Sớm hoàn thiện chính sách ứng phó tác động của thuế tối thiểu toàn cầu

Để chủ động ứng phó với tác động của thuế tối thiểu toàn cầu, hiện Bộ Tài chính đang phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và một số bộ, ngành có liên quan đề xuất giải pháp, trong đó, bổ sung quy định về thuế TNDN đạt chuẩn 15% - theo quy định thuế tối thiểu nội địa đạt tiêu chuẩn (QDMTT) của OECD.

Mới đây, Bộ Tài chính cho biết, hiện nay, Bộ đang phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và một số bộ, ngành có liên quan đề xuất giải pháp chủ động ứng phó với tác động của thuế tối thiểu toàn cầu. Cụ thể, bổ sung quy định về thuế TNDN theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu (đạt chuẩn 15% - theo quy định QDMTT của OECD) để ứng phó với Thuế tối thiểu toàn cầu của các nước có đầu tư nước ngoài vào Việt Nam (áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024) và áp dụng từ ngày 1/1/2024.

Bên cạnh đó, bổ sung quy định về thuế tối thiểu toàn cầu, bao gồm quy định tổng hợp thu nhập (IIR) và quy định lợi nhuận chịu thuế dưới mức tối thiểu (UTPR), để áp dụng đối với các DN Việt Nam có đầu tư ra nước ngoài và các DN khác thuộc đối tượng áp dụng của thuế tối thiểu toàn cầu để thu phần chênh lệch (nếu có).

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho rằng, để hạn chế tác động của thuế tối thiểu toàn cầu đối với thu hút đầu tư tại Việt Nam cần có các giải pháp hỗ trợ tài chính trực tiếp hoặc gián tiếp cho DN, nhưng phải đảm bảo không vi phạm quy tắc về thuế tối thiểu toàn cầu, phù hợp với cam kết, thông lệ quốc tế, công khai minh bạch, giảm thiểu tác động xấu tới môi trường đầu tư.

Căn cứ để Bộ Tài chính đưa ra những giải pháp ứng phó với thuế tối thiểu toàn cầu này là Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị, trong đó nêu rõ: “Hoàn thiện chính sách thu gắn với cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, phù hợp với thông lệ quốc tế...”.

Cùng với đó là Nghị quyết số 50-NQ/TW ngày 20/8/2019 của Bộ Chính trị về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030 có nêu nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu về hoàn thiện thể chế, chính sách thu hút đầu tư. Cụ thể là “Xây dựng thể chế, chính sách ưu đãi vượt trội, cạnh tranh quốc tế tạo điều kiện kinh doanh thuận lợi thu hút các dự án lớn, trọng điểm quốc gia, dự án công nghệ cao..., thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia đầu tư, đặt trụ sở và thành lập các trung tâm nghiên cứu - phát triển (R&D), trung tâm đổi mới sáng tạo tại Việt Nam”.

Bộ Tài chính cũng đã rà soát các điều ước quốc tế, các hiệp định mà Việt Nam đã tham gia hoặc ký kết để đảm bảo những giải pháp ứng phó là phù hợp.

Để nghiên cứu và đề xuất các giải pháp liên quan đến thuế suất tối thiểu toàn cầu của OECD, Chính phủ đã có Quyết định số 55/QĐ-TTg ngày 4/8/2022 thành lập Tổ công tác đặc biệt của Chính phủ do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái làm Tổ trưởng và Quyết định số 22/QĐ-TCTĐB ngày 14/4/2023 ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ về nghiên cứu và đề xuất các giải pháp liên quan đến thuế tối thiểu toàn cầu của OECD. Tháng 2/2023, Bộ Tài chính đã thành lập Nhóm giúp việc Tổ công tác đặc biệt này do Thứ trưởng Bộ Tài chính làm Trưởng nhóm.

Từ tháng 2 năm 2023 đến nay, rất nhiều cuộc hội thảo, hội nghị về chủ để thuế tối thiểu toàn cầu đã diễn ra. Ngày 18/4/2023, Bộ Tài chính đã tổ chức Hội thảo Quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu: kinh nghiệm áp dụng của các quốc gia, dự kiến tác động và khuyến nghị các giải pháp cho Việt Nam. Mới đây nhất là thông tin chia sẻ cụ thể của Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh đến 63 cục thuế các tỉnh thành về định hướng chính sách đối với sắc thuế này, trước mắt trong giai đoạn 2023-2024 và thời gian tiếp theo. Định  hướng của Chính Phủ Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài ứng, những biện pháp hỗ trợ đối với cộng đồng doanh nghiệp để các Cục thuế địa phương nắm bắt tuyên truyền và tư vấn cho lãnh đạo tỉnh trong điều kiện áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu. Đặc biệt là các tỉnh thành phố có các tập đoàn đa quốc gia đầu tư lớn như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc....

Lê Hiền (Vietnam Business Forum)