Hải quan tăng cường kiểm soát gian lận xuất xứ

Thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát và kiểm soát chống chuyển tải bất hợp pháp, thời gian qua, lực lượng Hải quan đã tăng cường phát hiện, ngăn chặn hàng loạt vụ việc vi phạm về xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa và sở hữu trí tuệ, đặc biệt đối với các lô hàng quá cảnh từ Trung Quốc đi Campuchia qua Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị.

Giám sát, kiểm tra các lô hàng quá cảnh

Triển khai Kế hoạch số 3362/KH-CHQ về kiểm tra, giám sát và kiểm soát chống chuyển tải bất hợp pháp, gian lận xuất xứ đối với hàng nhập khẩu, xuất khẩu và quá cảnh, Chi cục Điều tra chống buôn lậu đã xây dựng và thực hiện Chuyên đề số 66/CĐ-ĐTCBL ngày 17/4/2025. Công tác thu thập, phân tích thông tin, xác định trọng điểm được đẩy mạnh, đồng thời phối hợp với các đơn vị hải quan tại các địa bàn trọng điểm để kiểm tra thực tế các lô hàng có dấu hiệu nghi vấn.

Theo đó, nhiều vụ việc vi phạm đã được phát hiện, trong đó nổi bật là vi phạm liên quan gian lận xuất xứ và ghi nhãn hàng hóa. Một trong những vụ điển hình là việc lực lượng Hải quan ngăn chặn thành công lô hàng quá cảnh từ Trung Quốc đi Campuchia, cất giấu hơn 2.000 sản phẩm túi xách, dép giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng như Louis Vuitton, Chanel, Hermes và Crocs.

Ngày 22/11/2025, tại Trụ sở Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (xã Đồng Đăng, Lạng Sơn), Tổ công tác thuộc Đội 1 – Chi cục Điều tra chống buôn lậu đã phối hợp với Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị kiểm tra thực tế 1 lô hàng quá cảnh từ Trung Quốc đi Campuchia có dấu hiệu khai báo sai. Theo khai báo, lô hàng gồm 39 mục hàng. Tuy nhiên, kiểm tra thực tế cho thấy ngoài 39 mục hàng phù hợp, còn có một số mặt hàng không khai báo, trong đó có 4 mục hàng vi phạm sở hữu trí tuệ gồm: 1.800 đôi dép trẻ em gắn nhãn Crocs, 175 túi xách Louis Vuitton, 65 túi Chanel, 125 túi Hermes. Tất cả đều là hàng mới 100%. Cơ quan Hải quan đang tiếp tục xác minh để xử lý theo quy định.

Nhiều vụ việc vi phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu gian lận xuất xứ

Trước vụ việc trên, lực lượng Hải quan cũng từng ngăn chặn và bắt giữ một lô hàng quá cảnh từ Trung Quốc đi Campuchia cất giấu hơn 2.000 sản phẩm giày dép, balo, váy áo giả mạo nhãn hiệu Crocs, Nike, Balmain. Đáng chú ý, trên nhãn hàng hóa thể hiện “Made in Viet Nam”. Ngoài ra còn có 11.500 sản phẩm tai nghe điện thoại giả mạo nhãn hiệu OPPO.

Ngày 22/10/2025, tại khu vực Bãi kiểm tra thực tế hàng hóa Cửa khẩu Hữu Nghị, Tổ công tác của Đội 1 tiếp tục phối hợp kiểm tra 1 lô hàng quá cảnh từ Trung Quốc đi Campuchia có dấu hiệu vi phạm. Theo khai báo, lô hàng gồm 15 mục hàng, nhưng thực tế chỉ 1/15 mục hàng trùng với khai báo. Trong 14 mục còn lại có 8 mục khai thừa hoặc thiếu số lượng, 6 mục không có hàng hóa thực tế.

Cơ quan Hải quan còn phát hiện thêm 21 mục hàng không hề khai báo, trong đó có 5 mục hàng có dấu hiệu vi phạm sở hữu trí tuệ: 1.100 đôi dép nhựa xốp giả nhãn hiệu Crocs,  50 bộ váy áo giả nhãn hiệu Balmain, có chữ Couture Elysées 64-83; 900 balo vải và 50 đôi giày thể thao giả nhãn hiệu Nike, trên nhãn hàng hóa ghi “Made in Việt Nam”, 11.500 tai nghe điện thoại giả nhãn hiệu OPPO.

Sau khi xác minh, ngày 18/11/2025, cơ quan Hải quan đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi: khai sai về lượng đối với hàng hóa trị giá trên 10 triệu đồng; quá cảnh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu; quá cảnh hàng hóa giả mạo xuất xứ Việt Nam. Tổng số tiền phạt là 250.800.000 đồng, đồng thời buộc tiêu hủy 5 mục hàng giả mạo nhãn hiệu.

Việc liên tiếp phát hiện và xử lý các vụ vi phạm cho thấy thủ đoạn gian lận ngày càng tinh vi, nhất là lợi dụng loại hình hàng hóa quá cảnh. Công tác kiểm tra thực tế, giám sát rủi ro và phối hợp giữa các đơn vị hải quan đang tiếp tục được tăng cường nhằm bảo đảm tuân thủ pháp luật, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và ngăn chặn tình trạng gian lận xuất xứ gây ảnh hưởng uy tín hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Hiền Phúc (Vietnam Business Forum)