Đột phá trong thu hút đầu tư vào Đà Nẵng

Với chủ trương trong thu hút đầu tư ưu tiên các dự án có hàm lượng công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ và dịch vụ có giá trị gia tăng cao, đặc biệt là các dự án sạch, không gây tác hại đến môi trường… sẽ là những đột phá trong thu hút đầu tư của Đà Nẵng để phù hợp với mục tiêu xây dựng Đà Nẵng thành thành phố phát triển bền vững. Phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc trao đổi với ông Trần Văn Sơn, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Đà Nẵng. Duy Anh thực hiện.

Những năm gần đây do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, công tác thu hút đầu tư của các địa phương gặp khá nhiều khó khăn. Đối với Đà Nẵng việc thu hút đầu tư vào địa phương đã đạt được những kết quả gì, thưa ông?

Trong bối cảnh tình hình kinh tế Việt Nam nói chung và tình hình kinh tế của thành phố Đà Nẵng nói riêng còn nhiều khó khăn và diễn biến phức tạp, tình hình thu hút đầu tư nước ngoài tại thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2011-2014 vẫn đạt được một số kết quả nhất định. Trong giai đoạn từ 2011 đến 15/11/2014, thành phố đã thu hút được 140 dự án với tổng vốn cấp mới đạt hơn 622,49 triệu USD và 129 dự án tăng vốn với tổng số vốn tăng thêm đạt hơn 562 triệu USD, tổng vốn cấp mới và tăng thêm đạt 1,184 tỷ USD. Riêng trong năm 2014, tổng số dự án FDI cấp mới là 30 Dự án với tổng vốn đầu tư là 128,41 triệu USD. Trong đó, thành phố đã cấp GCNĐT cho 29 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 33,17 triệu USD, một dự án tách mới của Tập đoàn Vina Capital là dự án Tổ hợp Trung tâm Thương mại River Complex Đà Nẵng với vốn đầu tư 95,24 triệu USD.

Hiệu quả của việc thu hút đầu tư liên quan đến nhiều ngành và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tiềm năng thị trường, chất lượng và chi phí lao động, cơ sở hạ tầng, chính sách ưu đãi đầu tư…v.v. Trong những năm gần đây, Thành phố đã nỗ lực đẩy mạnh và đổi mới các hoạt động vận động, xúc tiến đầu tư thông qua việc chủ động xác định địa điểm một số dự án cần kêu gọi đầu tư ngoài khu công nghiệp để giúp nhà đầu tư rút ngắn thời gian đưa ra quyết định đầu tư, tăng cường hợp tác với các đối tác nước ngoài để xúc tiến các dự án đầu tư vào một số lĩnh vực cụ thể như công nghiệp hàng không, công nghiệp hỗ trợ, du lịch, thương mại, logistics, y tế…

Trong năm 2014, lãnh đạo thành phố đã gặp gỡ và làm việc với hơn 40 đoàn các nhà đầu tư tiềm năng đến khảo sát, tìm hiểu về môi trường và cơ hội đầu tư tại thành phố, trong đó có nhiều tập đoàn lớn như Airbus, Safran, KAI, Mitsubishi Industry, Apple... 12 hội thảo xúc tiến đầu tư đã được tổ chức trong và ngoài nước dưới sự chủ trì của lãnh đạo thành phố theo chuyên đề và đối tác cụ thể.

Hiện nay, việc cạnh tranh trong thu hút đầu tư giữa các địa phương ngày một gay gắt, TP. Đà Nẵng đã có những giải pháp gì để thu hút các dự án lớn?

Để thu hút và quản lý đầu tư trong bối cảnh suy thoái kinh tế và cạnh tranh trong thu hút đầu tư giữa các địa phương, TP. Đà Nẵng đã thực hiện nhiều giải pháp đó là:

Thứ nhất là tiếp tục đẩy mạnh công tác thu hút đầu tư FDI vào thành phố

Hoàn thiện cơ chế chính sách, tạo cơ sở để kêu gọi đầu tư vào thành phố. Công khai hóa các quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất đối với các dự án trọng điểm. Xây dựng các chính sách phát triển đào tạo nghề nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại TP trên cơ sở khảo sát nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp.

Đổi mới phương thức xúc tiến đầu tư, xây dựng kế hoạch xúc tiến đầu tư có trọng điểm. Xây dựng kế hoạch xúc tiến đầu tư cụ thể đối với từng nhà đầu tư tiềm năng, đặc biệt là các công ty đa quốc gia (TNCs). Nâng cao chất lượng các ấn phẩm, tài liệu phục vụ công tác xúc tiến đầu tư về cả nội dung và hình thức.

Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, thực hiện tốt cơ chế “một cửa liên thông” về thủ tục đầu tư. Tích cực hỗ trợ nhà đầu tư trước, trong và sau cấp phép, cung cấp đầy đủ các thông tin liên quan cho nhà đầu tư. Duy trì cơ chế đối thoại trực tiếp 02 lần/năm giữa chính quyền thành phố với nhà đầu tư để kịp thời giải quyết những khó khăn vướng mắc, đảm bảo các dự án hoạt động hiệu quả.

Thứ hai là tích cực xúc tiến và sử dụng nguồn vốn ODA hiệu quả

Phát huy vai trò làm chủ của mình và giữ hài hòa với các nguyên tắc của nhà tải trợ nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong việc sử dụng vốn nguồn ODA. Ưu tiên dành nguồn ngân sách để đảm bảo bố trí giải ngân vốn đối ứng cho các dự án ODA được đầy đủ, kịp thời, đáp ứng được tiến độ giải ngân theo yêu cầu của nhà tài trợ. Đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, thành phố thực hiện tốt công tác giải tỏa đền bù, giải phóng mặt bằng bàn giao đúng thời hạn để dự án được triển khai thực hiện theo kế hoạch.

Nhằm xây dựng kinh tế thành phố phát triển đảm bảo tính bền vững về môi trường, và trong mối tương quan với hợp tác khu vực và quốc tế, thành phố đang tập trung xúc tiến một số dự án có tầm quan trọng như: Dự án Thoát nước và Xử lý nước thải thành phố Đà Nẵng (JICA), dự án Xây dựng Cảng Liên Chiểu (JICA, ADB), Dự án Xây dựng Hành lang Kinh tế Đông Tây 2 (ADB).

Thứ ba là tiếp cận các mô hình đầu tư mới

Do tình hình kinh tế khó khăn, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách, dẫn đến tình trạng cắt giảm đầu tư công. Để đảm bảo an sinh xã hội, thành phố Đà Nẵng đã thực hiện các chính sách khuyến khích đâu tư theo hình thức PPP trong việc triển khai các dịch vụ công (y tế, giáo dục, cấp nước …v.v),

Thứ tư là tăng cường hợp tác quốc tế, liên kết hội nhập với các thành phố trên thế giới

Tăng cường hợp tác đầu tư quốc tế với các nước, thị trường trọng điểm như Nhật Bản, Hàn Quốc, JICA. Cụ thể, thành phố triển khai Chương trình Hợp tác ba bên về Phát triển bền vững thành phố Đà Nẵng thông qua việc tổ chức các diễn đàn Phát triển Đô thị thành phố Đà Nẵng với sự hỗ trợ của thành phố Yokohama và JICA.

Xúc tiến hợp tác đầu tư trên tuyến Hành lang Kinh tế Đông Tây, Hành lang Kinh tế Đông Tây 2 và Tiểu vùng Mekong mở rộng. Phát huy vai trò của thành phố Đà Nẵng là cửa ngõ ra quốc tế của tuyến Hành lang Kinh tế Đông Tây và các tỉnh duyên hải miền Trung.

Ông có thể cho biết đâu là định hướng chung của TP. Đà Nẵng trong thu hút đầu tư và những ngành nghề, dự án trọng điểm mang tính đột phá nào sẽ được Thành phố quan tâm?

Để bảo đảm môi trường du lịch và phát triển bền vững, Thành phố chủ trương chỉ thu hút các dự án công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ và dịch vụ có giá trị gia tăng cao, đặc biệt là các dự án sạch nên đã hạn chế thu hút các dự án lớn nhưng có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Trong quý I/2014, Tập đoàn Dệt May (Hồng Kông) đã đến khảo sát tại Đà Nẵng để xây dựng các nhà máy dệt vải và may mặc, tổng vốn đầu tư dự kiến 200 triệu USD. Do dự án có công đoạn nhuộm có khả năng gây ô nhiễm môi trường nên thành phố đã không xúc tiến dự án này. Tương tự như vậy, trong quý II/2014 một công ty Hàn Quốc cần trên 30 ha để làm một khu liên hợp dệt nhuộm, BQL khu công nghiệp đã phải giới thiệu vào tỉnh lân cận. Và trong những năm trước thành phố cũng đã từ chối hai dự án sản xuất giấy và sản xuất thép, mỗi dự án vốn lên đến 1 tỉ đô la. Việc so sánh với địa phương khác là để tham khảo, để biết mình đang ở đâu. Cái chính là so sánh với tiềm năng của chính thành phố mình để tìm giải pháp thu hút hiệu quả hơn, vì mỗi địa phương có một định hướng thu hút đầu tư riêng nhằm bảo vệ cho sự phát triển bền vững.

Ưu tiên thu hút vốn FDI vào các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ, các ngành dịch vụ chất lượng cao, công nghệ thông tin và các lĩnh vực dịch vụ như giáo dục, y tế, logistic … góp phần đẩy nhanh tốc độ tái cơ cấu và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xây dựng Đà Nẵng trở thành thành phố môi trường, có nền công nghiệp phát triển.

Tập trung tiếp cận và mời gọi các công ty xuyên quốc gia (TNCs), các nhà đầu tư có tên tuổi hoặc có năng lực về  tài chính, công nghệ tiên tiến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Singapore và các nước Tây Âu.  Đồng thời, đẩy mạnh công tác xúc tiến đầu tư tại chỗ, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc, hỗ trợ nhà đầu tư hiện hữu, tạo niềm tin của nhà đầu tư vào chính sách đầu tư của thành phố qua đó tranh thủ mời gọi các nhà đầu tư mới.