Phân phối hàng hóa và Dịch vụ thương mại, Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, thị trường khí hóa lỏng (LPG) có tốc độ tăng trưởng cao, trong 5 năm gần đây tăng trên 12%; Cơ cấu tiêu thụ LPG tại Việt Nam: Cơ sở công nghiệp và giao thông vận tải tiêu thụ khoảng 35%, cơ sở thương mại, dịch vụ và hộ tiêu thụ dân dụng tiêu thụ khoảng 65%. Nguồn chủ yếu được cung cấp từ Nhà máy GPP Dinh Cố và Nhà máy Lọc dầu Dung Quất với sản lượng khoảng 750.000 tấn/năm, chiếm khoảng 45% nhu cầu LPG của Việt Nam.

Về nguồn LPG nhập khẩu, tỷ lệ nhập khẩu từ thị trường các nước như Trung Quốc, Quata, Arập Xêút và Tiểu Vương quốc Ảrập Thống nhất, chiếm khoảng 55% nhu cầu LPG của Việt Nam. Về sức chứa, miền Bắc chiếm 13,8%, miền Trung chiếm 6,8% và miền Nam chiếm 79,4%. Với hơn 35 cầu cảng được sử dụng để nhập LPG, chủ yếu là cầu cảng nhỏ. Riêng về hệ thống chiết nạp LPG vào chai ở Việt Nam với gần 200 trạm nạp LPG đủ điều kiện nạp LPG được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện; 72 trạm chiết nạp hoạt động độc lập được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện.

Trong khi đó, ông Nguyễn Quyết Thắng, Phụ trách Ban Thị trường, Tổng Công ty Khí Việt Nam (PVGAS) cảnh báo: Sau hơn 20 năm khai thác, theo tính toán của các chuyên gia thời gian tới đây nguồn khí trong nước sẽ suy giảm dần. Trong khi nguồn khí bổ sung từ các mỏ mới tại các khu vực có nguồn khí suy giảm không nhiều.Do đó, để đảm bảo nguồn cung khí cho các nhà máy điện, đạm và hộ tiêu thụ công nghiệp..., ngoài việc tìm kiếm, thăm dò, khai thác các nguồn khí trong nước. Các doanh nghiệp trong ngành cần nhanh chóng bổ sung nguồn khí nhập khẩu bằng đường ống và nhập khẩu LNG. Ngoài ra, ngành công nghiệp khí Việt Nam cũng cần có những giải pháp căn cơ như: Giải pháp về tổ chức quản lý (cơ chế chính sách, mô hình); giải pháp về đầu tư, tài chính và thu xếp vốn, thị trường, khoa học công nghệ, phát triển nhân lực; giải pháp về an toàn, môi trường và phát triển bền vững; và giải pháp về an ninh quốc phòng.

Triệt để chống gian lận trong kinh doanh khí gas

Chia sẻ thông tin tại hội thảo, ông Trần Trọng Hữu, Phó chủ tịch Hiệp hội Gas Việt Nam cho hay, trong thời gian dài vừa qua vấn đề nổi cộm, gây nhức nhối trong ngành công nghiệp khí là vấn nạn sang chiết nạp gas trái phép, thu gom, chiếm dụng bình gas của nhau, thậm chí có những đơn vị, cá nhân đã mài chữ nổi trên vỏ chai của các hãng khác, cắt tai, mài vỏ, thay đổi kết cấu, logo để biến thành bình gas của mình, tung ra trên thị trường. Các sự vụ vi phạm này đang có những tác động xấu tiêu cực đến sự phát triển lành mạnh thị trường. Và nguy hại hơn nó làm xói mòn lòng tin của người tiêu dùng, thị trường, gây bất ổn an ninh, trật tự trong xã hội. Do vậy, cần thiết phải xem xét lại các quy định để siết chặt hơn quản lý và xử phạt gian lận trong kinh doanh, sang chiết khí gas. Cụ thể, cần phải có những quy định kiểm soát chặt chẽ nơi chiết nạp, kênh phân phối, bám sát thị trường, tố cáo với các cơ quan chức năng những doanh nghiệp có hành vi gian lận thương mại, vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

Đưa ra giải pháp để siết chặt quản lý thị trường kinh doanh khí gas tốt hơn, ông Trần Hữu Tuấn, Trưởng phòng Phát triển Kinh doanh Công ty Alttek Global JSC đề xuất, có thể áp dụng các công cụ truy xuất nguồn gốc, các mã điện tử sản phẩm để quản lý từ khâu xuất nhập hàng đại lý đến các sản phẩm bán lẻ. Từ đó ngay cả người tiêu dùng đơn lẻ cũng có thể kiểm tra đơn giản, nhanh chóng tính mạch, an toàn của từng sản phẩm gas.

Trước thực trạng này, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) cho biết, ngày 4/10/2017, Bộ trưởng Bộ Công thương đã ban hành Chỉ thị số 13 về việc tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm trong kinh doanh LPG. Theo đó, giao Sở Công thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường thực hiện chức năng quản lý nhà nước, giám sát chặt chẽ các hoạt động sản xuất kinh doanh LPG trên địa bàn; Chú trọng thanh tra, kiểm tra đột xuất các cơ sở kinh doanh, các trạm chiết nạp, kho chứa LPG có dấu hiệu vi phạm, kiên quyết xoá bỏ các trạm sang chiết trái phép, các điểm kinh doanh chưa được cấp chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh. Sau một năm thực hiện chỉ thị, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra trên 5.000 hộ, xử lý trên 1.300 hộ, thu giữ trên 6.254 chai LPG các loại, xử phạt trên 9,6 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động và tước giấy phép kinh doanh 27 cửa hàng… Tuy nhiên, do lợi nhuận cao, thời gian gần đây nhiều tư thương đã có những thủ đoạn mới như dùng những bãi đất trống, xa khu dân cư, từ các xe bồn chiết nạp vào các chai sau đó đưa đi kinh doanh, tiêu thụ. Vì vậy, tới đây Cục Quản lý thị trường sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm trong hoạt động kinh doanh gas trái phép, ông Nguyễn Thanh Bình, nhấn mạnh./.

Anh Phương