Hà Tĩnh: Tăng cường cải thiện môi trường kinh doanh, đẩy mạnh thu hút đầu tư

Năm 2014, tình hình kinh tế thế giới có nhiều biến động, nền kinh tế trong nước đang phục hồi nhưng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, ảnh hưởng lớn đến hoạt động của cộng đồng doanh nghiệp. Trước bối cảnh trên, Hà Tĩnh  đã ban hành nhiều chính sách và áp dụng nhiều cơ chế nhằm cải thiện môi trường kinh doanh tạo điều kiện cho doanh nghiệp duy trì ổn định sản xuất, đồng thời tiếp tục thu hút và kêu gọi các nhà đâu tư mới. Qua đó, Hà Tĩnh vẫn đạt kết quả cao và nằm trong tốp đầu cả nước về thu hút đầu tư. Xung quanh chủ đề này, phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum có cuộc trao đổi với ông Hoàng Văn Sơn - Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hà Tĩnh.

Những năm gần đây, mặc dù chịu tác động lớn của tình hình suy thoái kinh tế toàn cầu, nhưng Hà Tĩnh vẫn duy trì tốt hoạt động thu hút đầu tư và luôn nằm trong tốp đầu cả nước. Trong đó, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được xếp thứ 6 toàn quốc. Ông đánh giá thế nào về kết quả trên?

Đến nay, Hà Tĩnh đã thu hút được 370 dự án đầu tư trong và ngoài nước với tổng vốn trên 425 nghìn tỷ đồng, tương đương 20,5 tỷ USD. Số lượng doanh nghiệp (DN) đầu tư kinh doanh tại tỉnh cũng tăng nhanh, đạt con số trên 4.000 doanh nghiệp, chi nhánh và văn phòng đại diện, riêng năm 2014 toàn tỉnh thành lập mới 500 doanh nghiệp với số vốn đăng ký 3.058 tỷ đồng.

Cụ thể, đối với hoạt động đầu tư trong nước, có 315 dự án đầu tư vào Hà Tĩnh với tổng mức đầu tư trên 74.000 tỷ đồng. Nhiều dự án đã đi vào hoạt động, trong đó đáng chú ý là những dự án lớn như: nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, tổng kho xăng dầu, khí hóa lỏng, nhà máy bia Sài Gòn, nhà máy cọc sợi Hồng Lĩnh...

Riêng hoạt động đầu tư nước ngoài, hiện đã có 10 nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Hà Tĩnh, gồm Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Brunei, Úc, Mỹ, Thái Lan, Philippines, Lào, Trung Quốc. Hà Tĩnh hiện đứng thứ 6 cả nước về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Đã có 55 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng vốn trên 16,5 tỷ USD. Một số nhà đầu tư nước ngoài đang nghiên cứu lập dự án đầu tư với quy mô lớn như Tập đoàn Formosa đầu tư Dự án lọc hóa dầu với số vốn 12 tỷ USD, Tập đoàn Mitsubishi (Nhật Bản) đầu tư Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng II với số vốn đầu tư 2,5 tỷ USD, Tập đoàn Samsung đầu tư Dự án Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng III.1 và III.2 với số vốn trên 5 tỷ USD…

Đầu tư nước ngoài đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế Hà Tĩnh. Việc thu hút các nhà đầu tư lớn cũng chứng minh rằng môi trường đầu tư địa phương đã từng bước được cải thiện. Hệ thống chính sách hỗ trợ DN được hoàn chỉnh hơn tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ, rõ ràng và thông thoáng hơn cho hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng mạnh mẽ ông có nhận định ra sao về cơ hội của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh? Từ đó, theo ông đâu sẽ là những điểm yếu, điểm mạnh và khả năng cạnh tranh của cộng đồng các doanh nghiệp?

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng mạnh mẽ, cộng đồng doanh nghiệp Hà Tĩnh đã thể hiện được nhiều điểm mạnh:

Những năm qua suy thoái kinh tế toàn cầu kéo dài đã gây áp lực lớn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong tình hình đó, doanh nghiệp Hà Tĩnh vẫn phát triển nhanh cả về số lượng và quy mô. Số lượng doanh nghiệp thành lập mới đạt mức cao, đứng top đầu cả nước. Năm 2014 toàn tỉnh đã thành lập mới trên 500 doanh nghiệp với quy mô hoạt động của các doanh nghiệp cũng được nâng lên, số doanh nghiệp sản xuất vật chất tăng 5,6 lần; số vốn bình quân hàng năm tăng nhanh, đến nay bình quân đạt 5,5 tỷ đồng/doanh nghiệp.

Việc triển khai nhiều dự án lớn, trọng điểm của quốc gia trên địa bàn tỉnh đã tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa của tỉnh phát triển trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ, dịch vụ hậu cần…

Công tác đổi mới, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước được thực hiện theo đúng lộ trình của Thủ tướng Chính phủ. Năm 2005, toàn tỉnh có 49 doanh nghiệp nhà nước, trong đó 35 doanh nghiệp do UBND tỉnh làm chủ sở hữu, đến nay chỉ còn 10 doanh nghiệp, trong đó 06 doanh nghiệp giữ nguyên 100% vốn nhà nước. Sau khi cổ phần hoá, nhiều doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, điển hình là Tổng công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh.

Tuy nhiên bên cạnh đó, doanh nghiệp Hà Tĩnh vẫn còn nhiều điểm yếu:

Số lượng doanh nghiệp mặc dù tăng nhanh nhưng doanh nghiệp lớn trên địa bàn vẫn còn ít, chủ yếu vẫn là doanh nghiệp có quy mô vừa, nhỏ và siêu nhỏ; cơ cấu ngành nghề chưa tập trung vào các ngành, lĩnh vực then chốt, có tiềm năng và lợi thế của địa phương. Nhiều doanh nghiệp chưa có chiến lược, phương án sản xuất, kinh doanh dài hạn, hiệu quả nên việc tiếp cận các nguồn vốn còn gặp nhiều khó khăn; công tác quản lý tài chính, quản trị doanh nghiệp còn yếu; liên doanh liên kết tạo nên các doanh nghiệp, tập đoàn mạnh làm đối tác, đối trọng còn chưa được chú trọng…

Liên tục 2 năm, PCI Hà Tĩnh xếp thứ 35 (2012) và 45 (2013) nằm trong tốp trung bình của cả nước đang đặt ra nhiều vấn đề trong công tác nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh. Vậy tỉnh Hà Tĩnh đã xây dựng cho mình những chương trình hành động cụ thể gì nhằm cải thiện chỉ số PCI trong những năm tới?

Chỉ số PCI của tỉnh qua các năm chưa ổn định. Giai đoạn từ năm 2006 - 2008 là tương đối thấp chỉ ở nhóm trung bình của cả nước, đến 2009 - 2010 đã tiến lên nhóm khá; và tăng đột biến vào năm 2011, đứng thứ 7/63 tỉnh thành. Đến năm 2012, chỉ số PCI của tỉnh lại sụt giảm, xếp thứ 35 và năm 2013 chỉ xếp thứ 45 xuống nhóm trung bình của cả nước.

Trong khi đó các chỉ số phát triển kinh tế của Hà Tĩnh trong những năm qua đều khá. Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2011 đạt 11,68%, năm 2012 đạt 13,44%, năm 2013 đạt 19,2%, năm 2014 dự kiến đạt trên 25,89% . Thu ngân sách từ 1.000 tỷ đồng năm 2010 lên 5.600 tỷ đồng năm 2013 và ước đạt trên 12.000 tỷ đồng vào năm 2014. Thu hút đầu tư đứng thứ 6 cả nước. Chương trình xây dựng nông thôn mới được Trung ương đánh giá cao.

Với mục tiêu xây dựng môi trường kinh doanh của tỉnh thực sự thông thoáng, minh bạch, bình đẳng; phấn đấu cải thiện đáng kể chỉ số xếp hạng PCI, hướng đến đưa Hà Tĩnh vào nhóm các tỉnh có chỉ số PCI tốt và ổn định, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Kế hoạch hành động số 188/KH-UBND ngày 23/5/2014 về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, trong đó tập trung vào các giải pháp sau:

Thứ nhất, phổ biến, tuyên truyền cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân về Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 18/3/2014 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và các văn bản, qui định của tỉnh.

Thứ hai, tiếp tục đẩy mạnh triển khai Đề án tái cơ cấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế giai đoạn 2013-2020; Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ; Tập trung xây dựng các khu kinh tế, khu công nghiệp và cụm công nghiệp theo đúng qui hoạch được duyệt; Tiếp tục tăng cường các hoạt động xúc tiến đầu tư, thu hút đầu tư trong và ngoài nước.

Thứ ba, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao

Hàng năm đào tạo trên 20.000 lao động phục vụ cho Khu kinh tế Vũng Áng, các dự án và xuất khẩu lao động. Mở rộng ngành nghề đào tạo, phối hợp với các doanh nghiệp có nhu cầu lớn về lao động trong tỉnh như Công ty TNHH Hưng nghiệp FORMOSA Hà Tĩnh, các doanh nghiệp trong các Khu kinh tế nhằm đào tạo lao động có chuyên môn và tay nghề cao phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp.

Tập trung xây dựng Trường Đại học Hà Tĩnh sớm trở thành trung tâm đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng khoa học - công nghệ trình độ cao. Xây dựng Trường Cao đẳng Nghề Việt - Đức thành mô hình điểm trong khối các trường dạy nghề của tỉnh và khu vực miền Trung.

Thứ tư, phát triển doanh nghiệp

Tuyên truyền, phổ biến cho doanh nghiệp, doanh nhân về các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước; quy hoạch, chiến lược, kế hoạch, đề án, cơ chế chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tiếp tục điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi các cơ chế chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển doanh nghiệp. Tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN. 

Và cải cách thủ tục hành chính

Công khai minh bạch các thủ tục hành chính, trình tự, cách thức thực hiện. Rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực trọng tâm gồm: Đầu tư, đất đai, xây dựng cơ bản, thuế, tài chính, hải quan, y tế, giáo dục, xuất nhập khẩu, khoa học, công nghệ, lao động, chính sách xã hội, xuất nhập cảnh, tư pháp hộ tịch, thanh tra, tòa án. Triển khai thực hiện bộ chỉ số mới về đánh giá CCHC, Dự án tác động CCHC vào các địa phương. Đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT vào công tác quản lý, điều hành trong các cơ quan quản lý nhà nước. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ CBCC...