Phát triển du lịch làng nghề: Cần có kế hoạch cụ thể

Làng nghề truyền thống đang dần khẳng định vị trí quan trọng trong đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội của đất nước. Phát triển du lịch làng nghề là con đường hữu hiệu để xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đồng thời góp phần quảng bá hình ảnh, thương hiệu quốc gia.

Theo Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, hiện nay cả nước có khoảng 3.000 làng nghề, trong đó có 400 làng nghề truyền thống với 53 nhóm nghề, thu hút khoảng 12 triệu lao động phổ thông. Thu nhập của người dân làng nghề cao hơn từ 3-5 lần so với sản xuất thuần nông. Vì thế, phát triển du lịch làng nghề là một hướng đi đúng đắn và phù hợp, được nhiều quốc gia trên thế giới lựa chọn trong chính sách quảng bá và phát triển du lịch, trong đó có Việt Nam. Việc phát triển du lịch làng nghề không chỉ đem lại lợi nhuận kinh tế, giúp người dân nâng cao thu nhập, giải quyết nguồn lao động địa phương mà còn là một cách thức để gìn giữ và bảo tồn những giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc; đồng thời cũng là một phương thức giới thiệu sinh động về mỗi vùng, miền, địa phương trên đất nước.

Tuy nhiên, trong thực tế, theo ông Diệp Kỉnh Tần, Thứ trưởng Bộ Nông Nghiệp và Phát triển Nông Thôn, sản phẩm làng nghề mặc dù khá nhiều và phong phú về chủng loại nhưng ít sản phẩm có thương hiệu mang tầm quốc gia và quốc tế. Các địa phương chưa có chủ trương, cơ chế, chính sách phù hợp để phát triển du lịch làng nghề; công tác quản lý còn lỏng lẻo, chồng chéo. Hiện nay, các làng nghề mới tập trung vào sản xuất hàng hóa thuần túy, chưa gắn kết với du lịch. Trong khi đó, người dân chưa quan tâm, thiếu kỹ năng khai thác giá trị văn hóa, lịch sử v.v..

Ông Ando Katsuhiro - chuyên gia JICA về phát triển du lịch nhấn mạnh vai trò quan trọng của người dân bản địa trong phát triển du lịch. Ông cho biết, khi thực hiện dự án phát triển du lịch làng nghề tại Đường Lâm (Hà Nội), người dân được tham gia với cơ quan chuyên môn từ khâu khảo sát và vẽ bản đồ tài nguyên du lịch đến xây dựng chương trình phát triển du lịch tận dụng lợi thế của ngành nghề địa phương. Khi họ thấy được giá trị nhân văn trong những sản phẩm du lịch của họ, thì họ sẽ hào hứng tham gia.

“Ở các nước khác, làng nghề kết hợp với du lịch được làm rất tốt, nhưng ở Việt Nam, sự gắn kết giữa các bộ liên quan chưa chặt chẽ nên gần như VN chưa có chủ trương, cơ chế, chính sách nào để phát triển, trong khi tiềm năng ở VN là rất lớn” - ông Diệp Kỉnh Tần nhận định.

Để phát triển du lịch gắn với làng nghề nông thôn, trong thời gian tới, theo ông Tần, cần phải đưa ra một số giải pháp để phát triển làng nghề và du lịch làng nghề như: tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng tại các làng nghề; chú trọng quảng bá các sản phẩm thủ công truyền thống; nâng cao khả năng “làm du lịch” của người dân và nhà quản lý; tập trung phát triển những sản phẩm chủ lực, mang thương hiệu quốc gia…

Giang Tú