Tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho doanh nghiệp khoa học và công nghệ

Ngành khoa học và công nghệ tỉnh Tiền Giang đóng vai trò quan trọng, là động lực then chốt trong tiến trình đổi mới và phát triển của tỉnh. Đặc biệt, ngành đã tích cực đẩy mạnh triển khai các chương trình hỗ trợ DN đổi mới công nghệ, sản xuất, kinh doanh hiệu quả... Phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Lê Quang Khôi, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Tiền Giang xung quanh vấn đề này.

Ông có thể chia sẻ những kết quả nổi bật ngành KH&CN Tiền Giang đã đạt được?

Hoạt động KH&CN trên địa bàn tỉnh Tiền Giang những năm qua đã phát triển đúng định hướng, bám sát những yêu cầu thực tiễn và từng bước khẳng định vai trò động lực trong phát triển kinh tế - xã hội, đã được một số kết quả nổi bật như:

Về công tác tham mưu ban hành cơ chế, chính sách, pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Sở Khoa học và Công nghệ đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành; trình Hội đồng nhân dân tỉnh, Tỉnh ủy ban hành các chính sách tiêu biểu: Nghị quyết số 05/2021/NQ-HĐND ngày 17/9/2021 quy định nội dung, mức chi từ ngân sách nhà nước để thực hiện hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Tiền Giang đến năm 2025; Nghị quyết số 06/2022/NQ-HĐND ngày 08/7/2022 quy định mức hỗ trợ đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ trên địa bàn tỉnh Tiền Giang; Quyết định số 2952/QĐ-UBND ngày 10/10/2018 về Kế hoạch hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2018 - 2020, định hướng đến năm 2025; Quyết định số 23/2023/QĐ-UBND ngày 02/11/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quy định quản lý nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Kế hoạch số 224/KH-UBND ngày 16/7/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2021-2025 và định hướng đến năm 2030; Kế hoạch số 07/KH-UBND ngày 11/01/2022 thực hiện Chiến lược sở hữu trí tuệ và Chương trình phát triển tài sản trí tuệ tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030…

Các văn bản nói trên đã giúp cho công tác quản lý và hoạt động KH, CN& ĐMST ngày càng có hiệu quả; tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân trong quá trình ứng dụng, chuyển giao, đổi mới công nghệ; hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp và đầu tư cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; góp phần xây dựng thương hiệu; nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa.

Hoạt động nghiên cứu, ứng dụng KH&CN

Trên cơ sở định hướng của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và đề xuất đặt hàng của các ngành/địa phương; Sở KH&CN tham mưu UBND tỉnh thành lập hội đồng tư vấn xác định danh mục các nhiệm vụ KHCN và phối hợp các viện/trường/tổ chức nghiên cứu có năng lực tham gia tuyển chọn hoặc giao trực tiếp bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan. Các nội dung nghiên cứu tập trung giải quyết các yêu cầu xuất phát từ thực tiễn sản xuất và đời sống; sử dụng hợp lý, tiết kiệm năng lượng, tài nguyên; đổi mới, áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại; ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học,... Trong phát triển nông nghiệp bền vững, nghiên cứu phát triển sản phẩm chủ lực của từng địa phương dựa trên điều kiện tự nhiên, sinh thái đặc trưng về đất đai thổ nhưỡng, các yếu tố tác động của biến đổi khí hậu; quan tâm đến việc ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học, công nghệ tưới thông minh, sử dụng phân bón có nguồn gốc hữu cơ và thuốc bảo vệ thực vật sinh học, an toàn và bảo vệ môi trường; ứng dụng công nghệ tiên tiến trong khám, chẩn đoán, phòng và điều trị bệnh; giải quyết các vấn đề y tế, học đường...

Hoạt động hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp

Sở KH&CN đã đẩy mạnh hoạt động hướng dẫn doanh nghiệp thành lập doanh nghiệp KH&CN với nhiều nội dung, thường xuyên tiếp xúc với doanh nghiệp tiềm năng để tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc; vận động, hỗ trợ doanh nghiệp thành lập doanh nghiệp KH&CN (hướng dẫn hồ sơ, thủ tục; thực hiện nghiệm thu các nhiệm vụ KH&CN không sử dụng ngân sách nhà nước). Trong giai đoạn 2018-2023, Sở KH&CN đã hỗ trợ hình thành 05 doanh nghiệp KH&CN (đến nay tỉnh có 08 doanh nghiệp KH&CN); hỗ trợ thương mại hóa các sản phẩm hình thành từ nhiệm vụ KH&CN không sử dụng ngân sách nhà nước và kiểu dáng công nghiệp cho 04 doanh nghiệp với 16 sản phẩm KH&CN; Thực hiện đánh giá trình độ công nghệ, năng lực công nghệ của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Hỗ trợ 20 lượt doanh nghiệp tham gia và đạt giải thưởng chất lượng quốc gia; Hỗ trợ 22 lượt doanh nghiệp xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý tiên tiến, công cụ cải tiến năng suất chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Bên cạnh đó, Sở KH&CN rất chú trọng và tích cực hỗ trợ việc đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm đặc sản của địa phương gắn với các địa danh trong tỉnh như lạp xưởng Cai Lậy, gạo Gò Công, dưa hấu Gò Công, kẹo khóm Tân Phước, Mai chiếu thủy nu Gò Công,... Hướng dẫn cho các tổ chức/cá nhân lập hồ sơ đăng ký 174 nhãn hiệu, đăng ký 05 giải pháp sáng chế/pháp hữu ích.

Hàng năm, Sở KH&CN tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn, tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo kỹ năng cho các đối tượng trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Qua đó góp phần tạo sự lan tỏa, hun đúc tinh thần khởi nghiệp, tính sáng tạo các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp. Đồng thời phổ biến các cơ chế, chính sách hỗ trợ các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp khai thác tốt hơn tài sản trí tuệ, nguồn lực hiện có để ứng dụng, chuyển giao công nghệ mới trong sản xuất, kinh doanh; giúp cho các tổ chức, cá nhân có được mô hình kinh doanh mới thành công, hiệu quả, yên tâm hơn sau khi khởi nghiệp.

Với những kết quả đã đạt được, ngành KH&CN Tiền Giang cần làm gì trong giai đoạn tiếp theo, thưa ông?

Trong thời gian tới, tăng trưởng kinh tế sẽ phải dựa ngày càng nhiều vào tăng năng suất lao động. Động lực tăng năng suất quan trọng nhất chính là KH&CN và đổi mới sáng tạo.

Chính vì vậy, ngành tiếp tục đổi mới toàn diện hoạt động quản lý, triển khai các nhiệm vụ KH&CN theo hướng công khai, minh bạch, đơn giản hóa thủ tục hành chính; chuyển đổi số quy trình quản lý, cơ sở dữ liệu các nguồn lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia thực hiện nhiệm vụ KH&CN; rà soát, sửa đổi các quy định về quản lý nhiệm vụ KH&CN theo hướng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc chuyển giao tài sản hình thành trong nhiệm vụ KH&CN sử dụng vốn nhà nước.

 Tái cơ cấu các nhiệm vụ KH&CN theo chuỗi giá trị của sản phẩm, tạo giá trị gia tăng. Hình thành một số chương trình KH&CN cấp tỉnh lớn trong một số lĩnh vực trọng điểm, có thể mạnh và có tiềm năng nhằm giải quyết những vấn đề quan trọng trong dài hạn để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp và hoạt động khởi nghiệp; trong đó ưu tiên các lĩnh vực có tiềm năng, có lợi thế cạnh tranh trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Tạo lập và phát triển tài sản trí tuệ trong nước và nước ngoài cho các sản phẩm mang tính đặc thù, sản phẩm đặc sản có thế mạnh của tỉnh nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường trong nước và quốc tế.

Phát triển mạnh thị trường KH&CN trên địa bàn tỉnh; chú trọng phát triển cơ sở dữ liệu về KHCN&ĐMST của tỉnh, liên kết với quốc gia và các địa phương khác.

Đẩy mạnh việc hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng, ban hành và áp dụng tiêu chuẩn cơ sở, tiêu chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn quốc tế; hướng dẫn và hỗ trợ các doanh nghiệp chứng nhận/công bố hợp chuẩn/hợp quy; tăng cường hoạt động tuyên truyền và đẩy mạnh việc hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến, công cụ cải tiến chất lượng, hoạt động năng suất chất lượng, tham gia Giải thưởng Chất lượng Quốc gia.

Trân trọng cảm ơn ông!

Trần Công (Vietnam Business Forum)