14:13:41 | 31/1/2025
Năm 2024, ngành Tài chính thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh thế giới và trong nước có nhiều biến động khó lường, nền kinh tế trong nước gặp nhiều khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh đó, ngành đã chủ động, quyết liệt triển khai nhiều giải pháp quản lý sáng tạo, điều hành chính sách tài khóa hợp lý, linh hoạt, hiệu quả… qua đó góp phần hoàn thành toàn diện nhiệm vụ tài chính - ngân sách, Phóng viên đã có cuộc phỏng vấn nhanh với Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi về những kết quả trên.
Trước hết, xin chúc mừng ngành Tài chính lần đầu tiên thu ngân sách đạt trên 2 triệu tỷ, vượt thu 324 nghìn tỷ so với dự toán, ông có thể chia sẻ về con số này?
Nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước năm 2024 được triển khai trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục bất ổn, phát sinh nhiều thách thức lớn. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quốc hội, sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, ngay từ ngày đầu, tháng đầu năm ngành Tài chính đã chủ động, quyết liệt tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, trên các lĩnh vực được giao và đã hoàn thành xuất sắc, toàn diện các nhiệm vụ; trong đó đã hoàn thành vượt mức nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2024; ước đạt khoảng 2.025,4 nghìn tỷ đồng, bằng 119,1% (tăng 324,4 nghìn tỷ đồng) so dự toán, tăng 15,5% so thực hiện năm 2023 (thu NSTW ước đạt 123,7% dự toán, thu NSĐP ước đạt 114,4% dự toán); tỷ lệ động viên vào NSNN đạt 17,8%GDP, riêng thuế, phí đạt 14,2%GDP.
Đáng chú ý là năm 2024, với việc thực hiện đồng bộ các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất… đã thiết thực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi, ổn định và phát triển sản xuất; đồng thời ngành Tài chính đã rất quyết liệt đẩy mạnh các giải pháp quản lý thu NSNN, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, mở rộng cơ sở thu và chống thất thu thuế; đặc biệt đã có nhiều giải pháp đổi mới quản lý thuế đối với kinh doanh thương mại điện tử, nền tảng số, thu tiền sử dụng đất; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nợ đọng thuế… nhờ đó thu ngân sách đã vượt cao.
Trong bối cảnh khó khăn, ngành Tài chính đã điều hành chính sách tài khóa gì để kịp thời hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phát triển sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế?
Bộ Tài chính đã chủ động nghiên cứu, đề xuất trình cấp có thẩm quyền cũng như ban hành theo thẩm quyền nhiều giải pháp để điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, phối hợp đồng bộ, hài hòa với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy các động lực tăng trưởng. Tổng quy mô gói hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trong năm 2024 khoảng 197 nghìn tỷ đồng; trong đó, nhiều chính sách nổi bật, có tác động lan tỏa lớn như: giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với hầu hết các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 10%, số tiền thuế được giảm khoảng 49 nghìn tỷ đồng; giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn với số tiền thuế được giảm khoảng 42,5 nghìn tỷ đồng; tiếp tục giảm mức thu đối với 36 khoản phí, lệ phí số tiền được giảm khoảng 700 tỷ đồng; giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với với ô tô lắp ráp trong nước, được giảm khoảng 2.600 tỷ đồng; gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế TNDN..., dự kiến số tiền thuế, tiền thuê đất được xem xét gia hạn khoảng 98 nghìn tỷ đồng...
Công cuộc chuyển đổi số và ứng dụng AI trong quản lý tài chính ngân sách đã được triển khai như thế nào, thưa ông?
Bộ Tài chính tiếp tục tiên phong ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa trong các lĩnh vực quản lý, hướng đến nền tài chính số tiên tiến, hiện đại, phục vụ cho mục tiêu Chính phủ điện tử, Chính phủ số. Theo đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 837/QĐ-BTC về Kế hoạch Chuyển đổi số của Bộ Tài chính năm 2024, trong đó tập trung triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ chuyển đổi số của Bộ Tài chính đảm bảo phù hợp với mục tiêu “Phát triển kinh tế số với 4 trụ cột công nghiệp công nghệ thông tin, số hóa các ngành kinh tế, quản trị số, dữ liệu số - Động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững”.
Cơ quan Thuế đã tiên phong triển khai lộ trình chuyển đổi số, ứng dụng CNTT giúp thay đổi từ phương thức quản lý dựa trên giấy tờ, giao tiếp trực tiếp sang quản lý hiện đại trên môi trường trực tuyến. Việc ra mắt Ứng dụng trợ lý ảo trong quản lý nợ thuế (TLA) và Trợ lý ảo hỗ trợ người nộp thuế (Chatbot) là bước đi đột phá của ngành Thuế đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác quản lý thuế.
Cơ quan Hải quan đã quyết liệt thực hiện thành công “Hải quan số”, “Hải quan thông minh” và “Hải quan xanh” hiện đại hóa ngành Hải quan, đơn giản hóa thủ tục thông quan hàng hóa XNK, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp.
Kho bạc Nhà nước vinh dự nhận giải thưởng Cơ quan nhà nước chuyển đổi số xuất sắc với giải pháp Chuyển đổi số từ Kho bạc giao dịch truyền thống sang Kho bạc điện tử; với giải pháp này, Kho bạc Nhà nước đã hoàn thành triển khai dịch vụ công trực tuyến đến 100% đơn vị.
Xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam năm 2024 được các tổ chức quốc tế đánh giá tích cực, ông đánh giá như thế nào?
Trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực tiếp tục biến động mạnh, phức tạp, các xung đột từ năm 2023 tiếp tục làm phát sinh những vấn đề mới khó lường. Kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, cả ba tổ chức xếp hạng tín nhiệm (Moody’s, S&P và Fitch) tiếp tục khẳng định xếp hạng tín nhiệm quốc gia với những dự báo tích cực.
Các tổ chức đều đánh giá cao tăng trưởng kinh tế của Việt Nam cùng với triển vọng tăng trưởng kinh tế thuận lợi trong trung, dài hạn. Nợ Chính phủ ổn định và thấp hơn nhiều so với các quốc gia có cùng xếp hạng (34% GDP so với mức trung bình BB là 53% GDP). Chiến lược quản lý nợ chủ động giúp làm giảm thiểu rủi ro thanh khoản của Chính phủ. Cơ cấu nợ được cải thiện, giảm sự phụ thuộc vào vay bên ngoài, tỷ trọng nợ bằng ngoại tệ giảm dần giúp giảm rủi ro ngoại hối. Các tổ chức đánh giá điểm mạnh của Việt Nam hiện nay là thu hút được dòng vốn FDI mạnh mẽ hơn so với các nước trong khu vực, phân bổ đa dạng giữa các lĩnh vực; xuất khẩu ổn định và duy trì tốc độ tăng trưởng hàng năm ở mức cao. Thách thức trong lĩnh vực bất động sản và ngân hàng từng bước được giải quyết; lĩnh vực bất động sản đang dần phục hồi.
Việc tiếp tục cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia có ý nghĩa hết sức tích cực, tạo hiệu ứng lan tỏa cho toàn bộ nền kinh tế, góp phần nâng cao uy tín quốc gia và gia tăng niềm tin đối với các nhà đầu tư quốc tế, cải thiện chi phí huy động vốn nước ngoài của Chính phủ và doanh nghiệp.
Trân trọng cảm ơn ông!
Lê Hiền (Vietnam Business Forum)
26 - 29/3/2025
Khu 2 Trung tâm Triển lãm Nangang thành phố Đài Bắc
03 - 08/3/2025