Bạc Liêu: Đi lên từ khối óc, trái tim và thế mạnh địa phương

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum, ông Võ Văn Dũng - Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu khẳng định quyết tâm trong thời gian tới sẽ thực hiện tốt các chính sách, quy định có liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đồng thời đẩy mạnh thu hút đầu tư, tự tin đưa Bạc Liêu vươn lên những tầm cao mới và gia nhập hàng ngũ những tỉnh thành có chỉ số tăng trưởng cao nhất cả nước.

Những lợi thế so sánh của tỉnh Bạc Liêu trong chiến lược phát triển kinh tế vùng Đồng bằng sông Cửu Long? Tỉnh đã tận dụng hiệu quả những lợi thế này như thế nào, thưa Ông?

So với các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, Bạc Liêu được đánh giá là địa phương giàu tiềm năng phát triển kinh tế. Ngoài thế mạnh trồng lúa, với bờ biển dài 56 km và vùng biển rộng 40.000 km², tỉnh có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế biển, bao gồm đánh bắt hải sản, nuôi trồng thủy sản, công nghiệp chế biến, dịch vụ tổng hợp, du lịch và giao thông. Trên cơ sở xác định sẽ tập trung mọi nguồn lực biến tiềm năng thành hiệu quả kinh tế thật sự, tỉnh đã mạnh dạn đề ra những nghị quyết, mục tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế với bước đi khá vững chắc, phù hợp với điều kiện, lợi thế kinh tế của địa phương và bước đầu những quyết định sáng suốt này đã phát huy hiệu quả. Cụ thể thời gian qua tỉnh đã có những chính sách đầu tư tín dụng ưu đãi góp phần nâng dần phương tiện khai thác biển với công suất lớn để thực hiện việc đánh bắt xa bờ; mở rộng diện tích nuôi tôm công nghiệp, bán công nghiệp; nâng cấp và xây dựng mới các nhà máy chế biến thủy sản với trang thiết bị và công nghệ tiên tiến theo hướng xuất khẩu và có sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Bên cạnh đó, tăng cường đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cho nghề biển mà trước tiên là xây dựng cảng cá Gành Hào, một cảng cá có vị trí thuận lợi không chỉ đối với nghề biển Bạc Liêu mà còn đối với cả nước.

Ngoài ra tỉnh đã chủ động chuyển đổi trên 70.000 ha đất trồng lúa, làm muối... kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản, nâng tổng diện tích nuôi trồng thủy sản năm 2009 lên trên 125.866 ha. Hiệu quả kinh tế chuyển đổi không ngừng nâng lên. Ngành thuỷ sản đạt tốc độ tăng trưởng khá nhanh cả về quy mô sản xuất, năng suất lẫn sản lượng. Đặc biệt, tỉnh cũng chỉ đạo đẩy mạnh đưa nền nông nghiệp từ độc canh cây lúa sang sản xuất đa canh, đa con, gia tăng giá trị sản xuất, tiết kiệm chi phí, qua đó tạo bước đột phá cao trong nông nghiệp, đem lại nguồn thu ổn định và nâng cao chất lượng đời sống nông dân.

Không chỉ giàu tiềm năng phát triển kinh tế, người và đất Bạc Liêu với sự hồn hậu, nồng nhiệt; những giai thoại nổi tiếng cùng những nét văn hoá độc đáo tạo nên sức hút đặc biệt đối với du khách. Bên cạnh đó Bạc Liêu còn sở hữu nhiều di tích lịch sử (6 di tích được xếp hạng cấp quốc gia và 11 di tích được xếp hạng cấp tỉnh), những danh lam thắng cảnh làm say đắm lòng người. Phát huy lợi thế này, tỉnh đã chủ động đầu tư phát triển mạnh du lịch trên cơ sở khai thác có hiệu quả lợi thế về điều kiện tự nhiên, xã hội, nhất là khu vực ven biển (các tuor du lịch tham quan các khu di tích lịch sử; thăm vườn chim tự nhiên; bắt nghêu, sò,... tại các bãi bồi; thưởng thức các sản phẩm thuỷ sản đặc thù vùng biển Bạc Liêu...). Với nhiều nỗ lực đa dạng hoá các sản phẩm, dịch vụ du lịch; thiết kế nhiều tour độc đáo cùng việc đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến cho ngành du lịch địa phương, thời gian qua lượng khách đến với Bạc Liêu ngày càng đông đảo, qua đó đem về cho tỉnh nguồn doanh thu đáng kể để tái đầu tư vào các lĩnh vực khác, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho nhân dân

Thời gian qua, chuyển dịch cơ cấu kinh tế được xác định là mũi nhọn để tỉnh chủ động khai thác tiềm năng, phát huy lợi thế, kích thích tăng trưởng kinh tế bền vững. Vậy Bạc Liêu đã thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế ra sao?

Là một tỉnh vùng sâu, kinh tế thuần nông, những năm qua Bạc Liêu có những định hướng đúng và nhiều chủ trương sáng tạo nên đã vượt qua đói nghèo, đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực. Để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, Bạc Liêu đã tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nhằm thu hút đầu tư trong và ngoài nước, tạo điều kiện thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực. Cụ thể tỉnh đã tập trung đầu tư phát triển nền nông nghiệp hàng hóa mà ưu tiên là sản xuất lương thực, phát triển nuôi trồng và đánh bắt thủy sản, trong đó thủy sản là ngành kinh tế mũi nhọn. Trên cơ sở đó, thúc đẩy phát triển công nghiệp dịch vụ và quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn. Với những nỗ lực trên, nền kinh tế tỉnh đã có bước chuyển biến tích cực, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh luôn ở mức khá cao. Các ngành dịch vụ, du lịch thương mại, bưu chính - viễn thông, tài chính... đều có sự tiến bộ vượt bậc, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực.

Song song đó tỉnh cũng tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng ở nông thôn phục vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Từ năm 2001 đến 2008, tỉnh đã đầu tư 3.944 công trình giao thông nông thôn với tổng chiều dài 7.324 km và 4.430 cây cầu có chiều dài tổng cộng 86,46 km, tổng vốn đầu tư gần 880 tỉ đồng. Tỉnh cũng đầu tư gần 297 tỉ đồng cho xây dựng các công trình điện: 96 công trình điện hoàn chỉnh đưa vào sử dụng ổn định với 1.249 km đường dây trung thế, 2.248 km đường dây hạ thế, 1.331 trạm biến áp với tổng dung lượng 35.670 KVA. Đặc biệt với việc đầu tư xây dựng 73 trạm cấp nước tập trung, cộng với 96.300 giếng nước ngầm (giếng khoan) trong dân, Bạc Liêu nâng tỷ lệ các hộ dân được dùng nước sạch ở nông thôn lên 85%. Ngoài ra để đẩy mạnh phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, từ năm 2001 đến năm 2008 Bạc Liêu đã đầu tư hơn 444 tỉ đồng cho công tác thủy lợi, qua đó hoàn thành cơ bản hệ thống kênh cấp I, cấp II đối với vùng ngọt ổn định, vùng chuyển đổi ngọt và lợ phía bắc quốc lộ 1A... Mục tiêu cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp cũng được thực hiện tích cực.

Công tác khuyến nông, khuyến ngư và chuyển giao tiến bộ khoa học - kỹ thuật được liên tục đẩy mạnh, trình độ và hiệu quả sản xuất của nông dân không ngừng được nâng lên. Các hình thức tổ chức, quản lý trong sản xuất nông nghiệp cũng có nhiều chuyển biến theo chiều hướng tích cực. Để thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết, chương trình có liên quan như: nghị quyết về đẩy mạnh phát triển công nghiệp đến năm 2010; chương trình xây dựng khu - cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh từ nay đến năm 2010; chương trình phát triển hệ thống đô thị và khu dân cư nông thôn từ nay đến năm 2010 và những năm tiếp theo... Nhờ đó sản xuất công nghiệp và dịch vụ thương mại của tỉnh đã có sự phát triển đáng kể, hiện toàn tỉnh có 1.405 doanh nghiệp, tổng vốn đăng ký 2.200 tỉ đồng. Các hoạt động kinh doanh, dịch vụ khu vực nông thôn cũng có chiều hướng phát triển tích cực, nhiều chợ nông thôn được xây dựng mới và đầu tư nâng cấp cho các chợ cũ, chiếm trên 50% số chợ hiện có trên địa bàn tỉnh.

Nhờ những nỗ lực tích cực mà quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh có bước chuyển biến nhanh. Đến cuối năm 2009, tỷ trọng nông nghiệp chiếm 53% trong cơ cấu chung; công nghiệp, xây dựng chiếm 23,66%; dịch vụ, thương mại chiếm 23,34%. Giá trị sản xuất công nghiệp, xây dựng năm 2009 đạt 3.110 tỉ đồng; giá trị sản xuất nông nghiệp 8.594 tỉ đồng; giá trị thương mại, dịch vụ ước đạt 11.600 tỉ đồng.

Hiện nay, vai trò của doanh nghiệp trong phát triển kinh tế, ổn định đời sống xã hội tại địa phương là điều không thể phủ nhận. Vậy Ông có nhận xét gì về những đóng góp của các doanh nghiệp vào tiến trình phát triển của tỉnh nhà?

Sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 30/2008/NQ-CP ngày 11/12/2008 về những giải pháp cấp bách nhằm ngăn chặn suy giảm, duy trì tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo điều hành và tổ chức triển khai thực hiện tích cực, nhằm đảm bảo cho kinh tế của tỉnh tiếp tục duy trì ốn định và phát triển trong điều kiện khó khăn do ảnh hưởng của suy thoái. Kết quả năm 2009 tuy chưa đạt kế hoạch đề ra (tốc độ tăng trưởng kinh tế 12%) nhưng tổng sản phẩm trong tỉnh (GDP) vẫn tăng 10,78% so với cùng kỳ năm 2008, cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực. Các lĩnh vực kinh tế - xã hội đều tăng so với cùng kỳ, tình hình mọi mặt nhìn chung ổn định. Tình hình kinh tế có bước khởi sắc tạo điều kiện thực hiện hiệu quả các vấn đề an sinh xã hội, mức sống người dân được nâng cao, an ninh chính trị được giữ vững, theo đó bộ máy chính quyền được kiện toàn theo hướng đáp ứng ngày một tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ đổi mới.

Trong những thành tựu trên có một phần đóng góp không nhỏ của các doanh nghiệp và doanh nhân đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Trong bối cảnh nền kinh tế đang phải đối mặt với không ít thách thức như hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã phát huy tinh thần chủ động sáng tạo, tự tin khắc phục khó khăn, khẳng định thương hiệu thông qua nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng quy mô sản xuất cũng như tìm kiếm những thị trường tiêu thụ màu mỡ. Chính từ những nỗ lực không mệt mỏi trên mà thời gian qua dù vướng phải nhiều rào cản lớn, các doanh nghiệp vẫn hoạt động vô cùng tích cực, theo đó hiệu quả kinh tế đạt được rất khả quan. Những nỗ lực của doanh nghiệp là rất đáng trân trọng. Hiệu quả từ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp không chỉ góp phần làm cho tỉnh đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao mà còn đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra nguồn ngân sách dồi dào cho tỉnh, qua đó nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, giải quyết nhiều công ăn việc làm cho người lao động và giải quyết hiệu quả nhiều vấn đề xã hội khác. Đặc biệt các hoạt động xã hội của doanh nghiệp đã góp phần không nhỏ trong việc ổn định đời sống xã hội, tạo đà cho nền kinh tế tỉnh phát triển mạnh mẽ hơn.

Đổi lại, tỉnh đã tạo điều kiện thuận lợi hay có những ưu đãi đặc biệt nào để họ an tâm sản xuất kinh doanh, tiếp tục cống hiến sức mình vào sự phat triển chung của tỉnh nhà, thưa Ông?

Trên cơ sở xác định rõ vai trò lớn lao của doanh nghiệp, doanh nhân đối với tiến trình phát triển kinh tế, xã hội trên đại bàn tỉnh Bạc Liêu, thời gian qua chính quyền tỉnh luôn tìm mọi cách xóa bỏ khoảng cách, tạo sự gần gũi thân thiện giữa chính quyền với doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Cụ thể chúng tôi thường xuyên tổ chức những buổi gặp mặt giữa chính quyền và doanh nghiệp để lắng nghe ý kiến đóng góp, những phản hồi cũng như tâm tư nguyện vọng của doanh nghiệp để có sự điều chỉnh hợp lý, kịp thời giải quyết những khó khăn vướng mắc phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó tạo tâm lý thoải mái, giúp họ yên tâm sản xuất cũng như tự tin, mạnh dạn mở rộng quy mô đầu tư kinh doanh.

Đặc biệt trong năm 2009 này UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 07/QĐ-UBND về các nhiệm vụ, giải pháp để cải thiện chỉ số năng lực cạnh tranh, trong đó vấn đề cải cách thủ tục hành chính, kiến tạo môi trường đầu tư thông thoáng, cởi mở được xem là giải pháp quan trọng hàng đầu nhằm thu hút thêm nhiều nhà đầu tư, kích thích doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, qua đó thúc đẩy nền kinh tế tỉnh tăng trưởng bền vững và hiệu quả. Thực hiện Quyết định này, bước đầu các Sở, Ban ngành đã chú trọng nhiều hơn đến việc rút ngắn thời gian cấp phép đăng ký kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng thương hiệu cũng như đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào công tác quản lý và sản xuất, kinh doanh, qua đó giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng quản lý cũng như chất lượng sản phẩm, tiến tới nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động. Ngoài ra tỉnh cũng chủ động thiết lập và giữ vững mối liên kết giữa doanh nghiệp với các trung tâm kinh tế lớn trong vùng và khu vực, mở ra nhiều cơ hội hợp tác đầu tư, giao lưu học hỏi kinh nghiệm, tăng cường trao đổi hàng hóa…cho doanh nghiệp.

Quan trọng hơn, mỗi năm tỉnh đều có kế hoạch đưa các doanh nghiệp tham gia các diễn đàn xúc tiến thương mại đầu tư, tham gia hội chợ trong nước cũng như quốc tế, những buổi giao lưu kinh tế giữa các địa phương để doanh nghiệp có cơ hội học tập, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao năng lực kinh doanh cũng như có điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế tốt hơn. Nói chung chính quyền tỉnh Bạc Liêu luôn nỗ lực tạo mọi điều kiện thuận lợi, mọi cơ hội tốt nhất cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bởi thành công của họ cũng chính là sự hưng thịnh của chúng tôi.

Xin chân thành cảm ơn ông