Vững bước sứ mệnh phát triển bền vững doanh nghiệp

Trở về từ một cuộc gặp gỡ thảo luận vào một ngày đầu xuân cùng cộng đồng doanh nghiệp (DN) về bức tranh kinh tế Việt Nam trong tương lai “bình thường mới”, tôi càng thêm tin tưởng vào con đường phát triển bền vững (PTBV) mà VCCI, VBCSD đang vững bước. Không chỉ là vấn đề bảo vệ môi trường, nội hàm của PTBV còn bao trùm lên khía cạnh kinh tế và xã hội. Một quốc gia PTBV chính là quốc gia có được sự tự cường về kinh tế, sự hài lòng và tự hào trong mỗi người dân, cũng như một môi trường sinh thái được gìn giữ, nâng niu. Đó cũng chính là cách hiểu đúng và toàn diện về PTBV.

Dấu chân khai phá…

Năm 2019, lần đầu tiên Chính phủ ban hành Quyết định phê duyệt Kế hoạch PTBV khu vực kinh tế tư nhân. Năm 2020, Nghị quyết đầu tiên về PTBV cũng đã được ban hành. Để có được những chính sách quan trọng nói trên không thể thiếu những đóng góp của VCCI – cơ quan đại diện cho tiếng nói cộng đồng DN - trong khuyến nghị chính sách và những nỗ lực miệt mài trong hành trình 10 năm PTBV DN mà VBCSD đã tiên phong khởi xướng.

Lật lại từng trang trên hành trình đó có thể thấy rõ những “dấu chân khai phá” VBCSD đã tạo ra. Góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy kinh doanh, giúp phần lớn DN Việt từ hiểu mơ hồ đến hiểu đúng và thực hiện PTBV toàn diện. Xây dựng và thúc đẩy áp dụng công cụ quản trị DN bền vững đầu tiên tại Việt Nam – Bộ chỉ số doanh nghiệp bền vững (CSI) từ năm 2016, từ đó đưa khái niệm quản trị DN bền vững tiệm cận cộng đồng DN không phân biệt quy mô. Nhanh chóng giới thiệu mô hình kinh tế tuần hoàn (KTTH) – hiện là một mô hình rất mới và sẽ là hướng đi của các nền kinh tế thế giới – đến với DN Việt Nam. Góp phần đưa PTBV trở thành tiếng nói xuyên suốt trong toàn hệ thống chính trị, xã hội và DN thông qua các hoạt động đối thoại và kiến nghị chính sách về PTBV như Diễn đàn Doanh nghiệp phát triển bền vững, hay Hội nghị toàn quốc về phát triển bền vững.

Nói ít, làm nhiều. Tiên phong khai phá những “địa hạt” mới mẻ và đầy khó khăn. Bền bỉ, kiên trì, đổi mới, sáng tạo trong một thập kỷ hoạt động. Khi cuộc khủng hoảng kinh tế do đại dịch Covid-19 xảy ra, thì những nỗ lực thúc đẩy PTBV DN trong 10 năm qua đã được ghi nhận. Kết quả khảo sát độc lập do VBCSD triển khai cho thấy 60% DN áp dụng Bộ chỉ số CSI tin rằng họ đang làm tốt hơn đối thủ cạnh tranh, trong đó chỉ có 27% doanh nghiệp trong nhóm đối chứng (không áp dụng CSI) tự tin vào điều đó. PNJ, một doanh nghiệp Việt Nam thực hiện tốt PTBV trong nhiều năm qua, cho biết PNJ đã áp dụng CSI không chỉ trong quản trị DN nội bộ, mà còn trong đánh giá và xây dựng chuỗi cung ứng của chính doanh nghiệp, qua đó giúp PNJ có khả năng chống chịu tốt trước những biến động mà Covid-19 gây ra. Và còn nhiều doanh nghiệp Việt khác như Vinamilk, TBS, Bảo Việt, TNG, SeaBank, BIDV, Traphaco… đã kiên trì theo đuổi chiến lược PTBV, và có thể “biến thách thức thành cơ hội” trong bối cảnh khó khăn. 

Thập kỷ của hành động…

Thập niên 2021-2030 được Liên hợp quốc đặt tên là “Thập kỷ của hành động”. Bởi để có thể hiện thực hóa được 17 Mục tiêu PTBV đầy tham vọng trong 10 năm tới đây, chúng ta buộc phải hợp tác và hành động mạnh mẽ hơn rất nhiều.

Từ phía VBCSD-VCCI, chúng tôi sẽ đầu tư nguồn lực để xây dựng một Hệ sinh thái PTBV DN Việt Nam. Cụ thể, VBCSD sẽ phân cấp Bộ chỉ số CSI thành các phiên bản cho các quy mô DN khác nhau, thay vì một phiên bản chung như hiện nay, giúp tối đa hóa khả năng và hiệu quả áp dụng Bộ chỉ số trong từng DN. Đồng thời, VBCSD cũng phối hợp với các hiệp hội DN để xây dựng Bộ chỉ số CSI riêng biệt cho từng lĩnh vực, dựa trên kinh nghiệm xây dựng thành công CSI cho ngành da giày và thủy sản. Thực hiện tốt quản trị DN chính là nền tảng chắc chắn nhất cho DN tăng trưởng trong dài hạn.

Cùng với đó, một Trung tâm Tư vấn, Hỗ trợ Doanh nghiệp Phát triển bền vững cũng sẽ được xây dựng, cung cấp các dịch vụ đào tạo, tăng cường năng lực cho DN, cũng như tư vấn DN triển khai các mô hình kinh doanh bền vững – đặc biệt là mô hình KTTH, tư vấn lập báo cáo bền vững dựa trên Bộ chỉ số CSI, tư vấn lập báo cáo theo khung yêu cầu ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị), v.v. Các doanh nghiệp bền vững sẽ được định hướng đáp ứng các tiêu chí như: Doanh nghiệp xây dựng kế hoạch Không phát thải khí nhà kính đến năm 2050; Doanh nghiệp đặt ra những mục tiêu môi trường trong ngắn và dài hạn góp phần phục hồi đa dạng sinh học/ thiên nhiên đến năm 2050; Doanh nghiệp xây dựng chính sách và quy trình đảm bảo quyền con người tại công sở; Doanh nghiệp đảm bảo tính bao trùm, công bằng, đa dạng, không có bất kỳ hình thức phân biệt nào tại công sở; Doanh nghiệp đảm bảo công bố thông tin minh bạch.

Đứng trước một hiện tại và tương lai “bình thường mới”, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam cần một tư duy kinh doanh mới: Chủ động, Gắn kết và Thích ứng. Thập kỷ mới sẽ là thập kỷ nơi các giá trị kinh doanh có trách nhiệm, kinh doanh có đạo đức hay chính là kinh doanh bền vững lên ngôi.

Th.s Nguyễn Quang Vinh
Tổng Thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Phó Chủ tịch điều hành Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD)

Nguồn: Vietnam Business Forum