Tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá

Thời gian qua các Bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cố gắng trong việc đấu tranh, ngăn chặn tình trạng buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu và đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, tình trạng buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu vẫn diễn ra nghiêm trọng, đặc biệt là tại các tỉnh, thành phố: Quảng Trị, Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh.... gây thất thu ngân sách, thiệt hại cho sản xuất thuốc lá trong nước và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân chưa tốt; buôn lậu thuốc lá đem lại “lợi nhuận” lớn so với các mặt hàng khác; sự phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong công tác kiểm tra, kiểm soát chưa chặt chẽ; các chế tài xử lý chưa mang tính răn đe; công tác thông tin, tuyên truyền chưa tạo được sự đồng thuận ủng hộ của nhân dân.

Ngày 23-12, tại TP.HCM, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia đã tổ chức Hội nghị Sơ kết một năm thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30-9-2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá. Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia Nguyễn Xuân Phúc chủ trì hội nghị. Qua hơn 1 năm thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ về Tăng cường Công tác chống buôn lậu thuốc lá, tình hình buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh trái phép thuốc lá lậu đã giảm về quy mô, số lượng, đối tượng tham gia. Các lực lượng chức năng trên cả nước đã thu giữ hơn 10 triệu bao thuốc lá lậu, tăng 19% so với trước khi thực hiện Chỉ thị; góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Theo kết quả báo cáo các bộ, ngành và địa phương, tính từ 1-10-2014 đến ngày 1-10-2015, các lực lượng chức năng trong cả nước đã bắt giữ 9.682 vụ buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh trái phép thuốc lá nhập lậu, trên 6.000 đối tượng vi phạm, tịch thu 10,3 triệu bao thuốc lá nhập lậu các loại (tăng 19% so với cùng kỳ 2014); khởi tố hình sự 179 vụ, 263 đối tượng, phạt tiền thu nộp ngân sách Nhà nước trên 21 tỷ đồng. Trong đó, lực lượng Công an bắt giữ trên 6,5 triệu bao, Bộ đội Biên phòng bắt giữ hơn 1 triệu bao và hơn 16.000 kg lá thuốc lá, Bộ Tư lệnh cảnh sát biển bắt giữ hơn 100 nghìn bao; Lực lượng Quản lý thị trường trên 1,4 triệu bao, Lực lượng Hải quan trên 700 nghìn bao.

Tại Hội nghị, đại diện các lực lượng Hải quan, Bộ đội biên phòng, Cảnh sát biển, Quản lí thị trường , Công an và lãnh đạo một số địa phương có các địa bàn trọng điểm về buôn lậu thuốc lá như Long An, TP.HCM, Quảng Trị, Quảng Ninh... đã có báo cáo về tình hình đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá trên địa bàn. Hầu hết các ý kiến đều cho rằng, tình hình vận chuyển, kinh doanh thuốc lá lậu trên các địa bàn tuy có giảm nhưng vẫn còn rất phức tạp, do thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu ngày càng tinh vi và nhu cầu tiêu thụ cũng như lợi nhuận thuốc lá lậu còn rất lớn. Bên cạnh đó, đại diện các lực lượng chức năng và các địa phương cũng phản ánh một số khó khăn, vướng mắc và kiến nghị trong công tác chống buôn lậu thuốc lá liên quan đến công tác phối hợp giữa các lực lượng, nguồn nhân lực, và các cơ chế, chính sách liên quan.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao các kết quả đã đạt được sau một năm triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg. Theo Phó Thủ tướng, việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg đã làm thay đổi được tư tưởng, nhận thức của các cơ quan chức năng khi thực thi nhiệm vụ. Đồng thời đem lại sự chuyển biến tốt về việc tổ chức thực hiện, kiểm tra kiểm soát, xử lý vi phạm với những kết quả rất đáng ghi nhận. Đặc biệt, sự tham gia rất tích cực của các cơ quan truyền thông và sự ra quân đồng loạt của các lực lượng chức năng cũng đã góp phần đem lại kết quả khả quan cho công tác chống buôn lậu thuốc lá.

Theo Phó Thủ tướng, trong thời gian sắp tới tình trạng buôn lậu thuốc lá sẽ còn diễn biễn phức tạp do việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng này. Do vậy, các bộ, ngành, địa phương, lực lượng chức năng phải chủ động, quyết liệt hơn nữa trong công tác đấu tranh chống buôn lậu. Bên cạnh đó, phải tăng cường công tác phối hợp, chia sẻ thông tin cả trong nước và quốc tế. Công tác kiểm tra, kiểm soát phải chặt chẽ cả đầu vào và đầu ra. Đặc biệt cần đưa ra xét xử công khai một số vụ buôn lậu thuốc lá lớn để răn đe các đối tượng buôn lậu.

Tại hội nghị, ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội thuốc lá Việt Nam cho biết, trong năm 2015, thị phần thuốc lá lậu chỉ còn khoảng 15%; lượng thuốc nhập lậu đã giảm 30% so với cùng kỳ năm 2014. Các doanh nghiệp trong nước đã chủ động phát triển sản phẩm nội địa thay thế thuốc lá lậu. Theo ông Vũ Văn Cường, trong bối cảnh thuốc lá lậu mang nhãn hiệu Jet và Hero chiếm tới 80% tổng lượng tiêu thụ nhưng Công ty Sumatra Indonesia – đơn vị đăng ký nhãn hiệu 2 loại thuốc này tại Việt Nam đã nhiều năm nhưng không sản xuất. Hiệp hội đã kiến nghị các cơ quan quản lý xem xét đình chỉ đăng ký hai nhãn hiệu thuốc lá Jet và Hero của Công ty Sumatra Indonesia tại Việt Nam./.

Văn Lượng