Phát triển Chính phủ điện tử: Cần cơ chế và chính sách phù hợp

Đây là nhận định của ông Lê Mạnh Hà, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ trong cuộc Hội thảo quốc gia về chính phủ điện tử 2016 diễn ra vào ngày 30/3 tại Hà Nội. Sự kiện dưới sự chủ trì của Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội, Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội phối hợp cùng Tập đoàn Dữ liệu Quốc tế IDG Việt Nam tổ chức.

Theo Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Lê Mạnh Hà, Việc  ứng  dụng  công  nghệ  thông  tin  (CNTT)  trong  hoạt  động  của  bộ  máy  nhà  nước  là nhiệm vụ  cấp thiết  cho sự  phát triển của Chính phủ  điện tử  trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, hiện Chính phủ điện tử ở Việt Nam chưa được  xây dựng do chưa có sự liên thông, kết nối.

Một trong các bất cập được Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ chỉ ra là hiện nay các bộ khi triển khai các cơ sở dữ liệu ví dụ như đăng ký kinh doanh, đăng ký đầu tư, hộ tịch, dân cư nhưng không tính đến hệ thống đang có của các địa phương và đã dẫn đến tình trạng cơ sở dữ liệu đó không liên thông được giữa bộ và địa phương. Thời gian tới, Văn phòng Chính phủ sẽ phối hợp với các bộ khắc phục vấn đề này.

Về hiện trạng chính phủ điện tử, ông Nguyễn Phú Tiến, Phó Cục trưởng Cục Tin học hóa (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, 90% cán bộ công chức trong cơ quan nhà nước được trang bị máy tính phục vụ công việc; 100% cơ quan nhà nước có mạng nội bộ; 60% các bộ, ngành và 40% các tỉnh, thành phố có ứng dụng hoặc triển khai thí điểm chữ ký số. Mạng số liệu chuyên dùng của các cơ quan Đảng, Nhà nước đã được triển khai xây dựng, hoàn thành triển khai xong giai đoạn 2, kết nối đến cấp sở, ban, ngành, quận, huyện.

Bên cạnh đó, 100% các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã có trang/cổng thông tin điện tử. Hầu hết các DVC trực tuyến đã được cung cấp mức độ 2. Nhiều hệ thống chuyên ngành phát huy hiệu quả rõ rệt, đặc biệt trong lĩnh vực thuế điện tử (có 90% doanh nghiệp tham gia nộp thuế điện tử ), Hải quan điện tử (100% cơ quan Hải quan các tỉnh, TP đã thực hiện thủ tục HQĐT thông qua Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS)….

Tuy nhiên theo Phó Cục trưởng - Cục Tin học hóa, Bộ Thông tin và Truyền thông việc thực hiện Chính phủ điện tử vẫn còn nhiều hạn chế như nhiều nơi chưa đáp ứng được về cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Về ứng dụng công nghệ thông tin trong nội bộ cơ quan nhà nước chủ yếu ở quy mô nhỏ, chưa kết nối, chia sẻ thông tin trên diện rộng. Việc điều hành xử lý công việc qua mạng chưa nhiều. Các dịch vụ công trực tuyến mức độ cao (mức 3,4) cung cấp cho người dân và doanh nghiệp cũng chưa nhiều.

Phó Cục trưởng - Cục Tin học hóa, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng khẳng định rằng, vấn đề cơ chế, kinh phí, nguồn lực luôn là một vấn đề "nóng", nhất là với những dự án "công" như Chính phủ điện tử.  Nếu chỉ nói đến mục tiêu, định hướng mà không có cơ chế, ngân sách thì sẽ rất khó làm. Để đẩy nhanh việc xây dựng Chính phủ điện tử, ông Tiến đề xuất Chính phủ, bộ, ngành nên tìm kiếm các đối tác, huy động các nguồn lực của xã hội.

Đồng quan điểm này ông Phạm Minh Tuấn, Tổng Giám đốc công ty Hệ thống thông tin FPT cho biết chỗ nào có dịch vụ, chỗ đó nên có xã hội hóa. Dịch vụ công không nên chỉ do một đơn vị cung cấp mà phải có nhiều đơn vị để tạo sự cạnh tranh, cải tiến liên tục và thu hút người dùng. Một số ý kiến khác tại hội thảo cũng cho rằng, nếu ngân sách còn hạn chế thì Việt Nam nên triển khai Chính phủ điện tử một cách có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên làm trước những lĩnh vực mà người dân quan tâm, có nhu cầu lớn như giao thông, y tế - sức khỏe, an toàn thực phẩm...

Ngoài ra, an toàn thông tin cũng đang là vấn đề mang ý nghĩa sống còn trong lộ trình ứng dụng CNTT để phát triển Chính phủ điện tử tại Việt Nam. Các chuyên gia hy vọng thời gian tới tốc độ triển khai chính phủ điện tử tại Việt Nam sẽ được cải thiện, nhất là sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết 36a/NQ-CP vào ngày 14-10-2015 về chính phủ điện tử với kỳ vọng nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, phục vụ người dân cũng như doanh nghiệp tốt hơn cũng như nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh kinh tế hội nhập.

Hà Thu