Phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới

15:08:39 | 7/12/2021

Phát triển du lịch nông thôn trong Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 được xác định là một trong những động lực đem lại việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn; đồng thời bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, bảo vệ môi trường. Phát triển du lịch nông thôn hiệu quả sẽ góp phần phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và xây dựng nông thôn mới bền vững.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT), hiện cả nước có hơn 1.300 khu, điểm du lịch thuộc các địa phương. Trong đó có khoảng 70% là các điểm du lịch thuộc khu vực nông thôn. Tuy nhiên không phải mô hình nào cũng hoạt động hiệu quả, nhất là khi dịch Covid-19 đang tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực du lịch. Để tiếp sức cho du lịch nông thôn, Đề án phát triển dịch vụ du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM phù hợp với định hướng xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 đã được Bộ NN và PTNT phối hợp với Bộ Văn hóa,Thể thao và Du lịch trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Trong tương lai, nếu Đề án được phê duyệt, và đi vào triển khai các giải pháp phát triển du lịch nông thôn, trọng tâm là phát triển du lịch nông thôn sẽ là cơ sở để có được các cơ chế, chính sách đặc thù phục vụ cho phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng NTM.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam đánh giá, du lịch nông thôn đang là xu thế, cần khai thác hiệu quả. Tiềm năng phát triển DLNT là rất lớn. Nhiều địa phương đã có mô hình du lịch cộng đồng để nâng cao đời sống, thu nhập của người dân nông thôn, đặc biệt là tại Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long... Các mô hình không chỉ đem lại kinh tế mà bảo tồn phát huy giá trị văn hóa, an sinh xã hội ở các địa phương.Điều cần làm là kết nối và quảng bá sản phẩm cho các địa phương. Các mô hình du lịch nông thôn rất đa dạng nhưng cần phải có điểm chung là đảm bảo được giá trị nhân văn, văn hóa, mang sắc thái của từng địa phương.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đoàn Văn Việt đánh giá, tư thế sẵn sàng phát triển ngành du lịch chung cả nước không chỉ của những doanh nghiệp lớn mà còn của các cơ sở, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Để phát triển du lịch nông thôn cần có sự đầu tư bài bản. Du lịch nông nghiệp nông thôn cần tận dụng nguồn lực từ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Các địa phương cần có những kiến nghị để có thể phát triển ngành du lịch nông thôn bản địa. Các doanh nghiệp du lịch cần đầu tư chuyển đổi số, nâng cao tăng cường năng lực, kết nối cho người nông dân phát triển du lịch nông thôn.

Hiện nay, nhiều hãng lữ hành tổ chức các tour du lịch nông nghiệp, đưa khách tới những khu vực sản xuất nông nghiệp có không gian, cảnh quan, môi trường văn hóa mang đặc trưng của vùng nông thôn Việt Nam. Các dịch vụ bổ trợ trong hoạt động DLNT ngày càng đa dạng và sáng tạo, như dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng thảo dược địa phương, tham gia lễ hội truyền thống, thưởng thức ẩm thực, chụp ảnh theo các mùa hoa, trái... Các hoạt động DLNT đã đem lại những đóng góp tích cực cho cả ngành du lịch và khu vực nông nghiệp, nông thôn phát triển. Cụ thể, DLNT góp phần tạo ra bản sắc, tính độc đáo của điểm đến và sản phẩm du lịch Việt Nam tạo ra tour tuyến mới, mở rộng không gian du lịch. Bên cạnh đó, DLNT phát triển đem lại lợi ích nhiều mặt về kinh tế, xã hội cho nhiều địa phương như góp phần đa dạng hóa ngành nghề nông thôn, tạo việc làm, thu nhập cho người dân, đồng thời còn bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cộng đồng địa phương, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM bền vững.

Ông Nguyễn Minh Tiến, Chánh văn phòng NTM Trung ương cho rằng, phát triển DLNT hiệu quả sẽ góp phần xây dựng NTM bền vững, nâng cao thu nhập và sinh kế của người dân nông thôn, đưa xây dựng NTM vào chiều sâu và chất lượng.Phát triển DLNT được Bộ NN&PTNT xác định là một trong những giải pháp căn cơ, động lực thúc đẩy xây dựng NTM bền vững. Nông thôn phát triển cũng là nền tảng hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển đa dạng, bền vững lĩnh vực du lịch. Tuy nhiên, hiện nay, việc phát triển DLNT còn rất hạn chế chưa tương xứng với tiềm năng. Sản phẩm DLNT của nhiều địa phương hiện chưa đặc sắc, khách du lịch hạn chế, chủ yếu vẫn là khách trong nước và khách tại chỗ. Số lao động tham gia vào lĩnh vực DLNT chưa nhiều, ước tính mỗi tỉnh có khoảng 500-1.000 lao động, chỉ chiếm khoảng 5-15% tổng lực lượng lao động trong ngành du lịch, 2/3 là lao động gián tiếp. Mô hình tổ chức DLNT chủ yếu mang tính chất tự phát, quy mô nhỏ, do các doanh nghiệp, hộ gia đình, tổ hợp tác cung cấp.

Để phát triển DLNT cần có chủ trương, cơ chế và chính sách đồng bộ từ Trung ương đến địa phương (đặc biệt là các chính sách về quản lý đất đai, hạ tầng, về quản lý DLNT, hỗ trợ DLNT, quản lý lưu trú, liên kết chuỗi giá trị du lịchnông thôn...). Đồng thời, phải xây dựng bản đồ DLNT, trong đó, chỉ ra các khu vực có khả năng phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng của từng vùng miền, từng địa phương trên cơ sở liên kết hình thành tuyến. Sản phẩm du lịch được xây dựng cần đảm bảo 3 yếu tố: Đa dạng, đặc sắc và gia tăng giá trị; đẩy mạnh phát triển, hình thành các các sản phẩm du lịch đặc thù của mỗi địa phương. Ông Tiến nói./

Minh Ngọc (Vietnam Business Forum)