Triển khai Dự án Đổi mới sáng tạo hướng tới người thu nhập thấp

Với mục tiêu nhằm tăng cường năng lực cho Chính phủ trong việc xây dựng và quản lý Chương trình đổi mới công nghệ tại Việt Nam, đồng thời, tăng cường sự tham gia của doanh nghiệp (chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa) trong việc ứng dụng giải pháp đổi mới hướng tới lợi ích của nhóm người nghèo, người thu nhập thấp, mới đây, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ kêu gọi đề xuất lần hai Dự án “Đổi mới sáng tạo hướng tới người thu nhập thấp” (VIIP) do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì với sự tài trợ của Ngân hàng Thế giới (WB).

Theo đánh giá của ông Hồ Sỹ Hùng, Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mục tiêu của dự án là hỗ trợ doanh nghiệp, nhà khoa học… trong việc phát triển, tiếp nhận nâng cấp, ứng dụng nhằm tạo ra sản phẩm, dịch vụ phù hợp với nhu cầu của nhóm người thu nhập thấp. Ông Hùng cũng kỳ vọng trong lần 2 này sẽ thu hút được nhiều sáng kiến nộp hồ sơ đăng ký và sẽ lựa chọn được nhiều dự án xuất sắc trong việc đổi mới sáng tạo cho các đối tượng có thu nhập thấp.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Dự án “Đổi mới sáng tạo hướng tới người thu nhập thấp” (VIIP) sử dụng vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB) với tổng vốn đầu tư 55.625.000 USD thực hiện trong thời gian 5 năm (2013-2018), nhằm tăng cường năng lực cho Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng và triển khai chương trình đổi mới tại Việt Nam. Qua đó, tăng cường sự tham gia của các viện nghiên cứu, trường đại học và các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong việc nghiên cứu phát triển, nâng cấp, mở rộng quy mô, ứng dụng công nghệ và thương mại hóa sản phẩm hướng tới lợi ích của nhóm người nghèo, người thu nhập thấp. Đồng thời khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp trong việc đổi mới và nâng cấp công nghệ, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp.

Các lĩnh vực ưu tiên của Dự án là phát triển dược liệu và y học cổ truyền, công nghệ thông tin và truyền thông, nông nghiệp và thủy sản. Mục tiêu của Dự án là tăng cường năng lực của các cơ quan nhà nước trong việc hoạch định chính sách phát triển doanh nghiệp và chính sách đổi mới công nghệ, khuyến khích các viện nghiên cứu và doanh nghiệp hợp tác chặt chẽ trong việc phát triển, nâng cấp các kết quả nghiên cứu và công nghệ đã sẵn sàng phát triển thành sản phẩm có chất lượng tốt hơn với giá thành hợp lý hơn phục vụ người thu nhập thấp. Thêm vào đó là khuyến khích doanh nghiệp chấp nhận rủi ro, mạnh dạn đầu tư vào đổi mới công nghệ và thương mại hóa sản phẩm thông qua cơ chế kết hợp vừa cấp phát vừa cho vay.

Hợp phần I của Dự án bao gồm 3 nội dung: Đổi mới công nghệ nhằm giải quyết các thách thức phát triển quốc gia; Tiếp nhận và nâng cấp các công nghệ hiện có phù hợp với Việt Nam; Sáng kiến đổi mới công nghệ cá nhân, nhóm cá nhân với mục tiêu phát triển công nghệ mới nhằm góp phần giải quyết các thách thức phát triển quốc gia được nêu trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam giai đoạn 2010-2020 và phù hợp với mục tiêu của Dự án. Hợp phần II bao gồm nâng cấp, ứng dụng công nghệ và thương mại hóa sản phẩm công nghệ mới nhằm mục tiêu ứng dụng, thương mại hóa công nghệ đã được phát triển, hoàn thiện từ ba nội dung của Hợp phần I lên quy mô sản xuất tại doanh nghiệp; mở rộng quy mô thương mại hóa công nghệ phục vụ sản xuất hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp thông qua việc tiếp nhận chuyển giao công nghệ tiên tiến.

Cũng theo thông tin từ Ban quản lý dự án, tính đến thời điểm hiện tại đã có 70 hồ sơ tiểu dự án gửi tới Ban quản lý dự án, trong đó có 14 hồ sơ tiểu dự án được giới thiệu để đề nghị tài trợ. Theo đại diện Ban quản lý dự án, lý do chỉ có 14 hồ sơ tiểu dự án được chọn bởi vì sự hiểu rõ về Dự án này còn chưa tốt. Dự án có những khái niệm mới như khái niệm đổi mới sáng tạo nên nếu không tìm hiểu kỹ sẽ trình bày không rõ trong Hồ sơ. Và tiêu chí để xét tài trợ phải được hiểu là các ý tưởng tưởng khái niệm đổi mới sáng tạo có nhiều ý nghĩa nhưng có ý chính là quá trình biến đổi từ những ý tưởng sáng chế thành sản phẩm dịch vụ mà khách hàng chấp nhận trả tiền cho sản phẩm đó. Các ý tưởng sáng chế có thể là ý tưởng công nghệ, kinh doanh, có những yếu tố khoa học và công nghệ hoặc không nhưng phải có sản phẩm dịch vụ. Bên cạnh đó, sản phẩm được tạo ra phải có tính ứng dụng và hiệu quả, phải áp dụng được trong thực tế, có tính thị trường cao, và quan trọng nhất là phải đáp ứng được cho người có thu nhập thấp.

Theo đánh giá của ông Đỗ Tiến Dũng, đại diện Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia, dự án có ý nghĩa xã hội rất lớn. Kết quả đối mới công nghệ và các giải pháp công nghệ hữu ích sẽ được ứng dụng và triển khai trên thực tế, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người nghèo cũng như các đối tượng có mức thu nhập trung bình thấp trong xã hội./.

Anh Phương