Doanh nghiệp sẽ 'được' và 'mất' gì trong năm Tân Mão?

Điều hành kinh tế vĩ mô lúc “tăng ga” khi “phanh gấp”, giá cả thế giới nhảy vọt, lãi suất “khủng” là những lý do chính khiến doanh nghiệp “toát mồ hôi” trong năm qua. Tuy vậy, trong năm 2010, 16/21 chỉ tiêu phần lớn là kinh tế đạt ở mức tương đối cao, sẽ tạo tiền đề cho năm 2011 khả quan hơn.

Năm 2010 doanh nghiệp “mất” nhiều hơn “được”

Nhiều chuyên gia kinh tế, doanh nhân đều cho rằng, năm 2010 là năm rất khó khăn đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ. Năm khôi phục kinh tế nhưng đầy khó khăn thách thức. Diễn biến khó khăn diễn ra liên tục, chịu tác động của cả bên ngoài vào (qua giá nguyên liệu), lẫn tác động từ chính sách kinh tế vĩ mô, điều hành chưa có sự phối hợp, thống nhất . Bên cạnh vấn đề khó khăn không tránh khỏi nữa là thiên tai.

Vừa lo lãi suất tăng vừa lo giá cả thế giới nhảy vọt, đẩy giá nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh lên cao, nhiều doanh nghiệp chia sẻ, năm vừa qua, doanh nghiệp mất nhiều hơn là được và trụ được đến thời điểm này đã thấy kiên cường lắm rồi.

Đánh giá về những cái khó của doanh nghiệp trong năm qua, ông Cao Sỹ Kiêm, chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ chia sẻ: “ Có hai chốt rất quan trọng cần nhắc đến. Đó là, đầu năm 2010, giá cả tăng liên tục và đã có dự báo rằng, khả năng không giữ được chỉ tiêu tăng giá. Ngày đầu quý I, kinh tế vĩ mô đã gặp vấn đề, khiến đây là quý khó khăn nhất, trong đó khó kể cả về vốn, nguyên liệu, thị trường. Trong quý II, quý III khi Chính phủ có biện pháp khắc phục, nới lỏng chính sách tiền tệ, thì lại không lường hết được nên cũng gây ra hậu quả. Đến quý IV thì bắt đầu giá thế giới tăng vọt, thiên tai bão lụt xảy ra liên tục và do hậu quả của kích cầu năm 2009 và việc nới lỏng tiền tệ. Trong quý này, giá cả tăng vọt và đặc biệt là lạm phát tăng cao, do chi phí cao (mà chi phí cao chủ yếu do lãi suất tăng vọt lên). Lãi suất tăng cao như vậy khiến nhiều doanh nghiệp lao đao, lung túng…”.

Trong cái khó, các doanh nghiệp trong năm qua vẫn phát huy được đức tính truyền thống của người Việt Nam, kiên trì vượt khó. Ông Cao Sỹ Kiêm công nhận rằng, doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong năm 2010 cũng đã có sự kiên trì vượt qua, kiên trì khắc phục, cùng với sự hỗ trợ và sự chuyển hướng lãnh đạo của các cấp , do vậy cũng có những kết quả nhất định.

Và cái được lớn nhất của doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam là các doanh nghiệp ổn định và tiếp tục đóng góp cho tăng trưởng kinh tế với mức 6,7% trong năm qua. Cái được thứ hai, là không có doanh nghiệp nào phá sản hoặc số phá sản không nhiều. Có chăng thì là do các do các yếu tố khác.

Cái được thứ ba là lòng tin được củng cố. Có thể thấy rõ qua một kết quả điều tra của ngân hàng HSBC công bố trong tháng 1/2011 vừa qua, các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam đứng thứ hai trên thế giới về mức độ lạc quan (sau Ả rập Xê út), đạt 150/200 điểm so với mức bình quân toàn cầu đạt 125 điểm. Chứng tỏ rằng, khó khăn vẫn đầy rẫy nhưng họ vẫn nhìn vào tương lai, họ vẫn thích nghi được.

Chính những cái được này là cơ sở cho các doanh nghiệp tiếp tục vượt qua khó khăn trong năm 2011 để đi lên.

Doanh nghiệp đối mặt những khó khăn gì trong năm 2011 ?

Trong năm 2011, bên cạnh một số khó khăn, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng sẽ có những thuận lợi lớn. Một là những kết quả của 2010, đặc biệt là kinh tế, 16/21 chỉ tiêu phần lớn là kinh tế đạt ở mức tương đối cao, sẽ tạo tiền đề, sức bật cho năm 2011.

Cũng theo ông Cao Sỹ Kiêm, về mặt định hướng, năm 2011 là năm có giải pháp chiến lược phát triển kinh tế 5 năm tới theo nghị quyết Đại hội XI, trên cơ sở đó sẽ nhìn rõ hơn những khuyết điểm (kể cả trong cơ cấu, kể cả trong điều hành, trong chính sách có những mặt trái, có những mặt chưa được mà qua những báo cáo của các cấp các ngành , qua kiểm điểm của các Đại hội đã cho thấy), trên cơ sở đó những định hướng lớn của kế hoạch 5 năm đã vạch ra những hướng giải quyết rất cơ bản. Và đó là những thuận lợi rất cơ bản để các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp tục vươn lên.

Thứ ba nữa là các doanh nghiệp và các cơ quan quản lý đã có một kinh nghiệm tốt hơn trong chỉ đạo, qua lạm phát cao, chống suy giảm sâu, hay những khó khăn trong phục hồi.

Bên cạnh thuận lợi vẫn còn những khó khăn trong năm 2011 doanh nghiệp phải đối mặt. Những tác động không nhỏ từ sự biến động của thế giới sẽ là khó khăn thứ nhất. Theo một số chuyên gia nhận định, chắc chắn trong năm 2011 này kinh tế sẽ chuyển biến chưa nhanh, lạm phát khả năng vẫn cao, việc làm chưa giải quyết được nhiều, xung đột tiền tệ vẫn đang là vấn đề rất nan giải . Trên thế giới còn đang đe doạ một cuộc khủng hoảng tiếp. Đây là những tác động của thế giới vào Việt Nam.

Những nguyên liệu chính mà chúng ta phải nhập như xăng, dầu, sắt, thép, phân bón...sẽ tăng giá. Vì sao lại sẽ chịu ảnh hưởng?. Như nhiều người đã biết, Việt Nam là nước có độ mở kinh tế cao, trong đó có xuất khẩu, do vậy khi thế giới bị ảnh hưởng bởi giá cả nguyên liệu tăng lên thì giá cả trong nước cũng sẽ tăng ngay. Đây là những khó khăn lớn của thế giới mà trong năm 2011 Việt Nam sẽ phải tiếp tục đối phó.

Một vấn đề có tính dài hạn cần nhìn nhận đó là những khiếm khuyết lớn mà lâu dài chưa khắc phục được bao nhiêu. Có thể vừa qua Việt Nam có những thắng lợi trong giải quyết tình thế như chặn lạm phát, ngăn đà suy giảm phục hồi sau khủng hoảng…nhưng về mô hình tăng trưởng, tái cấu trúc nền kinh tế, hay chất lượng lao động, hệ thống hạ tầng, thủ tục hành chính....vẫn là những vấn đề cần suy nghĩ nhiều hơn.

Ông Cao Sỹ Kiêm nhận định, có những vấn đề vĩ mô chúng ta phải làm rất kỳ công, trong thời gian dài mới được. Đặc biệt trong doanh nghiệp nhỏ và vừa- yếu thế trong cạnh tranh mà phải đối phó với những vấn đề trên như thế thì đó là cả một vấn đề lớn khó tự giải quyết.

Trước mắt, có những điểm nghẽn kinh tế , gây ảnh hưởng ngay đến đời sống sản xuất kinh doanh ví dụ như thiếu điện thường xuyên, tắc nghẽn giao thông...cần phải được giải quyết. Bởi, tất cả những vấn đề này sẽ khiến các doanh nghiệp đã khó lại càng khó thêm vì nó ảnh hưởng trực tiếp tới chi phí, giá thành sản xuất...

Cùng xoay sở để tìm kiếm cái “được” trong năm 2011

Theo Nghị quyết Đại hội XI trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm tới đã vạch ra hướng đi tương đối rõ .Trong đó, hết phải ổn định vĩ mô, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, tăng hạ tầng, đào tạo lại nguồn nhân lực, phải hoàn chỉnh thể chế...

Năm 2011 là năm bản lề bắt đầu thực hiện các mục tiêu chiến lược trên. Theo các chuyên gia kinh tế, cũng trong năm 2011 Việt Nam phải giải quyết cơ bản những điểm nghẽn kinh tế như về giao thông, thiếu điện, phiền hà trong thủ tục hành chính. Đó là những giải pháp mà Việt Nam phải tập trung giải quyết để giảm bớt những khó khăn trong năm 2011.

Bên cạnh đó các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ cần tập trung khắc phục những điểm yếu để thích nghi dần với sự phát triển chung. Theo nhận định riêng của ông Cao Sỹ Kiêm, bên cạnh những thế mạnh, doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn có 4 điểm yếu cơ bản là yếu thế trong cạnh tranh, đó là, yếu về vốn, công nghệ, trình độ nghề nghiệp, yếu về thông tin, hiểu biết...Tuy vậy, trước mặt cần tập trung giải quyết, thứ nhất là vốn, đây là yếu tố quan trọng. Thứ hai nữa là nghề của người lao động.

Bên cạnh khai thác, phát huy thế mạnh của chính doanh nghiệp thì doanh nghiệp cũng cần sự hỗ trợ từ Nhà nước về chính sách, môi trường kinh doanh, cơ chế, hướng mở thị trường để xác định thị trường, hay nhà nước cũng có thể hỗ trợ một số lĩnh vực như về vốn mà doanh nghiệp tự không đáp ứng được.

Các hiệp hội ngành nghề cũng cần tạo điều kiện để giúp đỡ các doanh nghiệp nhỏ tròn việc tìm kiếm thị trường, đào tào, xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm, trong việc đầu tranh bảo vệ quyền lợi khi có va chạm có tranh chấp.

Theo VnMedia