09:23:24 | 4/5/2016
Sự thành lập của của Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước thành phố Hồ Chí Minh (HFIC) đã chứng minh cho các chính sách đúng đắn và kịp thời của Thành ủy và Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Mô hình này đặc biệt của Thành phố kế thừa và phát huy những thành tựu trước đây để tạo ra những thay đổi tích cực và hiệu quả hơn trong việc huy động vốn cho phát triển kinh tế xã hội Thành phố. Bài phỏng vấn với ông Phạm Phú Quốc, Tổng Giám đốc HFIC, dành cho Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam, sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về công việc này. Bài viêt do Vân Khôi thực hiện.
Một điều dễ nhìn thấy là những gì mà HFIC đã và đang đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian qua là rất đáng được ghi nhận, biểu dương… Nhân dịp này xin ông giới thiệu đôi nét nổi bật về hoạt động của công ty trong những năm qua?
Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước Thành phố Hồ Chí Minh (HFIC) là một doanh nghiệp được thành lập và hoạt động trên 3 cơ sở pháp lý quan trọng bao gồm: Kết luận số 15-KL/TW ngày 18 tháng 10 năm 2007 của Bộ Chính trị, Công văn số 2103/TTg-ĐMDN ngày 04 tháng 11 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 576/QĐ-UBND ngày 02 tháng 02 năm 2010 của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.
Đồng thời, HFIC là một định chế tài chính nhà nước đặc thù với 03 nhiệm vụ chính như sau: (1) Thực hiện các chức năng hoạt động của Quỹ đầu tư phát triển địa phương: Huy động vốn, đầu tư, cho vay vào các lĩnh vực quan trọng của Thành phố; (2) Doanh nghiệp nhà nước hoạt động theo mô hình Công ty mẹ, công ty con do nhà nước sở hữu 100% vốn và không thuộc diện cổ phần hóa; (3) Thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại các doanh nghiệp do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh chuyển giao.
Trong thời gian qua, HFIC có những điểm nổi bật trong hoạt động kinh doanh như sau:
Về huy động vốn: HFIC đã đa dạng hoá các nguốn vốn huy động, đặc biệt là các các tổ chức quốc tế như Ngân hàng thế giới (WB), Cơ quan phát triển Pháp (AFD), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng tái thiết Đức (KfW), Cơ quan hợp tác và phát triển Ý (AICS) ... Giai đoạn 2010-2015, tổng mức huy động, cam kết cho vay và đồng tài trợ của các tổ chức dành cho HFIC là 9.026 tỷ đồng (405 triệu đô la Mỹ). Bên cạnh đó, Trong giai đoạn từ năm 2003-2015, HFIC đã phối hợp với Sở Tài chính thành phố huy động thành công 23.851 tỷ đồng (1,07 tỷ đô la Mỹ) trái phiếu chính quyền địa phương Thành phố Hồ Chí Minh để phục vụ cho đầu tư, phát triển của thành phố.
Về hoạt động tín dụng: HFIC tập trung phần lớn nguồn lực cho vay vào các lĩnh vực trọng tâm của Thành phố. Trong giai đoạn 2010-2015, tổng hạn mức tín dụng cam kết cho vay của HFIC là 6.076 tỷ đồng (273 triệu đô la Mỹ), trong đó tập trung vào các lĩnh vực như sau: Hạ tầng kỹ thuật (33%), Y tế (22%), Giáo dục (41%), các lĩnh vực khác (4%)
Về hoạt động đầu tư vốn: việc đầu tư vốn của HFIC đóng vai trò là dòng vốn đối ứng tiên phong nhằm huy động mọi nguồn lực tài chính để phục vụ nhu cầu đầu tư phát triển hạ tầng vào các lĩnh vực chương trình trọng điểm của thành phố. Thời gian qua, bình quân 1 đồng vốn đầu tư của HFIC đã huy động được 33,7 đồng vốn đầu tư của xã hội. Tính đến thời điểm 31 tháng 3 năm 2016, tổng giá trị đầu tư của HFIC tại 22 doanh nghiệp có vốn góp là 2.158 tỷ đồng (97 triệu đô la Mỹ), trong đó riêng lĩnh vực như cơ sở hạ tầng chiếm trên 50%.
Về công tác thí điểm đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại các doanh thuộc Ủy ban nhân dân thành phố: Hiện nay ngoài Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) thì HFIC là doanh nghiệp duy nhất được thực hiện nhiệm vụ này. Đến nay, Ủy ban nhân dân thành phố đã chuyển giao 08 Công ty 100% vốn nhà nước về làm doanh nghiệp thành viên của HFIC; dự kiến trong thời gian tới HFIC sẽ tiếp tục tiếp nhận 54 Tổng công ty, công ty nhà nước với tổng vốn chủ sở hữu khoảng 52.439 tỷ đồng (2,35 tỷ đô la Mỹ).
Qua những chia sẻ của Ông về HFIC, cho thấy HFIC là một định chế tài chính quan trọng của Thành phố trong việc huy động vốn để đầu tư phát triển các lĩnh vực trọng điểm, Ông có thể chia sẽ thêm các kết quả đạt được của HFIC trong lĩnh vực này?
Xác định nhiệm vụ trọng tâm là huy động vốn và đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, 05 năm vừa qua, HFIC đã chủ động tài trợ tín dụng cho 131 dự án với tổng mức đầu tư 14.010 tỷ đồng (628 triệu đô la Mỹ), trong đó vốn HFIC tài trợ là 6.076 tỷ đồng (273 triệu đô la Mỹ), bao gồm 40 dự án Hạ tầng kỹ thuật, 31 dự án Y tế, 54 dự án Giáo dục và một số dự án hạ tầng khác. Từ đó, góp phần hình thành các công trình hạ tầng gắn liền với cuộc sống người dân trên địa bàn thành phố như: Nhà máy nước Kênh Đông, cảng Tân Cảng - Hiệp Phước, cầu Phú Mỹ, cầu Sài Gòn 2, xa lộ Hà Nội mở rộng, các bệnh viện và trường học trên địa bàn Thành phố…
Bên cạnh đó, trong năm 2015 HFIC đã tham gia chương trình hỗ trợ 12.500 căn hộ tái định cư tại Khu đô thị Thủ Thiêm với tổng quy mô vốn tham gia của HFIC là 2.000 tỷ đồng (90 triệu đô la Mỹ); Chương trình cho vay đầu tư xây dựng trường mầm non công lập trên địa bàn TP.HCM theo Quyết định số 41/2014/QĐ-UBND ngày 26/11/2015 của Ủy ban nhân dân thành phố với tổng quy mô vốn tham gia của HFIC là 1.000 tỷ đồng (45 triệu đô la Mỹ); và dự án chống ngập - Hồ điều tiết Khánh Hội tại Quận 4 với tổng quy mô vốn đầu tư là hơn 600 tỷ đồng (27 triệu đô la Mỹ).

Ông đánh giá như thế nào về cơ hội đầu tư tại Việt Nam trong thời gian tới? cũng như những lĩnh vực, ngành nghề mà HFIC sẽ tập trung và quan tâm?
Thời gian tới Việt Nam sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài, việc này thể hiện qua các điểm như sau: (1) Việt Nam đang dần hội nhập sâu rộng với thế giới và khu vực thông qua việc tham gia các hiệp định thương mại song phương và đa phương; (2) Việt Nam đang chuẩn hoá và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý cho lĩnh vực kinh tế - đầu tư; (3) Việc kiện toàn và trẻ hoá đội ngũ nhân sự từ trung ương đến địa phương tạo ra một sức bật lớn trong việc phát triển và đổi mới.
Trong thời gian tới, HFIC sẽ tiếp tục tập trung vào các hoạt động cốt lõi như huy động vốn, đầu tư và tài trợ tín dụng; tập trung mọi nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ chính trị mà Thành phố giao “Phát huy tốt hơn vai trò của Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước thành phố, tạo bước đột phá trong huy động vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đô thị”. Theo đó, HFIC sẽ đẩy mạnh tham gia vào 03 chương trình trọng điểm bao gồm: (1) Chương trình giảm ùn tắc giao thông, giảm tai nạn giao thông; (2) Chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị; (3) Chương trình giảm ngập nước, ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng.
Theo tính toán sơ bộ, nhu cầu vốn phát triển hạ tầng giao thông đường bộ và giảm ngập nước của thành phố giai đoạn 2016 – 2020 là 203.117 tỷ đồng (9 tỷ đô la Mỹ); trong đó nguồn vốn ngân sách nhà nước dự kiến bố trí là 80.510 tỷ đồng (3,6 tỷ đô la Mỹ), vốn ODA là 32.089 tỷ đồng (1,4 tỷ đô la Mỹ), vốn vay 9.850 tỷ đồng (0,4 tỷ đô la Mỹ) và vốn cần huy động bổ sung từ nhà đầu tư là 79.898 tỷ đồng (3,6 tỷ đô la Mỹ). Với cơ sở trên, HFIC sẽ phối hợp cùng với Chính quyền thành phố và các doanh nghiệp chuyên ngành để tham gia thu xếp nguồn vốn còn thiếu hụt như trên. Trong quý 1/2016, HFIC đã thành lập tổ huy động vốn để tập trung cho công tác này.
Là người có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh, đầu tư tại Việt nam. Ông có thể chia sẻ cũng như gửi gắm một thông điệp với các nhà đầu tư Hoa Kỳ trong bối cảnh đất nước Việt Nam đang chuyển mình và tái cấu trúc mạnh mẽ như hiện nay?
Môi trường kinh doanh tại Việt Nam đang chuyển biến mạnh mẽ theo hướng hội nhập và phát triển cùng thế giới, điều đó có thể thấy rõ thông qua những nỗ lực của Chính phủ Việt Nam và cộng đồng doanh nghiệp. Sự tham gia của Việt Nam trong hàng loạt các hiệp ước thương mại quốc tế như Hiệp định Đối tác Thương mại Xuyên Thái Bình Dương (TPP), hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam-EU, cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), Hiệp định FTA Việt Nam – Hàn Quốc… là những khẳng định rõ ràng nhất về tiềm năng phát triển kinh tế mạnh mẽ trong thời gian tới, và cũng là lợi thế cạnh tranh của thị trường Việt Nam so với các quốc gia khác chưa phải là thành viên của những hiệp ước trên.
Đối với TP.HCM là đầu tàu kinh tế của cả nước, Chính quyền Thành phố đang tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh…..với mục tiêu đưa TP.HCM thành một trung tâm kinh tế - tài chính quan trọng của Việt Nam và khu vực. Bên cạnh đó, việc định hướng TP.HCM trở thành một thành phố đi đầu về khởi nghiệp cũng đang được Chính quyền Thành phố ủng hộ mạnh mẽ nhằm xây dựng TP.HCM trở thành Thành phố có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình; là nơi giới trẻ được phát huy sức sáng tạo, đổi mới, hiện thực hóa những ý tưởng sáng tạo của mình đến với cộng đồng.
Tại HFIC, với chức năng và nhiệm vụ của mình, Chúng tôi sẽ là cầu nối quan trọng để dẫn dắt các dòng vốn quốc tế vào Việt Nam. Đặc biệt là các dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục, xử lý môi trường. Với những kinh nghiệm và uy tín trong việc thu hút và quản lý các nguồn vốn quốc tế, Chúng tôi rất sẵn lòng trao đổi kinh nghiệm và chia sẽ thông tin với các nhà đầu tư Hoa Kỳ về cơ hội hợp tác tại Việt nam nói chung và Thành phố nói riêng, nhất là trong lĩnh vực đầu tư cơ sở hạ tầng./.