Cục Hải quan Long An: Đẩy mạnh chuyển đổi số, tiến tới xây dựng Hải quan thông minh

Bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 cùng xu thế toàn cầu hóa, tự do hóa thương mại và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng; Cục Hải quan Long An (Cục HQLA) đang tập trung xây dựng Hải quan số, tạo nền tảng tiến tới mô hình Hải quan thông minh với mức độ tự động hóa cao, ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ trên nền tảng số; qua đó mang lại lợi ích kép vừa giúp DN rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa vừa giúp cơ quan Hải quan tiết kiệm nhân lực, chi phí và thời gian.

Năm 2025 phấn đấu hoàn thành chuyển đổi số

Có thể thấy xây dựng Hải quan số, Hải quan thông minh là yêu cầu quan trọng hàng đầu nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân, DN trong thực hiện thủ tục Hải quan, quản lý Hải quan và thu thuế, tạo môi trường XNK minh bạch, công bằng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Căn cứ Quyết định số 707/QĐ-TCHQ ngày 04/5/2022 của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan ban hành Kế hoạch chuyển đổi số ngành Hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Quyết định 4081/QĐ-UBND ngày 04/11/2020 của UBND tỉnh Long An phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số tỉnh Long An đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Cục HQLA đã xây dựng Kế hoạch chuyển đổi số Cục HQLA đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 ban hành kèm theo Quyết định 267/QĐ-Cục HQLA.

Ông Nguyễn Ngọc Huân - Cục trưởng, Cục Hải quan Long An cho biết: Kế hoạch đặt ra mục tiêu tổng quát phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành chuyển đổi số tại đơn vị, trong đó nhiệm vụ trọng tâm là chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ hải quan một cách toàn diện, đồng bộ với chuyển đổi số phục vụ DN XNK và hoàn thành mục tiêu 100% thủ tục hải quan được thực hiện hoàn toàn trên môi trường mạng (phi giấy tờ). Với hệ thống CNTT mới, ứng dụng thành tựu mới về công nghệ, phù hợp chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu quản lý Hải quan thông minh; quản lý toàn diện DN, hàng hóa XNK, quá cảnh; phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, quá cảnh từ khâu đầu đến khâu cuối; sẵn sàng kết nối, trao đổi, chia sẻ thông tin với các Bộ ngành, DN và các bên có liên quan phục vụ công tác quản lý nhà nước về hải quan. Hệ thống mới có mức độ tích hợp cao đáp ứng toàn diện nhu cầu xử lý tự động tại tất cả các khâu nghiệp vụ hải quan, phục vụ thủ tục hải quan mọi lúc - mọi nơi - trên nhiều phương tiện di động, đáp ứng nhu cầu sử dụng và khai thác thông tin trên môi trường số hoá với công nghệ hiện đại.

Bước đầu triển khai Kế hoạch chuyển đổi số, Cục HQLA đẩy mạnh thực hiện các hoạt động, nhiệm vụ theo chỉ đạo của Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan nhằm hưởng ứng ngày chuyển đổi số quốc gia cũng như ngày chuyển đổi số của Bộ Tài chính. Đặc biệt với tư cách thành viên tham gia hoàn thiện cơ sở pháp lý, đơn vị tích cực tham gia rà soát, kiến nghị sửa đổi các VBQPPL có liên quan đến hoạt động quản lý nhà nước về hải quan, thủ tục quản lý đối với hàng hóa XNK thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành; quy trình, quy chế nghiệp vụ phù hợp thực tiễn nhằm đảm bảo đầy đủ cơ sở pháp lý khi tiến hành chuyển đổi số, mô hình hải quan số theo định hướng Chính phủ điện tử. Tăng cường đăng tin bài, tuyên truyền liên quan đến hoạt động chuyển đổi số của ngành và địa phương trên Cổng thông tin điện tử. Đầu tư mua sắm, trang bị thiết bị hiện đại; lắp đặt hệ thống camera giám sát cho tất cả chi cục trực thuộc, kết nối camera giám sát đến các cảng, DN chế xuất, kho ngoại quan,... thuộc địa bàn quản lý để giám sát hoạt động của DN. Đồng thời phát huy hiệu quả của Hệ thống VNACCS/VCIS, Hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động VASSCM, qua đó vừa giúp DN rút ngắn được thời gian thông quan hàng hóa, giảm chi phí hành chính vừa giúp đơn vị tiết kiệm nhân lực, chi phí và thời gian.

Đến nay hoạt động chỉ đạo, điều hành tại Cục HQLA được thực hiện bằng phương thức điện tử thống nhất từ cấp Cục đến Chi cục; thủ tục hải quan đã được thực hiện tự động (trừ tờ khai luồng vàng, luồng đỏ) với các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan được chuyển sang dữ liệu điện tử. Đơn vị cũng đã tiến hành ký Biên bản ghi nhớ với 6 DN tham gia Chương trình tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan; hướng tới thiết lập mối quan hệ đối tác tin cậy giữa hải quan và DN trong hoạt động XNK, làm cơ sở tạo thuận lợi thương mại, phù hợp với thông lệ quốc tế. Toàn bộ 13 cảng, 5 KNQ bãi trên địa bàn quản lý đáp ứng điều kiện triển khai Hệ thống VASSCM; các chi cục đã thực hiện giám sát bằng seal định vị điện tử đối với tất các hàng hoá vận chuyển độc lập, hàng chuyển cửa khẩu đang vận chuyển chịu sự giám sát hải quan bằng container...Về phía DN kinh doanh kho, bãi, cảng có thể tự chủ động tra cứu thông tin hàng hóa đủ điều kiện qua khu vực giám sát; các DN thực hiện thủ tục XNK có thể chủ động được thời gian giao, nhận hàng hóa.

Thời gian tới, Cục HQLA sẽ tiếp tục cập nhật thêm các công nghệ mới tiên tiến, tiến tới năm 2025 sẽ hoàn thành chuyển đổi số tại đơn vị, triển khai Hải quan thông minh đồng bộ trên mọi phương tiện công nghệ thông tin, tạo điều kiện thuận lợi cho DN trong khai báo hải quan cũng như XNK hàng hóa, qua đó tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí cho DN.

Quyết tâm đạt mức thu ngân sách cao nhất

Năm 2023, Cục HQLA được Bộ Tài chính giao chỉ tiêu thu NSNN là 5.000 tỷ đồng, tăng 6% so với chỉ tiêu được giao năm 2022, tăng 4% so với số thực thu năm 2022. Để hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách năm 2023 ở mức thu cao nhất có thể, Cục HQLA quán triệt đến từng công chức trong đơn vị thực hiện nghiêm Chỉ thị số 479/CT-TCHQ ngày 06/02/2023 của TCHQ về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu NSNN năm 2023. Trong đó đơn vị dành ưu tiên hàng đầu cho triển khai mạnh mẽ các giải pháp cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi tối đa cho các DN hoạt động XNK hàng hóa, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, rút ngắn thời gian thông quan, giải phóng hàng, đơn giản hóa thủ tục hải quan trên cơ sở áp dụng các chuẩn mực Hải quan hiện đại.

Từ định hướng trên, Cục HQLA đã triển khai quyết liệt, đồng bộ kế hoạch hành động công tác cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa hải quan; xây dựng Kế hoạch  230/KH-Cục HQLA ngày 13/02/2023 về cải cách hành chính năm 2023 của Cục Hải quan tỉnh Long An với 5 mục tiêu chính và 7 nhiệm vụ cụ thể. Tăng cường phát triển quan hệ đối tác Hải quan - DN và các bên liên quan theo kế hoạch tổ chức thực hiện hoạt động đối tác của Cục HQLA được ban hành kèm theo Quyết định 93/QĐ-Cục HQLA ngày 27/02/2023 nhằm tạo điều kiện để cộng động DN và các bên liên quan nắm bắt các chính sách mới: chiến lược phát triển Hải quan; Kế hoạch cải cách phát triển và hiện địa hoá; Kế hoạch chuyển đổi số; Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích DN tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan …; qua đó khuyến khích và tạo điều kiện để DN tham gia và cùng đồng hành với DN trong quá trình thực hiện.

Đơn vị cũng không ngừng nâng cao chất lượng để phục vụ người dân, DN trong quá trình thực hiện TTHải quan, tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại. Thường xuyên đồng hành, giải đáp, tháo gỡ triệt để khó khăn, vướng mắc liên quan đến TTHải quan, chính sách thuế, trị giá, xuất xứ…; củng cố và duy trì thường xuyên hoạt động giải quyết vướng mắc qua điện thoại tại Cục và các Chi cục, giải đáp vướng mắc qua trang website, email ... nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn của DN; công khai số điện thoại đường dây nóng, danh bạ điện thoại để tiếp nhận phản ánh của người dân và DN có liên quan đến thông tin tố giác, tin báo tội phạm, tin báo về hành vi buôn lậu gian lận thương mại, thông tin tố giác các nhân, đơn vị chức năng không thực hiện đúng, đầy đủ nhiệm vụ, có hành vi tiêu cực, tiếp tay cho hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả…Thường xuyên đăng tải tin bài tuyên truyền trên cổng thông tin điện tử của đơn vị; đồng thời tham gia tổ chức lấy ý kiến đóng góp của tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động XNK trong quá trình xây dựng cơ sở pháp lý, quy trình thủ tục hải quan, các biểu mẫu chứng từ có liên quan, các chỉ tiêu thông tin phục vụ chuyển đổi số như: dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 04/2022/TT-BCT ngày 28/01/2022 của Bộ Công thương; dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung TTLT 47, TT51 và TT05 quản lý về thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu các chất HFC; dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 53/2018/NĐ-CP ngày 01/7/2016; dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định số 14/2018/NĐ-CP…..

Cục trưởng Nguyễn Ngọc Huân cho biết thêm để thực hiện thắng lợi mục tiêu chung của ngành Hải quan, thời gian tới cùng với triển khai Kế hoạch chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Cục HQLA tiếp tục thực hiện chủ trương tăng cường hội nhập quốc tế, thực hiện hài hòa nhiệm vụ vừa tạo thuận lợi thương mại, vừa làm tốt công tác quản lý nhà nước về hải quan; đẩy mạnh CCHC tạo môi trường XNK thuận lợi, minh bạch, công bằng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, tiến tới xây dựng Chính phủ kiến tạo, liêm chính, hành động, phục vụ người dân và DN.

Văn Lượng (Vietnam Business Forum)