Thái Nguyên: Thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn vốn ODA Nhật Bản

Nằm tiếp giáp Thủ đô Hà Nội, gần sân bay Quốc tế Nội Bài, tỉnh Thái Nguyên có diện tích tự nhiên 3.541km2 với 9 đơn vị hành chính cấp huyện và dân số gần 1,2 triệu người, được xác định là trung tâm kinh tế - văn hoá của vùng trung du - miền núi phía Bắc Việt Nam. Thái Nguyên có hệ thống giao thông thuận lợi, có nhiều đường quốc lộ đi qua như: đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, Quốc lộ 3, Quốc lộ 1B, Quốc lộ 37, hệ thống đường sắt: Hà Nội - Thái Nguyên, Thái Nguyên - Lưu Xá - Kép, hệ thống đường sắt nội bộ trong các khu công nghiệp. Thái Nguyên còn có nhiều loại khoáng sản, phong phú về chủng loại, đó là một lợi thế so sánh lớn trong việc phát triển các ngành công nghiệp luyện kim, chế tạo, khai khoáng.

Trong thời gian qua, kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên đạt được những kết quả quan trọng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực: tỷ trọng ngành dịch vụ, công nghiệp - xây dựng tăng, tỷ trọng ngành nông nghiệp giảm; lao động nông nghiệp giảm, lao động các ngành phi nông nghiệp tăng lên. 9 tháng đầu năm 2014, giá trị sản xuất công nghiệp (theo giá so sánh 2010) ước đạt 98.455 tỷ đồng; giá trị xuất khẩu trên địa bàn đạt 4.457 triệu USD. Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn đạt 3.674 tỷ đồng; tổng vốn đầu tư trên địa bàn ước đạt 24.244 tỷ đồng, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ước đạt 14 nghìn tỷ đồng, nâng tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt gần 4 tỷ USD; tạo việc làm mới cho 18.065 người, chuyển dịch cơ cấu lao động từ nông nghiệp sang công nghiệp dịch vụ cho trên 40.000 người. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 68 dự án có vốn đầu tư nước ngoài còn hiệu lực, với tổng vốn đầu tư đăng ký là 3.796 triệu USD.

Nhật Bản trong nhiều năm qua liên tục là nước đứng vị trí số 1 về cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) cho Việt Nam. Nhật Bản đã vươn lên trở thành nhà đầu tư lớn tại Việt Nam. Đặc biệt, với việc Việt Nam hoạch định chính sách phát triển của Việt Nam nói chung và tỉnh Thái Nguyên nói riêng chắc chắn sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Nhật Bản và doanh nghiệp của Việt Nam trong tương lai.

Bộ trưởng Đinh La Thăng và Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Dương Ngọc Long kiểm tra tiến độ đường cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên

Vốn ODA (OECF, JBIC, JICA, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam) Nhật Bản thực hiện trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 1996 - 2014 có gần 30 dự án đầu tư thuộc các lĩnh vực giao thông vận tải, thủy lợi, cấp điện, cấp nước, an sinh xã hội, phát triển các vùng có điều kiện kinh tế khó khăn…với tổng vốn đầu tư trên 350 triệu USD (trong đó có 27,582 triệu USD do địa phương làm chủ đầu tư) thuộc Chương trình hạ tầng nông thôn quy mô nhỏ, vốn vay ODA của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và 03 doanh nghiệp có dự án đầu tư triển khai trên địa bàn, trong đó có nhiều dự án lớn, có ý nghĩa quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Đặc biệt, dự án đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, với chiều dài hơn 61 km đi qua 3 địa phương (địa phận Thái Nguyên với chiều dài 32km), có quy mô 4 làn xe, tốc độ thiết kế 100 km/h; tổng mức đầu tư dự án trên 10.000 tỷ đồng, trong đó vốn vay ODA của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) trên 6.000 tỷ đồng. Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 3 cũ thuộc dự án Tăng cường An toàn giao thông trên các tuyến Quốc lộ phía Bắc Việt Nam, vốn vay JICA. Việc triển khai đầu tư xây dựng 2 tuyến đường này có ý nghĩa rất lớn đối với phát triển kinh tế của tỉnh Thái Nguyên và các tỉnh trong khu vực trung du miền núi phía Bắc.

Những thành tựu trên là kết quả của sự nỗ lực của nhân dân tỉnh Thái Nguyên và chính quyền các cấp, sự chỉ đạo của Nhà nước, sự hợp tác của các địa phương và bạn bè quốc tế, trong đó có sự đóng góp của các nhà tài trợ dành cho tỉnh Thái Nguyên thông qua các chương trình, dự án hợp tác phát triển (ODA). Ngoài việc bản thân ODA là một nguồn vốn bổ sung quan trọng cho phát triển, nó còn có tác dụng nâng cao trình độ khoa học công nghệ, điều chỉnh cơ cấu kinh tế và làm tăng khả năng thu hút vốn từ nguồn FDI và mọi thành phần kinh tế khác, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Với tiềm năng, cơ hội đầu tư còn rất lớn, điều kiện đầu tư càng ngày càng thuận lợi hơn, việc huy động nguồn vốn ODA (nhất là vốn ODA của Nhật Bản) cùng các nguồn vốn vay ưu đãi khác của các nhà tài trợ càng có ý nghĩa quan trọng để hỗ trợ và đảm bảo thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 và các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Nguyên.

Dương Ngọc Long

Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên