Xúc tiến xuất khẩu trên nền tảng số

Trong bối cảnh khó khăn năm 2020, xuất khẩu đã “thoát hiểm” để về đích một cách ngoạn mục. Một trong những bệ đỡ cho xuất khẩu vượt khó là việc triển khai đồng bộ các hoạt động xúc tiến thương mại trên nền tảng số. Ông Lê Hoàng Tài – Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) đã chia sẻ với phóng viên Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp về vấn đề này. Hương Ly thực hiện.

Trong bối cảnh khó khăn năm 2020, xuất khẩu đã “thoát hiểm” để về đích một cách ngoạn mục. Một trong những bệ đỡ cho xuất khẩu vượt khó là việc triển khai đồng bộ các hoạt động xúc tiến thương mại trên nền tảng số. Xin ông cho biết một số hiệu quả bước đầu của hoạt động này?

Do tác động của đại dịch Covid-19, các hoạt động xúc tiến thương mại (XTTM) truyền thống như hội nghị, hội thảo, giao thương, hội chợ triển lãm nhằm xúc tiến thương mại, đầu tư tại Việt Nam và các nước về cơ bản phải hủy hoặc hoãn thực hiện. Trong bối cảnh đó, để kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục khó khăn về gián đoạn thị trường, đồng thời tận dụng lợi thế từ các FTA thế hệ mới, Cục XTTM đã tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công Thương chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai các hoạt động dẫn dắt, hỗ trợ các địa phương, hiệp hội và doanh nghiệp ứng dụng CNTT và các nền tảng số vào công tác XTTM. Cụ thể:

Cục XTTM đã tiên phong thí điểm hoạt động XTTM trên nền tảng số như tổ chức Hội nghị giao thương trực tuyến; Tổ chức và tham gia các Hội chợ ảo, triển lãm, gian hàng trực tuyến, đẩy mạnh hỗ trợ DN xuất khẩu qua các sàn TMĐT lớn trên thế giới (Amazon, Alibaba, Global source…); Tuyên truyền, quảng bá sản phẩm thương hiệu Việt Nam; Đào tạo, tập huấn online…Trước áp lực triển khai hình thức XTTM hết sức mới, trong điều kiện thị trường biến động và với thời gian gấp, nhưng với sự hưởng ứng tích cực của các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp, đến nay, Cục XTTM tổ chức và phối hợp thực hiện thành công trên 500 hội nghị quốc tế trực tuyến với trên 1 triệu phiên giao thương trực tuyến cho các doanh nghiệp xuất-nhập khẩu Việt Nam. Các phiên giao thương này được tổ chức với các đối tác nước ngoài trên khắp 5 châu lục, trong đó có cả các thị trường lớn, truyền thống như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, EU... đến các thị trường tiềm năng ở xa như Chille, Mexico, Trung Đông, Nam Á, châu Phi...

Hoạt động giao thương trực tuyến cũng đã kịp thời hỗ trợ các địa phương có nông sản, rau quả phụ thuộc mùa vụ cao như Bắc Giang, Hưng Yên, Yên Bái, Phú Thọ, Sơn La, Cà Mau, Đắc Lắc... vừa tiêu thụ hết vừa được giá. Đáng mừng là, cho đến nay, hình thức giao thương trực tuyến đã được Bộ Công thương phối hợp với các địa phương, hiệp hội và doanh nghiệp nhân rộng, phổ biến trên phạm vi cả nước và trở thành 1 hình thực kết nối, xúc tiến xuất khẩu hiệu quả. Không chỉ có nông sản, rau, quả, theo thống kê sơ bộ, hàng triệu lượt doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài đã được hỗ trợ kết nối giao thương trực tuyến qua các hội nghị chuyên đề trong các lĩnh vực dệt may, da giày, rau quả, sản phẩm gỗ và thủ công mỹ nghệ. Các mặt hàng tham gia giao thương đa dạng phục vụ xuất khẩu (như sản phẩm phòng dịch, nông sản, thực phẩm, sản phẩm tiêu dùng, trang trí nội ngoại thất và vật liệu xây dựng, giày dép, sản phẩm thể thao...) cũng như nhu cầu nhập khẩu đầu vào phục vụ sản xuất trong nước.

Xin ông cho biết một số giải pháp cụ thể hỗ trợ hiệu quả doanh nghiệp SMEs trong năm 2021?

Để thích ứng với các kịch bản và giải pháp phục hồi nền kinh tế đang được Chính phủ chỉ đạo thực hiện nhằm giúp nền kinh tế vượt qua khó khăn và có thể đón các cơ hội mới sau đại dịch, tận dụng cơ hội từ các FTA đặt ra sự cần thiết phải điều chỉnh nói chung cho cả nền kinh tế cũng như riêng cho hoạt động thương mại, xuất nhập khẩu. Đối với công tác xúc tiến thương mại, trên cơ sở đánh giá kết quả bước đầu triển khai XTTM trực tuyến thời gian vừa qua, chúng tôi nhận định cần các giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động XTTM:

 Về mặt cơ chế, chính sách, Cục XTTM - Bộ Công Thương đã kịp thời đề xuất Bộ Công Thương ban hành sửa đổi, bổ sung một số quy định mới, ứng phó hiệu quả trong bối cảnh thiên tai, dịch bệnh nhằm tạo hành lang pháp lý phù hợp và thuận lợi để các tổ chức, doanh nghiệp trong nước đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động xúc tiến thương mại, xúc tiến xuất khẩu, quảng bá thương hiệu thông qua môi trường kỹ thuật số.

Về phương thức triển khai cụ thể, trong thời gian tới, Cục XTTM sẽ trực tiếp triển khai và hướng dẫn, phối hợp các địa phương, tổ chức XTTM trong cả nước đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào XTTM như: Hội nghị, kết nối giao thương, đào tạo, tập huấn trực tuyến; Tham gia gian hàng trực tuyến của các Hội chợ - triển lãm lớn, uy tin trên thế gới hoặc Tổ chức Hội chợ, triển lãm trực tuyến cho các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam; Triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc Xúc tiến thương mại và hệ thống dữ liệu dùng chung về XNK như mặt hàng, thị trường...

Đặc biệt, Cục XTTM đang xây dựng và thiết lập hoàn chỉnh ứng dụng Hệ sinh thái xúc tiến thương mại (App trên web và điện thoại thông minh - VECOBIZ): là một nền tảng tích hợp các dịch vụ XTTM như quản lý hội chợ, triển lãm, sự kiện XTTM, kết nối B2B, tư vấn, đào tạo, truy xuất xúc tiến thương mại… Bộ Công thương đặt mục tiêu giới thiệu cho các doanh nghiệp Việt Nam và quốc tế khai thác từ giữa Quý 2/2021.

Để huy động và chuẩn bị tốt các nguồn lực triển khai cho hệ thống XTTM của Việt Nam, Cục XTTM sẽ tăng cường các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, đào tạo cho các doanh nghiệp, tổ chức hỗ trợ kinh doanh, cán bộ phụ trách XTTM của các địa phương, hiệp hội nhằm nâng cao năng lực tiếp cận các hình thức XTTM trực tuyến mới; đồng thời thông qua các lớp đào tạo, cung cấp thông tin về thị trường, ngành hàng, nhu cầu xuất – nhập khẩu đến các doanh nghiệp.

Theo ông, các doanh nghiệp Việt Nam cần phải chuẩn bị những gì để ứng dụng công nghệ thông tin và các nền tảng số vào công tác XTTM?

Hiện nay, rất nhiều doanh nghiệp hoạt động theo hình thức truyền thống tại Việt Nam còn đang loay hoay tìm cách tồn tại và phát triển trong thời đại công nghệ số. Tư duy “sợ mất mát, ngại thay đổi” chính là rào cản lớn nhất cho sự chuyển đổi số của DN đặc biệt trong công tác xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, marketing giới thiệu sản phẩm…

Thời gian tới, các doanh nghiệp Việt cần chuẩn bị cho mình những chiến lược dài hạn và bài bản về chiến lược kinh doanh, ứng dụng công nghệ, sản phẩm dịch vụ, nguồn nhân lực, chất lượng nhân sự… Bên cạnh đó, các DN cần khai thác nền tảng số một cách chủ động, trong đó chú trọng vào việc phát triển website, mạng xã hội… nhằm tương tác với khách hàng, qua đó tiếp cận và phát triển thị trường.

Các doanh nghiệp cũng cần chủ động tìm hiểu kỹ lưỡng nội dung về các hiệp định thương mại tự do và các xu hướng, mô hình chuyển đổi số phù hợp. Đồng thời, chuẩn bị đầy đủ nhân lực, tài lực cũng như các điều kiện cần thiết khác để có thể đáp ứng được các yêu cầu của thị trường. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần tích cực phối hợp với tổ chức XTTM xây dựng kế hoạch và tham gia triển khai hoạt động XTTM đảm bảo hoạt động XTTM sát thực, khả thi, hiệu quả; quyết tâm, mạnh dạn đầu tư kinh phí cho XTTM trong và ngoài nước, nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân sự làm công tác XTTM nhằm chuyên nghiệp hóa năng lực thực thi và tối đa hóa hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại.

Nguồn: Vietnam Business Forum