Nữ kỹ sư nông nghiệp và tâm huyết với sức khỏe cộng đồng

Thành công bước đầu với mô hình nuôi cấy nấm Đông trùng hạ thảo (ĐTHT),  kỹ sư Trần Thị Luôn (thị trấn Vĩnh Bình, huyện Gò Công Tây) không chỉ khẳng định nỗ lực của bản thân mà còn đem lại nhiều giá trị cho xã hội.

Thành công nào mà không đong đầy vất vả, quả ngọt nào cũng đều bắt đầu từ những gian nan...  Nhưng, lựa chọn và thành công với ý tưởng khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp của chị Luôn còn đáng khâm phục hơn, bởi không chỉ là dám đương đầu thử thách mà còn xuất phát từ mong muốn tìm hướng phát triển kinh tế và đem đến nguồn thực phẩm vì sức khỏe cộng đồng.

Kiên trì theo đuổi ước mơ

Chị Luôn chào chúng tôi bằng sự chân tình mến khách. Ấn tượng đầu tiên về chị là vẻ thân thiện, cởi mở với nụ cười thường trực trên môi... Có lẽ nên bắt đầu bài viết về nữ kỹ sư này theo cách như vậy!

Kỹ sư Trần Thị Luôn, Phó Giám đốc Công ty Thiên Ân

Sau khi tốt nghiệp đại học (năm 1997), chị lập gia đình và cùng chồng phát triển một số nghề sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, anh chị khá thành công với lĩnh vực sản xuất nhang (hương) sạch xuất khẩu, trung bình mỗi tháng xuất bán sang thị trường các nước Thái Lan, Malaysia… 150 tấn nhang. Ngoài ra, vợ chồng chị còn thực hiện liên kết sản xuất, tạo việc làm cho hàng trăm hộ gia đình.

Dù kinh doanh thuận lợi, nhưng cô kỹ sư nông nghiệp vẫn luôn ấp ủ ý tưởng thủa nào, đó là nghiên cứu mô hình nuôi cấy nấm ĐTHT, để đưa về sản xuất tại quê nhà. Tác dụng của loại dược phẩm này đã được khẳng định, nhưng vì khó tìm trong tự nhiên nên giá trị rất cao, người nghèo khó mà tiếp cận được.

Đó là điều thôi thúc chị Luôn tìm cách tạo ra nguồn thực phẩm sạch, an toàn giúp bảo vệ sức khỏe, phòng, chống bệnh tật cho cộng đồng.

Năm 2017, chị cùng chồng bắt tay vào tìm hiểu thông tin trên internet và biết được một số nhà khoa học Việt Nam cũng như một số nước đã nghiên cứu và nuôi cấy thành công ĐTHT trong phòng thí nghiệm. Từ đó, chị dành hết thời gian, công sức vào nghiên cứu, thử nghiệm để tìm ra quy trình nuôi cấy.

Ban đầu, kỹ sư Luôn phải thử nghiệm và thất bại rất nhiều lần. Không nản chí, với sự hỗ trợ về giống, tài liệu nghiên cứu của các thầy ở Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Hà Nội và người bạn công tác tại một trường đại học ở Thái Lan, chị đã từng bước thu được kết quả.

Chị Luôn chia sẻ, yếu tố quan trọng là phải điều chỉnh và kiểm soát các yếu tố của phòng nuôi cấy (nhiệt độ, ẩm độ, ánh sáng…), cùng các thông số của nguyên liệu đầu vào (cơ chất) nhằm tạo ra thành phẩm (quả thể nấm) đạt chất lượng như mong muốn (hoạt chất ổn định, nấm có màu vàng cam, mềm, dai, cao từ 5 - 7 cm). Thời gian hoàn thành một chu kỳ nuôi cấy và thu hoạch quả thể nấm đạt yêu cầu từ 60 - 75 ngày.

Sau hơn 2 năm miệt mài nghiên cứu, kỹ sư Trần Thị Luôn đã nuôi cấy thành công ĐTHT và hoàn thiện quy trình công nghệ nuôi trồng. Sau đó, vợ chồng chị thành lập Công ty TNHH ĐTHT Thiên Ân (Công ty Thiên Ân) và đưa vào nuôi trồng ĐTHT quy mô lớn tại huyện Gò Công Tây. Công ty đã đầu tư 34 phòng nuôi nấm (30 m2/phòng) và 4 phòng ủ tối (60 m2/phòng) cơ chất. Mỗi phòng nuôi có thể nuôi được 5.000 hộp phôi nấm, cuối đợt thu hoạch từ 45 - 50 kg nấm quả thể (giá bán khoảng 4 triệu đồng/kg).

Kỹ sư Trần Thị Luôn cho biết: Các sản phẩm ĐTHT của Công ty Thiên Ân được Trung tâm Dịch vụ Phân tích thí nghiệm TP. Hồ Chí Minh (Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh) chứng nhận đảm bảo các chỉ tiêu về lý hóa, vi sinh. Đặc biệt, trong thành phần quả thể nấm và các dòng sản phẩm chế biến đều có chứa các axit amin thiết yếu cùng 2 hoạt chất quan trọng là Cordycepin và Adenosin rất tốt cho sức khỏe, nhất là tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa và ức chế tế bào ung thư…

Lan tỏa những giá trị cộng đồng

Bước tiếp theo để đưa nấm ĐTHT đến với người tiêu dùng là chế biến ra các sản phẩm làm từ loại dược liệu quý này. Công ty Thiên Ân đã nghiên cứu ra nhiều dòng sản phẩm từ nấm ĐTHT như: ĐTHT tươi, ĐTHT khô, nước ĐTHT đóng lon, ĐTHT chưng tổ yến, rượu, mật ong, nước sốt, bánh quy với ĐTHT… Trong đó, nước uống đóng chai, đóng lon, nấm ĐTHT tươi, nấm ĐTHT sấy khô  củaThiên Ân hiện đã được các hệ thống siêu thị lớn như: Saigon Co.op, Aeon và Tập đoàn Vingroup ký hợp đồng tiêu thụ dài hạn. Ngoài ra, Công ty còn phát triển hệ thống đại lý phân phối tại các tỉnh, thành trong cả nước.

Điều đặc biệt hơn cả, các sản phẩm ĐTHT của Công ty sản xuất có giá bán thấp hơn so với một số sản phẩm cùng loại trên thị trường. Lý giải về điều này, chị Luôn cho biết, Thiên Ân là đơn vị duy nhất có quy trình khép kín từ sản xuất nấm ĐTHT tới các sản phẩm chế biến hoàn chỉnh, góp phần nâng cao giá trị của loại nấm dược liệu cao cấp này.

Trong đó, nhờ tự thiết kế các hạng mục đầu tư nhà máy, quy trình sản xuất chủ yếu bằng máy móc, sử dụng cơ chất nuôi cấy có nguồn gốc thực vật (để thay thế nhộng tằm) nên tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất. Ngoài ra, nhờ tối ưu hóa quy trình nuôi cấy nấm trong điều kiện vô trùng và kiểm soát nghiêm ngặt các yếu tố nhiệt độ, ẩm độ, ánh sáng… (được duy trì giống như ngoài tự nhiên) nên cơ chất và phôi giống nuôi cấy có tỷ lệ thành công cao, chất lượng sản phẩm khá đồng đều. Mặt khác, thế mạnh của Thiên Ân là tận dụng được mọi bộ phận và phụ phẩm của nấm ĐTHT, đã giúp hạ giá thành sản phẩm cho người dùng.

Năm 2020, các sản phẩm ĐTHT của Công ty Thiên Ân đã được cấp chứng chỉ sản phẩm OCOP “4 sao” của huyện Gò Công Tây; là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Tiền Giang; đạt giải nhất cuộc thi “Sản phẩm nông sản tiêu biểu” tại Phiên chợ Tuần nông sản an toàn thực phẩm và Tuần hàng Việt... Cá nhân chị Trần Thị Luôn được UBND tỉnh, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trao tặng nhiều bằng khen. Đây là nền tảng để sản phẩm ĐTHT Thiên Ân trở thành một trong những sản phẩm đặc trưng của huyện cũng như tỉnh Tiền Giang nói chung, là món quà giá trị cho các du khách.

Đa dạng hóa sản phẩm để  ĐTHT Thiên Ân  tiếp cận, đáp ứng mọi yêu cầu khách hàng từ ăn, uống, bồi bổ sức khỏe đến hỗ trợ điều trị bệnh là định hướng phát triển trong thời gian sắp tới của Thiên Ân.

Chia sẻ về những dự định sắp tới, kỹ sư Trần Thị Luôn cho biết sẽ nghiên cứu hoàn thiện các sản phẩm để từng bước xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Mặc dù quy mô ban đầu chưa lớn, nhưng Thiên Ân luôn chọn phương án phát triển vững chắc từng bước, đảm bảo các tiêu chuẩn cao, như: nhà xưởng đạt tiêu chí HACCP của Việt Nam, hướng tới đạt ISO của quốc tế; nhân viên luôn được huấn luyện định kỳ về ATVSTP cũng như kỹ năng nghề,… Chinh phục được những yêu cầu khắt khe của OCOP hay những đối tác lớn như: VinGroup, Aeon, CopMart,… đã minh chứng cho điều này.

Hiệu quả trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, Công ty Thiên Ân đã tạo việc làm cho nhiều người lao động địa phương, đồng thời có điều kiện để thường xuyên trở thành “địa chỉ đỏ” của các hoạt động từ thiện, vì cộng đồng. Cùng với việc giúp cho nhiều người nghèo, người bệnh được sử dụng nguồn thực phẩm sạch, hỗ trợ sức khỏe với giá phải chăng, càng tô đậm những giá trị cộng đồng mà doanh nhân Trần Thị Luôn mang lại.

Nguồn: Vietnam Business Forum