Doanh nhân Việt Nam: Bản lĩnh và khát vọng vươn xa

Cách đây 80 năm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư động viên giới Công Thương Việt Nam, nhấn mạnh vai trò then chốt của doanh nhân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Qua từng thời kỳ, doanh nhân Việt Nam không chỉ góp phần phát triển kinh tế bền vững mà còn khẳng định vị thế đất nước trên trường quốc tế, tiếp nối tinh thần khởi nghiệp, đổi mới và hội nhập sâu rộng.

Những dấu mốc quan trọng

Trong bức thư lịch sử ngày 13/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Trong lúc các giới khác trong quốc dân ra sức hoạt động để giành lấy nền hoàn toàn độc lập của nước nhà thì giới Công - Thương phải hoạt động để xây dựng một nền kinh tế và tài chính vững vàng và thịnh vượng”.

Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt Đoàn đại biểu doanh nhân tiêu biểu nhân dịp Ngày Doanh nhân năm 2024

Bác cũng khẳng định: “Chính phủ, nhân dân và tôi sẽ tận tâm giúp giới Công - Thương trong công cuộc kiến thiết này. Việc nước và việc nhà bao giờ cũng đi đôi với nhau. Nền kinh tế quốc dân thịnh vượng nghĩa là các sự kinh doanh của các nhà công nghiệp, thương nghiệp thịnh vượng”.

Để phát huy vai trò, truyền thống của đội ngũ doanh nhân Việt Nam, động viên các tầng lớp xã hội trong việc góp phần xây dựng và phát triển doanh nghiệp, đội ngũ doanh nhân ngày càng lớn mạnh, cũng như đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, theo đề nghị của Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (nay là Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI) và các hiệp hội doanh nghiệp, ngày 20/9/2004, Thủ tướng Phan Văn Khải đã ký Quyết định 990/QĐ-TTg về ngày Doanh nhân Việt Nam, hằng năm lấy ngày 13/10 là ngày Doanh nhân Việt Nam.

Từ đó đến nay, ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10 hằng năm đã trở thành một dịp quan trọng để tôn vinh và tri ân các doanh nhân đã có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế bền vững của đất nước. Đặc biệt, ngày này có ý nghĩa sâu sắc, thể hiện sự kết nối chặt chẽ giữa doanh nghiệp và quốc gia, giữa lịch sử và tương lai.

Tại hội thảo khoa học: “Chủ tịch Hồ Chí Minh với doanh nghiệp, doanh nhân - Từ ký ức đến khát vọng vươn mình kiến quốc” vừa được tổ chức tại TP.Hồ Chí Minh, ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho rằng, ngay từ những ngày đầu thành lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặc biệt quan tâm và đặt niềm tin lớn lao vào giới Công Thương. Thấm nhuần tư tưởng của Người, 80 năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng, khuyến khích và tạo điều kiện cho đội ngũ doanh nhân phát triển.

Nhiều doanh nghiệp đã trở thành trụ cột trong một số ngành và lĩnh vực xương sống của nền kinh tế

Đại hội Đảng lần thứ VI (năm 1986) ghi dấu mốc quan trọng cho công cuộc Đổi mới toàn diện, chính thức xác lập chính sách kinh tế nhiều thành phần. Đặc biệt, sự ra đời của Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 09/12/2011 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế cho thấy sự nhìn nhận, đánh giá cao vị trí, vai trò của đội ngũ doanh nhân trong tình hình mới. Vị trí của giới doanh nhân cũng lần đầu tiên được chính thức ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013.

Đến Hội nghị lần thứ năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW (năm 2017) về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Ngày 10/10/2023, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới. Tiếp nối mạch nguồn đó là Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế - minh chứng cho việc không chỉ kế thừa tinh thần “ích quốc lợi dân” từ bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1945, mà còn phát triển sáng tạo tinh thần của những nghị quyết trước đó.

Có thể khẳng định, Đảng, Nhà nước luôn đồng hành và đã thông qua nhiều văn bản luật pháp, chính sách tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nhân, doanh nghiệp phát triển, để doanh nhân Việt Nam thực sự trở thành lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Lớn mạnh và vươn tầm thế giới

Nếu đầu những năm 1990, cả nước chỉ có hơn 5.000 doanh nghiệp, thì đến nay con số đã vượt 970 nghìn, cùng khoảng 30 nghìn hợp tác xã và hơn 5 triệu hộ kinh doanh. Đây là lực lượng nòng cốt tạo ra của cải vật chất, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động, góp phần xóa đói giảm nghèo và ổn định xã hội.

Tại buổi gặp mặt Đoàn đại biểu doanh nhân tiêu biểu nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10/2024, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh, các doanh nhân, bằng những ý tưởng sáng tạo và khả năng chấp nhận rủi ro, tạo ra các doanh nghiệp đóng vai trò là động lực của tăng trưởng, tạo nhiều việc làm, nộp thuế cho Nhà nước, nâng cao mức sống cho người lao động, thúc đẩy xã hội tiến bộ. Nhiều doanh nhân tài năng đã đưa doanh nghiệp vượt qua khó khăn, trở thành trụ cột trong một số ngành và lĩnh vực xương sống của nền kinh tế, có khả năng cạnh tranh quốc tế. Ngày càng có nhiều doanh nhân chuyển hướng vào công nghệ, sáng tạo, tham gia các ngành kinh tế mới, mô hình kinh doanh mới, nắm bắt và làm chủ các thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 ứng dụng vào sản xuất mang lại hiệu quả và sức cạnh tranh cho nền kinh tế cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Nhiều sản phẩm hàng hóa dịch vụ mang thương hiệu Việt đã vươn ra thị trường toàn cầu.

Những tên tuổi như Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, với tầm nhìn chiến lược đưa ô tô điện VinFast ra thị trường toàn cầu, đang khẳng định khát vọng đưa thương hiệu Việt vươn xa. Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT, đã dẫn dắt doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Việt Nam chinh phục nhiều thị trường quốc tế. Trong lĩnh vực viễn thông, Trung tướng Tào Đức Thắng, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) đã đưa tập đoàn này trở thành doanh nghiệp toàn cầu, có mặt tại nhiều quốc gia.

Ngoài ra, ông Trần Đình Long - Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát được mệnh danh là “vua thép”, đã dẫn dắt doanh nghiệp trở thành nhà sản xuất thép hàng đầu Việt Nam, mở rộng hoạt động kinh doanh sang lĩnh vực nông nghiệp và nội thất. Ông Trần Bá Dương - Chủ tịch Tập đoàn THACO là người đặt nền móng cho ngành ô tô Việt Nam, đồng thời phát triển mạnh lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, logistics. Ông Nguyễn Đăng Quang - Chủ tịch Tập đoàn Masan là doanh nhân tiên phong trong lĩnh vực hàng tiêu dùng và thực phẩm chế biến.

Đặc biệt, nhiều nữ doanh nhân cũng để lại dấu ấn mạnh mẽ. Bà Nguyễn Thị Phương Thảo - CEO Vietjet Air là người tiên phong trong ngành hàng không giá rẻ, góp phần thay đổi thói quen di chuyển của hàng triệu người dân. Bà Mai Kiều Liên - Tổng Giám đốc Vinamilk đã đưa thương hiệu sữa Việt vươn tầm thế giới. Bà Thái Hương - người sáng lập TH True Milk được biết đến là doanh nhân đi đầu trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao, thực phẩm sạch, vì sức khỏe cộng đồng,…

Không chỉ dừng lại ở vai trò phát triển kinh tế, doanh nhân Việt Nam còn tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội, từ thiện, giáo dục và hỗ trợ cộng đồng trong thiên tai, dịch bệnh. Nhiều doanh nghiệp đã trích lợi nhuận để xây dựng trường học, bệnh viện, nhà tình nghĩa, góp phần lan tỏa tinh thần nhân văn, trách nhiệm xã hội.

Trong giai đoạn phát triển mới, doanh nhân Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc mở rộng thị trường hay tối đa hóa lợi nhuận, mà còn hướng đến phát triển bền vững, đổi mới sáng tạo và nâng cao giá trị quốc gia. Họ nhận thức rõ vai trò trung tâm trong công cuộc chuyển đổi số, xanh hóa sản xuất, phát triển kinh tế tri thức và thích ứng với xu thế toàn cầu hóa, thể hiện khát vọng đưa thương hiệu Việt vươn tầm quốc tế. Trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động, tầm nhìn chiến lược, bản lĩnh vững vàng và tinh thần đổi mới sẽ là yếu tố quyết định để doanh nhân Việt Nam đóng góp hiệu quả vào công cuộc xây dựng đất nước hùng cường, tự chủ và thịnh vượng. Đây chính là thế hệ doanh nhân dám nghĩ lớn, hành động nhanh và hướng đến giá trị lâu dài cho cộng đồng và quốc gia.

Anh Mai (Vietnam Business Forum)