Kỷ nguyên mới cho quan hệ hợp tác Việt Nam - Singapore

Quan hệ Việt Nam – Singapore đang ở giai đoạn phát triển cao nhất trong lịch sử. Tháng 3/2025, Thủ tướng Singapore Lawrence Wong và Tổng Bí thư Tô Lâm đã nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác Chiến lược toàn diện (CSP) – mức cao nhất trong thang bậc hợp tác. Đây cũng là CSP đầu tiên của Singapore với một quốc gia ASEAN, thể hiện vị thế đặc biệt của Việt Nam trong chiến lược khu vực.

 Khi cùng nhau hướng tới dấu mốc kỷ niệm 60 và 80 năm ngày giành Độc lập, Singapore và Việt Nam phải đối mặt với môi trường quốc tế đầy biến động. Hệ thống đa phương mở, dựa trên luật lệ  - nền tảng để duy trì hòa bình và thịnh vượng đang chịu nhiều áp lực. Chủ nghĩa dân tộc gia tăng cùng với các xung đột và bạo lực lan rộng trên toàn cầu đang đặt ra những thách thức nghiêm trọng. Là hai nền kinh tế mở, phụ thuộc mạnh vào thương mại và đầu tư quốc tế, cả Singapore và Việt Nam đều chịu tác động sâu sắc từ những biến động này.

Việt Nam đang bước vào một "kỷ nguyên phát triển mới", tập trung vào phát triển bền vững, tăng trưởng xanh và chuyển đổi số – đây đều là những lĩnh vực thế mạnh của hai bên có thể bổ sung cho nhau.

Việt Nam – Singapore đang đẩy mạnh hợp tác song phương trên mọi phương diện để cùng nhau bước vào “kỷ nguyên mới”. Cả hai nước có chung quan điểm về nhiều vấn đề khu vực và đa phương. Chúng tôi cùng chia sẻ nhận thức về tầm quan trọng của việc hợp tác để duy trì hòa bình và ổn định. Mối quan hệ song phương được củng cố bởi lòng tin chính trị vững chắc, thể hiện qua việc gia tăng tần suất các cuộc trao đổi cấp cao giữa hai bên.

Thỏa thuận Đối tác chiến lược toàn diện mới ký kết đã thiết lập lộ trình nhằm làm sâu sắc và mở rộng hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau trong bối cảnh môi trường toàn cầu thay đổi nhanh chóng và nhiều thách thức. CSP phù hợp với trọng tâm của Việt Nam trong chuyển đổi số và phát triển xanh, nhằm nâng cao giá trị trong chuỗi cung ứng. CSP bao phủ các lĩnh vực mới đầy tiềm năng như: Năng lượng tái tạo, tín chỉ carbon, kết nối cáp quang biển và kinh tế số, đồng thời xử lý các thách thức mới nổi như lừa đảo và tội phạm mạng. Hai bên cam kết triển khai CSP một cách nhanh chóng và hiệu quả để thích ứng với những phức tạp của môi trường toàn cầu đầy biến động.

Trong gần ba thập kỷ qua, các Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore (VSIP) đã trở thành trụ cột quan trọng trong hợp tác song phương. Ngay từ những ngày đầu thành lập, VSIP đã đặt ra tiêu chuẩn mới cho mô hình khu công nghiệp tại Việt Nam với hạ tầng hiện đại đạt chuẩn quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư triển khai hoạt động một cách hiệu quả và bền vững. Hiện có 20 khu VSIP tại 14 tỉnh, thành trên cả nước, và con số này sẽ tiếp tục tăng. Tổng cộng, VSIP đã thu hút hơn 23 tỷ USD vốn đầu tư từ hơn 1.000 công ty, tạo việc làm cho khoảng 320.000 lao động.

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Thủ tướng Cộng hòa Singapore Lawrence Wong, ngày 26/3/2025

VSIP trong Kỷ nguyên mới

Sự phát triển của VSIP là minh chứng sinh động cho tiến trình phát triển quan hệ Việt Nam – Singapore. Tính đến năm 2025, Singapore tiếp tục giữ vững vị trí là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) lớn nhất tại Việt Nam. Kim ngạch thương mại song phương tăng 10% trong năm qua, duy trì đà tăng trưởng mạnh, đưa Singapore trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ tám của Việt Nam. Song hành với đà phát triển của quan hệ hai nước, các khu VSIP đang định hướng theo mục tiêu của CSP để phát triển giai đoạn tiếp theo.

20 khu VSIP hiện nay tạo nên một mạng lưới khu công nghiệp hiệu quả tại Việt Nam, có thể hỗ trợ lẫn nhau và tạo hiệu ứng cộng hưởng. Các khu VSIP tương lai sẽ “thông minh hơn và xanh hơn”, khi Tổng Bí thư Tô Lâm đến thăm Singapore, hai bên đã chứng kiến ký kết Bản ghi nhớ (MOU) về phát triển các khu công nghiệp ứng dụng công nghệ, sử dụng nhiều hơn nguồn năng lượng tái tạo. Nhà máy trung hòa carbon của LEGO tại VSIP TP.Hồ Chí Minh là mô hình đi đầu và sẽ có nhiều nhà máy tương tự ra đời, khi các doanh nghiệp trên thế giới nỗ lực phi carbon hóa chuỗi cung ứng và thu hút đầu tư vào các ngành công nghệ cao và sản xuất tiên tiến.

Chủ tịch nước Lương Cường hội kiến Thủ tướng Singapore Lawrence Wong nhân dịp Thủ tướng Singapore và Phu nhân thăm chính thức Việt Nam, ngày 26/3/2025

VSIP và xa hơn thế nữa

Vượt ra ngoài VSIP, hai nước đang thúc đẩy chương trình hợp tác vì tăng trưởng bền vững và khả năng chống chịu cao. Chúng tôi đang đạt được tiến triển trong liên doanh giữa Tổng công ty Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PTSC) và Sembcorp Utilities nhằm xuất khẩu năng lượng carbon thấp sang Singapore – điều này sẽ khả thi nhờ các dự án năng lượng tái tạo và hệ thống cáp ngầm dưới biển. Hai bên cũng đang hoàn thiện Thỏa thuận thực hiện hợp tác tín chỉ carbon theo Điều 6 của Thỏa thuận Paris, nhằm mở rộng các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính và giúp cả hai quốc gia đạt được các mục tiêu đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC).

Thông qua các hợp tác đôi bên cùng có lợi này, Singapore và Việt Nam có thể mở đường cho các sáng kiến quy mô khu vực như Lưới điện ASEAN (APG), qua đó tăng cường khả năng phục hồi năng lượng cho cả khu vực. Hai bên cũng đang hợp tác thúc đẩy thương mại nông sản, đặc biệt trong lĩnh vực gia cầm và gạo, góp phần đảm bảo an ninh lương thực.

Mối quan hệ nhân dân – nhân dân bền chặt là nền tảng cốt lõi thúc đẩy mối quan hệ song phương. Singapore hiện là nguồn khách du lịch lớn thứ sáu đến Việt Nam. Hai bên có các sáng kiến mới nhằm tăng cường kết nối, như Chương trình Trao đổi Nhân tài Đổi mới Sáng tạo (ITX) – giúp các chuyên gia trẻ Việt Nam có cơ hội làm việc tại Singapore trong các lĩnh vực liên quan đến đổi mới, và ngược lại.

Singapore tiếp tục đóng vai trò tích cực trong hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực cho Việt Nam, thông qua các chương trình đào tạo được điều chỉnh phù hợp với các ưu tiên mới của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực chuyển đổi số. Việt Nam là nước tham gia tích cực nhất Chương trình Hợp tác Singapore, với hơn 22.000 cán bộ đã tham gia các khóa đào tạo – nhiều khóa được tổ chức ngay tại Hà Nội, tại Trung tâm Hợp tác Việt Nam – Singapore, và sẽ có thêm nhiều chương trình tại TP.Hồ Chí Minh và Hải Phòng để mở rộng phạm vi tiếp cận.

Nhìn về tương lai, quan hệ Việt Nam – Singapore tiếp tục cho thấy triển vọng tươi sáng và đầy hứa hẹn, với nền tảng vững chắc và tầm nhìn chung hướng tới hòa bình, thịnh vượng và phát triển bền vững. Với sự ủng hộ của quý vị, tôi tin tưởng rằng mối quan hệ này sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước, đồng thời góp phần vào ổn định, hòa bình và thịnh vượng của ASEAN.

Jaya Ratnam, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Singapore tại Việt Nam

Nguồn: Vietnam Business Forum