Thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số quốc gia

Chuyển đối số đang là xu thế của toàn cầu, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và trở nên cấp thiết trong giai đoạn Covid-19 bùng phát trở lại. Nhấn mạnh tầm quan trọng mang tính chiến lược của chuyển đổi số, ngay trong bài phát biểu của mình tại phiên khai mạc của Đại hội XIII Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu bật: "Thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số quốc gia".

Thực tế cho thấy,  việc số hóa có thể thực hiện ở mọi hoạt động từ hình ảnh đến âm thanh, quy trình, thủ tục đến sản phẩm, dịch vụ...thêm nữa, có thể nhân bản vô tận và chuyển tải tới bất cứ đâu tức thì với chi phí và thời gian gần bằng 0.

Không những thế, việc số hóa giúp cho hoạt động thu thập và xử lý dữ liệu được thực hiện tự động, dễ dàng, dựa trên cơ sở đó có thể phân tích dữ liệu để ra quyết định nhanh chóng, hiệu quả hơn. Dữ liệu đang trở thành nguồn tài nguyên quan trọng nhất của mỗi doanh nghiệp, mỗi quốc gia.

Chuyển đổi số tạo xung lực mới cho tăng trưởng của nền kinh tế, đồng thời cũng đem đến cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam xây dựng những chiến lược kinh doanh mới.

Các Bộ ngành, doanh  nghiệp nhanh chóng vào cuộc

Ngay sau khi Thủ tướng ban hành Chương trình chuyển đổi số quốc gia, nhiều ngành, lĩnh vực đã tăng tốc chuyển đổi số và đạt được những kết quả tác động rõ rệt đến quản trị công cũng như cuộc sống của người dân, như số lượng dịch vụ cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia (DVCQG) do Văn phòng Chính phủ điều hành trên nền tảng Tập đoàn VNPT xây dựng và phát triển được khai trương sau một năm vận hành (đến ngày 30-12-2020) lên tới con số 2.700 dịch vụ công được tích hợp, cung cấp trên tổng số gần 6.700 thủ tục hành chính tại 4 cấp chính quyền.

Thay vì phải thực hiện rất nhiều khâu và làm nhiều thủ tục giấy tờ, việc kê khai trực tuyến qua cổng DVCQG đã giúp người dân dễ dàng nhanh chóng trong các hoạt động kê khai, thủ tục xin giấy phép xây dựng nhà ở, đăng ký biển số xe và nộp thuế trước bạ khi mua ôtô nhập khẩu... Theo ước tính của Văn phòng Chính phủ, việc số hóa đã "tiết kiệm được hơn 6.700 tỉ đồng/năm chi phí xã hội khi thực hiện dịch vụ công trực tuyến". Nhưng quan trọng hơn, vận hành qua Cổng DVCQG đã góp phần quan trọng vào quá trình hiện đại hóa thủ tục hành chính và là một trong những giải pháp quan trọng phát triển chính phủ điện tử tại Việt Nam.

Sẵn sàng đón đầu lộ trình chuyển đổi số quốc gia, Tập đoàn bưu chính Viễn thông Việt Nam VNPT đã đẩy mạnh triển khai các giải pháp trong hệ sinh thái chính quyền số của mình. Bên cạnh việc tư vấn xây dựng các đề án và cung cấp các giải pháp công nghệ thông tin để xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số, đô thị thông minh cho các bộ ngành, địa phương, VNPT cũng đã hoàn thiện các nền tảng cụ thể phục vụ chuyển đổi số như giải pháp Trung tâm điều hành thông minh (IOC), Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai v.v....

Là một trong những lĩnh vực nhanh chóng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong điều trị khám chữa bệnh, Bộ Y tế cũng nhanh chóng vào cuộc. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cũng cho biết: “Đến nay đã có 1.500 điểm khám chữa bệnh từ xa được kết nối, từ đây có cơ sở tuyến dưới thực hiện được mổ cấp cứu sọ não. Trong khi nếu không có khám chữa bệnh từ xa thì chuyển tuyến mất 6 giờ và người bệnh có thể tử vong".

Về phía doanh nghiệp, ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và Cạnh tranh chia sẻ, tại một khảo sát doanh nghiệp của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) diễn ra vào năm 2020, có tới 30% doanh nghiệp đã có đầu tư công nghệ, máy móc để chuyển đổi cách thức vận hành, sản xuất, kinh doanh càng chứng tỏ chuyển đổi số không chỉ là nhu cầu của Chính phủ, mà đang trở thành nhu cầu tất yếu của cộng đồng doanh nghiệp Việt…

GS-TSKH Hồ Tú Bảo, Viện Nghiên cứu cao cấp về toán khẳng định, CMCN 4.0 đang mở ra cơ hội cho các quốc gia không có truyền thống công nghiệp, mở ra cơ hội cho doanh nghiệp từ nhỏ đến lớn đều có thể thực hiện được. Còn nếu Việt Nam không thể nhanh chóng chuyển đổi, ứng dụng công nghệ để tiến lên thì sẽ tiếp tục bị tụt hậu.

Để tăng tốc chuyển đổi số quốc gia

Chương trình chuyển đổi số quốc gia là một chương trình to lớn và toàn diện. Với chủ trương của Đảng là thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số quốc gia, sức mạnh của toàn Đảng, toàn dân, toàn bộ hệ thống chính trị sẽ được huy động để thực hiện thành công chương trình chuyển đổi số quốc gia, đưa đất nước vào một giai đoạn phát triển mới về chất.

Sau giai đoạn khởi động chuyển đổi số quốc gia, năm 2021 và cả giai đoạn 2021-2025 được nhận định là thời điểm để tăng tốc với những hành động, giải pháp triển khai cụ thể đối với từng bộ, ngành, lĩnh vực và địa phương.

Có thể thấy, mặc dù năm 2020, dịch Covid-19 tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế toàn cầu, chuỗi cung ứng hàng hóa bị đứt gãy, ảnh hưởng đến nhập khẩu, khiến người bán không có hàng bán, nhưng thị trường thương mại điện tử vẫn tăng 18%. Đặc biệt, tài khoản cá nhân và doanh nghiệp tham gia thị trường thương mại điện tử cũng gia tăng không ngừng.

Các chuyên gia dự báo chuyển đổi số và thương mại điện tử sẽ tiếp tục phát triển mạnh trong năm 2021 mang đến cơ hội mới, vận hội mới tạo đà cho tăng trưởng kinh tế.

Để tăng tốc chuyển đổi số thành công, theo ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và Cạnh tranh: “Nếu doanh nghiệp muốn chuyển đổi số thành công thì phải nghĩ lớn, làm cụ thể, quyết liệt từ việc nhỏ, có tính đổi mới, lan tỏa cao; gắn bó sâu sắc chuyển đổi số với chiến lược phát triển doanh nghiệp, trong đó lãnh đạo phải đi tiên phong”.

Ông Phạm Nam Long, Giám đốc điều hành Công ty Abivin cho rằng, chuyển đổi số giúp doanh nghiệp tối ưu hóa tài nguyên bắt đầu bằng việc chuyển đổi các tài liệu, thông tin... sang nền tảng số. Từ đó, sử dụng các dữ liệu dạng kỹ thuật số để cải thiện quy trình vận hành và kinh doanh của doanh nghiệp. Để cầm chắc thành công, doanh nghiệp cần rà soát năng lực và nhu cầu của mình, tìm kiếm giải pháp phù hợp, bám sát thực tế khi phát triển, đảm bảo triển khai từng bước và tiếp tục duy trì, cam kết vận hành.

Theo Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, khi triển khai chương trình chuyển đổi số, thay vì làm dần dần, làm từng phần thì các địa phương, bộ ngành cần lựa chọn cách làm ngay, làm toàn diện. "Cách để làm nhanh là sử dụng các nền tảng số. Một nền tảng số có thể dùng chung cho cả trăm triệu người".

"Về triển khai chính quyền số, không nhất thiết phải làm xong chính phủ điện tử mới làm chính phủ số, mà có thể triển khai ngay chính phủ số từ năm 2021 - Bộ trưởng Hùng nhấn mạnh trong Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với các địa phương vừa diễn ra mới đây. Các doanh nghiệp công nghệ Việt hoàn toàn có thể cung cấp hạ tầng cũng như các giải pháp, ứng dụng đáp ứng nhu cầu chuyển đổi số quốc gia"- Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Giang Tú (Vietnam Business Forum)