Nguồn vốn FDI Nhật Bản đang đổ mạnh vào Việt Nam

Đứng trước những bất ổn khi đầu tư vào thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp Nhật Bản đang dần rút vốn khỏi thị trường này và tập trung đầu tư vào các nước Đông Nam Á. Trong đó, Việt Nam đang là một trong những điểm đến tin cậy của các doanh nghiệp Nhật Bản.                      

Hàng loạt các dự án mới được cấp phép

Sự quan tâm của các doanh nghiệp Nhật Bản đối với thị trường Việt Nam đang ngày một lớn dần khi hàng loạt các doanh nghiệp Nhật Bản đang thực hiện các chuyến khảo sát về cơ sở hạ tầng, chính sách quản lý… để tiến hành đầu tư.

Bên cạnh hàng loạt doanh nghiệp của JETRO đang tiến hành tham khảo thị trường Việt Nam thì những tập đoàn lớn của Nhật Bản như Sojitz, IHI, Itochu cũng đã có những buổi làm việc với lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tìm hiểu và trao đổi các kế hoạch đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam. Được biết, đầu năm 2013, tập đoàn IHI đã quyết định đầu tư Nhà máy sản xuất kết cấu thép, bê tông và máy móc tại khu công nghiệp Đình Vũ (Hải Phòng) với tổng vốn đầu tư gần 48 triệu USD. Trong khi đó, tập đoàn Itochu và Sojitz cũng không phải là cái tên xa lạ đối với Việt Nam khi hai tập đoàn này đã đầu tư hàng loạt dự án tại Việt Nam.

Theo thống kê, Sojitz đã đầu tư hơn 20 nhà máy tại Việt Nam, tập trung vào nhiều lĩnh vực khác nhau và trải rộng trên khắp cả nước, họ cũng đang lên kế hoạch đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất bột giấy trị giá 180 triệu USD ở Quảng Ngãi. Đây là dự án hợp tác giữa Sojitz và tập đoàn JK của Ấn Độ.

Trước đó, Tập đoàn Sojitz đã đầu tư xây dựng hai khu công nghiệp Long Đức và Long Bình và đạt được kết quả hết sức tích cực khi thu hút được một lượng lớn nguồn vốn FDI từ các nhà đầu tư Nhật Bản, mới đây Sojitz đã quyết định đầu tư thêm  vào khu công nghiệp Phú Mỹ 3 (Bà Rịa – Vũng Tàu). Theo đại diện của tập đoàn Sojitz, hiện các kế hoạch vào khu công nghiệp Phú Mỹ 3 đang được triển khai rất tốt, khi dự án đi vào hoàn tất có thể chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng mô hình này ra các địa phương khác. Được biết, khu công nghiệp Phú Mỹ 3 là một dự án trọng điểm được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận làm khu công nghiệp chuyên sâu Việt Nam – Nhật Bản với diện tích gần 1000 ha. Đây là một trong những dự án khu công nghiệp có nhiều lợi thế về mặt địa lý như có khả năng kết nối với cảng nước sâu Cái Mép – Thị Vải, gần Quốc lộ 51, đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu…

Sự thành công của tập đoàn Sojitz khi chuyển hướng đầu tư vào thị trường Việt Nam cũng sẽ là động lực, là cơ sở để thu hút các doanh nghiệp Nhật Bản thiết lập các cơ sở sản xuất tại Việt Nam.

Tại cuộc đối thoại giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JBIC) vừa mới diễn ra tại Hà Nội, ông Hiroshi Wantanabe, Tổng giám đốc JBIC cho biết, hiện nhiều nhà đầu tư Nhật Bản đang rất quan tâm tới thị trường Việt Nam bằng chứng là, vốn đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam vẫn tiếp tục tăng mạnh trong thời gian vừa qua. Trong đó đầu tư theo hình thức PPP (đối tác công - tư) sẽ là một kênh thu hút nguồn vốn quan trọng từ phía Nhật Bản.

Đầu tư theo hình thức BOT (là một trong những hình thức đầu tư được điều chỉnh bởi Nghị định về PPP hiện đang được Bộ Kế hoạch và Đầu tư soạn thảo, và trỉnh Chính phủ trong thời gian tới) cũng nhận được nhiều sự quan tâm của nhà đầu tư Nhật Bản, đặc biệt là đối với các dự án liên quan đến hạ tầng. “Hiện nhà đầu tư Nhật Bản đang rất quan tâm đến ba dự án điện BOT đó là BOT Nghi Sơn II với công suất 1.200 MW, BOT Vũng Áng II với công suất 1.200 MW và BOT Vân Phong I với công suất 1.320 MW. Hiện các dự án này đang trong qua trình thương thảo để ký hợp đồng BOT với Bộ Công Thương, đặc biệt là các nhà đầu tư Nhật Bản có thế mạnh trong lĩnh vực này như Marubeni, Mitsubisi và Sumitomo đang mong muốn đẩy nhanh tiến độ thực hiện của những dự án này”, ông Watanabe cho biết.

Cơ chế cho nhà đầu tư ngày một thông thoáng

Theo ông Lê Văn Tăng, Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), đối với các dự án BOT sẽ không có bất cứ một vướng mắc nào liên quan đến việc thực hiện. Để ổn định lòng tin cho các nhà đầu tư, Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, trong giai đoạn chuyển đổi, các dự án cũ vẫn sẽ áp dụng các quy định liên quan đến BOT như trước đây. Sau khi Nghị định PPP được ban hành thì nhà đầu tư có quyền lựa chọn áp dụng theo quy định. Khi soạn thảo Nghị định PPP, Ban soạn thảo luôn nhất quán nguyên tắc và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh chỉ đạo, đó là, phải đặt mình vào vị trí của các nhà đầu tư để hiểu hơn về họ. Ông Tăng chũng cho biết thêm: “Mục tiêu trước mắt và lâu dài vẫn là thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Do vậy, các quy định pháp luật sẽ tạo thuận lợi lớn nhất cho nhà đầu tư”.

Ông Đỗ Nhất Hoàng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, Việt Nam vẫn đang nỗ lực trong việc cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư nước ngoài nói chung, và Nhật Bản nói riêng đến đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam.

Bên cạnh đấy, các nhà đầu tư hạ tầng các khu công nghiệp cũng sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư Nhật Bản. Nếu trong giai đoạn trước, các khu công nghiệp đều đưa ra yêu cầu nhà đầu tư phải thuê hàng ngàn m2 thì mới được chấp nhận thì nay, căn cứ trên nhu cầu của các doanh nghiệp họ sẵn sàng cho thuê với diện tích chỉ 500m2. Thậm chí nhà xưởng cũng được khu công nghiệp đầu tư sẵn. Nhiều khu công nghiệp còn hạ giá cho thuê từ 60 USD/m2 xuống còn 40 USD/m2.

Cơ chế đối với nhà đầu tư nước ngoài đang ngày càng thông thoáng, bên cạnh đấy, khả năng hỗ trợ và linh hoạt trong vấn đề thực hiện dự án cũng ngày càng chuyên nghiệp hơn đang mở ra một cơ hội rất lớn cho Việt Nam trong việc thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia kinh tế, với những lợi thế hiện có, làn sóng FDI từ Nhật Bản sẽ tiếp tục đổ vào Việt Nam trong thời gian tới.

Sĩ Sơn