Giảm thiểu ảnh hưởng nguy hại đến sức khỏe cho người dân ở các điểm ô nhiễm

 “Mười hai điểm ô nhiễm hóa chất bảo vệ thực vật tồn lưu dạng khó phân hủy (POP) đã được xử lý, qua đó giảm thiểu ảnh hưởng nguy hại đến sức khỏe cho hơn 2000 người dân sống ở quanh các khu vực này”.

Đây là tin vui được Bộ Tài nguyên và Môi trường và Chương trình phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) chia sẻ tại Hội thảo Tổng kết kết quả thực hiện Dự án “Xây dựng năng lực nhằm loại bỏ hoá chất bảo vệ thực vật tồn lưu dạng khó phân hủy tại Việt Nam”, do Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) tài trợ thông qua UNDP.

Trước những năm 1990, Việt Nam sử dụng nhiều  chủng loại hóa chất làm thuốc bảo vệ thực vật cho sự phát triển nông nghiệp, nhưng do nhận thức về tính độc hại lúc đó chưa cao, công nghệ và cách thức xử lý cũng chưa có hướng dẫn cụ thể, thuốc bảo vệ thưc vật tồn lưu bị đem chôn lấp dưới lòng đất và một số thuốc tồn lưu chứa trong các kho cũ ko đảm bảo an toàn, dễ gây rò rỉ ra môi trường. Theo thống kê tại thời điểm năm 2010, Việt Nam có khoảng hơn 1000 điểm ô nhiễm tồn lưu do hóa chất bảo vệ thực vật tồn lưu dạng POP, trong đó có gần 300 kho thuốc bảo vệ thực vật tồn lưu.

Sau 5 năm thực hiện, dự án đã giúp tiêu hủy hơn 900 tấn chất thải hoá chất bảo vệ thực vật dạng tồn lưu nồng độ cao  và tiến hành các biện pháp ngăn ngừa và cô lập hơn 5000 mét khối đất ô nhiễm.

Ngoài ra, dự án đã giúp nâng cao năng lực quản lý các nguồn tồn lưu hoá chất bảo vệ thực vật dạng POP. Đặc biệt, bộ tài liệu “Hướng dẫn kỹ thuật quản lý bền vững các khu vực ô nhiễm hoá chất bảo vệ thực vật tồn lưu dạng khó phân hủy”, gồm 5 giai đoạn, đã được chuyên gia quốc tế xây dựng dựa trên các chuẩn mực quốc tế và chỉnh sửa phù hợp với điều kiện của Việt Nam. Bộ hướng dẫn quan trọng này được sử dụng làm tài liệu tập huấn cho hơn 500 cán bộ chuyên môn cấp trung ương và địa phương về quản lý khu vực ô nhiễm hoá chất bảo vệ thực vật tồn lưu dạng POP.

Đồng thời, dự án đã hỗ trợ tích cực cho việc thực hiện Quyết định số 1946/QĐ-TTg ngày 21/10/2010 của Thủ tướng Chính phủ về “Kế hoạch xử lý, phòng ngừa ô nhiễm môi trường do hóa chất bảo vệ thực vật tồn lưu trên phạm vi cả nước”.

Tại Hội thảo, ông Nguyễn Văn Tài - Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường cho biết, dự án đã xây dựng các chỉ số đo đếm lượng hóa kết quả, cơ sở dữ liệu tích hợp công nghệ tin học mới, cách tiếp cận bài bản theo tiêu chuẩn quốc tế về quản lý các khu vực ô nhiễm dựa trên phương pháp đánh giá rủi ro. “Đây chính là cơ sở và năng lực cần thiết cho Việt Nam để tiếp tục xử lý những khu vực ô nhiễm tồn lưu hoá chất bảo vệ thực vật dạng POP trong tương lai”, ông Tài khẳng định.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Bakhodir Burkhanov, Phó Giám đốc quốc gia của UNDP tại Việt Nam cho biết, dựa trên thành công của dự án này, UNDP đang hỗ trợ Bộ Tài nguyên và Môi trường cập nhật Kế hoạch thực hiện Công ước Stockholm của Việt Nam và sẽ khởi động một dự án mới về quản lý hóa chất độc hại.

Ông Burkhanov cho biết năm nay đánh dấu 10 năm quan hệ đối tác giữa UNDP và Việt Nam trong việc thực hiện Công ước Stockholm về chất tồn lưu dạng khó phân hủy.  “UNDP cam kết tiếp tục hợp tác với Chính phủ Việt Nam, các cơ quan LHQ, các đối tác phát triển, cộng đồng doanh nghiệp và cộng đồng địa phương nhằm giảm thiểu nguy hại của các chất hóa học để tất cả mọi người dân Việt Nam và các thế hệ mai sau đều được hưởng một môi trường xanh và sạch”, ông Burkhanov khẳng định.

Quỳnh Anh