Ngành ngân hàng: Tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, đồng bộ, hiệu quả

Bước sang năm 2024, dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu và thị trường quốc tế tiếp tục diễn biến phức tạp, kinh tế trong nước vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, tháng 12/2023

Vượt khó

Theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, năm 2023 diễn ra với nhiều khó khăn trong bối cảnh kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, thương mại toàn cầu sụt giảm, giá cả hàng hóa cơ bản biến động mạnh, xung đột địa chính trị,… Lạm phát thế giới đã giảm song còn ở mức cao khiến nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ, đồng Đô la Mỹ, giá dầu, giá vàng diễn biến phức tạp, sự đổ vỡ của một số ngân hàng ở Mỹ và châu Âu,… là những yếu tố tác động tới kinh tế, tiền tệ của các nước, trong đó có Việt Nam.

Trong nước, các động lực tăng trưởng xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng đều gặp thách thức do cầu thế giới thấp; doanh nghiệp (DN) gặp nhiều khó khăn do đơn hàng, thị trường sụt giảm,.... Thị trường bất động sản, trái phiếu DN mặc dù có sự cải thiện nhờ điều hành quyết liệt của Chính phủ nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc nên vẫn tạo áp lực đối với nhu cầu vốn từ hệ thống ngân hàng.

Đặc biệt, theo Thống đốc, dư âm của sự cố rút tiền hàng loạt tại Ngân hàng SCB vào cuối năm 2022 tác động lớn tới thanh khoản, tâm lý thị trường, khiến các tổ chức tín dụng (TCTD) thận trọng hơn trong việc quản trị và cân đối nguồn vốn tín dụng.

Tất cả những yếu tố nêu trên tạo thách thức vô cùng lớn đối với việc điều hành của Chính phủ, nhất là khi Việt Nam là nền kinh tế có độ mở cửa cao, tăng trưởng kinh tế nhiều năm dựa vào xuất khẩu và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, vốn đầu tư của nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào tín dụng ngân hàng.

Tuy nhiên, kết thúc năm 2023, về cơ bản ngành Ngân hàng đã đạt được các chỉ tiêu, mục tiêu đặt ra. Theo đó, điều hành chính sách tiền tệ đã góp phần ổn định được kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát khoảng 3,2 - 3,4%; hỗ trợ thanh khoản cho các TCTD, giữ ổn định được thị trường tiền tệ, ngoại hối và NHNN đã mua được ngoại tệ để tăng dự trữ ngoại hối nhà nước. Lạm phát ổn định, dự trữ ngoại hối gia tăng là những yếu tố góp phần để Fitch nâng cao xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam.

NHNN liên tục 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành, với mức giảm 0,5-2,0%/năm trong bối cảnh lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo ở mức cao. Đến nay, lãi suất tiền gửi, lãi suất cho vay của các giao dịch phát sinh mới của các ngân hàng thương mại (NHTM) giảm hơn 2,5%/năm so với cuối năm 2022. Nhiều giải pháp, chính sách, chương trình tín dụng đã được NHNN triển khai đồng bộ, quyết liệt, tập trung mọi nguồn lực để đảm bảo cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Với hệ thống các chỉ đạo và giải pháp đồng bộ, đến ngày 31/12/2023, tín dụng tăng 13,71% so với cuối năm 2022.

Đáng chú ý, sự ổn định, an toàn của hệ thống các TCTD tiếp tục được giữ vững, quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền được bảo đảm. Nợ xấu được tập trung xử lý và kiểm soát trong bối cảnh nền kinh tế và sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của DN.

Các chỉ số thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) tăng trưởng khả quan. Năm 2023, số lượng giao dịch TTKDTM tăng từ 50,3 - 99,1%, giá trị tăng từ 5,4-10,8% tùy phương thức thanh toán. Ngành Ngân hàng cũng là ngành tiên phong trong chuyển đổi số (CĐS); nhiều sản phẩm, dịch vụ cung ứng cho khách hàng đã được số hóa, trong đó nhiều nghiệp vụ đã số hóa 100%, góp phần hỗ trợ khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng.

5 mục tiêu thực hiện

Bước sang năm 2024, NHNN dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu và thị trường quốc tế tiếp tục diễn biến phức tạp. Trong nước, nền kinh tế dự kiến vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách. Trong bối cảnh đó, theo Phó Thống đốc thường trực NHNN Đào Minh Tú, NHNN đã đặt ra 5 mục tiêu và nhiệm vụ tổng quát cho hoạt động của NHNN. Trong đó, điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát mục tiêu năm 2024 bình quân khoảng 4 - 4,5%, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối và hệ thống ngân hàng, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế theo mục tiêu khoảng 6 - 6,5%.

Điều hành tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống các TCTD năm 2024 khoảng 15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế; đổi mới cơ chế điều hành mức tăng trưởng tín dụng. Triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025”, góp phần phát triển hệ thống các TCTD hoạt động lành mạnh, chất lượng, hiệu quả, công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật và tiệm cận, đáp ứng các chuẩn mực, thông lệ quốc tế. Chỉ đạo các TCTD đẩy mạnh công tác xử lý, thu hồi nợ xấu; nâng cao chất lượng tín dụng, ngăn ngừa, hạn chế nợ xấu mới phát sinh. Phấn đấu năm 2024 tỷ lệ nợ xấu nội bảng (không bao gồm các TCTD yếu kém) dưới 3%.

Đặc biệt, NHNN sẽ tập trung nghiên cứu, chỉnh sửa, hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định về tổ chức, hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng; tăng cường đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát ngành Ngân hàng. Thực hiện có hiệu quả Kế hoạch CĐS ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Đề án phát triển TTKDTM tại Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025; Chiến lược phát triển công nghệ thông tin ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Tiếp tục triển khai các giải pháp đẩy mạnh TTKDTM, hoạt động ngân hàng số và đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật trong hoạt động ngân hàng.

Kết thúc năm 2023, về cơ bản ngành Ngân hàng đã đạt được các chỉ tiêu, mục tiêu đặt ra

Anh Mai (Vietnam Business Forum)