Xuất khẩu và FDI: Động lực tạo đà phát triển kinh quý IV

Kinh tế 8 tháng đầu năm 2024 ghi nhận những kết quả tích cực với tốc độ tăng trưởng tích cực, được các tổ chức quốc tế đánh giá cao.

Nhiều tổ chức quốc tế đã nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2024. Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,1% trong năm 2024, và tăng lên 6,5% vào các năm 2025, 2026. UOB cũng dự báo tăng trưởng vượt mức 6%, trong khi HSBC đặt kỳ vọng tăng trưởng ở mức 6,5%.

McKinsey dự báo Việt Nam và Philippines sẽ là hai nền kinh tế tăng trưởng hàng đầu khu vực Đông Nam Á, với mức tăng trưởng lần lượt 6,9% và 6,3%, trong khi Malaysia đạt 5,9%.

Kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát, và các cân đối lớn của nền kinh tế vẫn được bảo đảm. Ngành công nghiệp tiếp tục phục hồi mạnh mẽ với chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) trong 8 tháng đầu năm tăng 8,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của 8 tháng tăng 4,04%, nằm trong giới hạn kiểm soát theo mục tiêu của Quốc hội.

Vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước trong 8 tháng ước đạt 47,8% kế hoạch năm, thấp hơn 0,8 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thực hiện đạt 14,15 tỷ USD, tăng 8% so với cùng kỳ, và là mức cao nhất trong 5 năm qua.

Xuất khẩu hàng hóa trong 8 tháng đóng vai trò quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, với kim ngạch xuất khẩu đạt 265,09 tỷ USD, tăng 15,8% so với cùng kỳ năm trước. Nếu giữ vững đà xuất khẩu tháng sau cao hơn tháng trước trong 4 tháng cuối năm, tổng kim ngạch xuất khẩu năm nay có thể đạt mức kỷ lục 400 tỷ USD, vượt xa mốc 371,82 tỷ USD của năm 2022. Cán cân thương mại 8 tháng đầu năm xuất siêu 19,07 tỷ USD, gần tương đương với mức 19,9 tỷ USD của năm ngoái.

Những kết quả này thể hiện nỗ lực lớn của Chính phủ, các bộ ngành và địa phương trong việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Dự án đường dây 500 kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối đã rút ngắn thời gian thi công từ 3-4 năm xuống còn 7 tháng, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt và tập trung nguồn lực. Chính phủ cũng đã tích cực hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, xử lý các vấn đề tồn đọng và đẩy mạnh đầu tư vào các dự án hạ tầng quan trọng. Hiện tại, hơn 2.021km đường bộ cao tốc đã được đưa vào khai thác, tạo điều kiện phát triển nhiều khu vực mới.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng chú trọng vào việc cải cách thể chế với tinh thần đổi mới và đột phá. Đến nay, Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản đã được Quốc hội cho phép có hiệu lực từ 01/8/2024. Trong 8 tháng qua, các chính sách miễn giảm thuế, phí đã giúp doanh nghiệp tiết kiệm gần 90 nghìn tỷ đồng, dự kiến cả năm sẽ đạt khoảng 187 nghìn tỷ đồng. Các gói vay hỗ trợ nhà ở xã hội trị giá 140.000 tỷ đồng và các khoản vay cho ngành lâm sản, thủy sản trị giá 30.000 tỷ đồng cũng đang được đẩy mạnh giải ngân.

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, thị trường trong nước vẫn đối mặt với thách thức khi sức mua yếu và tổng mức bán lẻ chỉ tăng 8,5%, thấp hơn mức 10,3% của cùng kỳ năm ngoái. Doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục gặp áp lực cạnh tranh gia tăng, cả trong và ngoài nước, và đối diện với nguy cơ bị kiện phòng vệ thương mại, áp thuế chống bán phá giá…

Thời gian tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất các giải pháp như kích cầu tiêu dùng thông qua chính sách thuế và an sinh xã hội, đồng thời đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh cần phân loại rõ ràng các dự án đầu tư công để ưu tiên vốn cho những dự án có khả năng triển khai nhanh chóng và hiệu quả.

Song song đó, các bộ ngành và địa phương đang tập trung phục hồi và thúc đẩy đầu tư từ khu vực ngoài nhà nước thông qua các cơ chế, chính sách đặc thù, nhằm kích hoạt lại và khơi thông nguồn lực đầu tư tư nhân, biến khu vực này thành động lực tăng trưởng quan trọng trong dài hạn.

Bộ Công Thương cần tiếp tục đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đa dạng hoá thị trường xuất nhập khẩu, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội và thực hiện đầy đủ các cam kết trong các Hiệp định thương mại tự do để thúc đẩy xuất khẩu.

Hương Giang (Vietnam Business Forum)