Làm sâu sắc hơn quan hệ với ADB

Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vừa phê duyệt Chiến lược đối tác quốc gia VN ( CPS) để hỗ trợ Việt Nam thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2016-2020, thông qua việc thúc đẩy tăng trưởng đồng đều và bền vững với môi trường hơn. 

Chiến lược này được xây dựng trong bối cảnh Việt Nam đạt được những thành tựu kinh tế - xã hội ấn tượng. Đạt được vị thế quốc gia thu nhập trung bình thấp năm 2010, Việt Nam đã có những tiến bộ nhanh chóng trong giảm nghèo và nâng cao chất lượng y tế và giáo dục.

Nhưng Việt Nam đang bắt đầu phải đối mặt với những thách thức mới và phức tạp hơn. Tăng trưởng đang gây thiệt hại về môi trường, và Việt Nam có nguy cơ cao trước biến đổi khí hậu. Sự gia tăng nhanh dân số trong độ tuổi lao động trước đây bắt đầu giảm dần, đồng thời các nhóm nghèo vẫn còn tồn tại, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa và vùng nông thôn.

Bên cạnh đó, theo ADB, VN cũng đang phải đối mặt với những thách thức phát triển như năng suất thấp và phân bổ nguồn lực không hiệu quả; bất bình đẳng trong tiếp cận cơ sở hạ tầng và dịch vụ xã hội có chất lượng; sử dụng tài nguyên không bền vững.

Vì vậy, Việt Nam cần phát triển nền kinh tế thị trường năng động hơn, có khả năng cạnh tranh trên toàn cầu và mang lại tăng trưởng bền vững và công bằng.

Hiện nay, ADB đang hỗ trợ VN 5,3 tỷ USD vốn vay, 240 triệu USD viện trợ không hoàn lại và hỗ trợ kỹ thuật. Trọng tâm là trong các lĩnh vực giao thông, nước và đô thị, năng lượng, quản lý khu vực công. 1,03 tỷ USD được phê duyệt trong năm 2015; đồng tài trợ là 3,5 tỷ USD vốn vay và 171 triệu USD viện trợ không hoàn lại.

Theo ông Eric Sidgwick, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam, để giúp Chính phủ giải quyết những thách thức này, ADB sẽ hỗ trợ những khoản đầu tư nhằm đạt được ba kết quả chủ chốt. Đó là thúc đẩy tạo việc làm và khả năng cạnh tranh, tăng cường cơ sở hạ tầng và cung cấp dịch vụ đồng đều hơn, và cải thiện tính bền vững môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu. 

Chiến lược đối tác quốc gia nhấn mạnh rằng việc Việt Nam chuyển đổi từ quốc gia có thu nhập trung bình thấp sang quốc gia thu có nhập trung bình đòi hỏi những cải thiện về hiệu quả chi tiêu công và đầu tư nhiều hơn cho khu vực tư nhân. ADB sẽ khuyến khích cả hai vấn đề trên, cũng như giúp tăng qui mô đầu tư của khu vực tư nhân thông qua phương thức hợp tác công-tư, nhằm cải thiện hiệu quả và cung cấp dịch vụ cho người dân, đồng thời tăng cường tiếp cận kiến thức và công nghệ mới. ADB cũng sẽ hỗ trợ sử dụng một cách bền vững nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng như các biện pháp nhằm thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khi hậu để đáp ứng với các rủi ro đang gia tăng đối với Việt Nam.

“Chia sẻ tri thức sẽ đóng vai trò quan trọng trong chiến lược mới, với trọng tâm là tăng cường môi trường thuận lợi cho kinh doanh, thúc đẩy minh bạch tài khóa và trách nhiệm giải trình của khu vực công,và hỗ trợ cơ sở hạ tầng đô thị xanh và tổng hợp”, ông Sidgwick bổ sung thêm.

Nguồn lực dự kiến giai đoạn 2016−2019: cho vay chính phủ: 1 tỷ USD (mỗi năm); hỗ trợ kỹ thuật và viện trợ không hoàn lại: 5-7 triệu USD (mỗi năm); Đồng tài trợ từ các đối tác phát triển và các quỹ khí hậu: 1,4 tỷ USD trong danh mục dự kiến; huy động sự hỗ trợ lớn hơn từ các quỹ khí hậu toàn cầu. Trong khi áp dụng các biện pháp để cải thiện tính sẵn sàng và chất lượng các dự án sẽ được hỗ trợ, cũng như việc thực hiện các dự án hiện tại, ADB sẵn sàng tăng quy mô hỗ trợ của mình, nếu Chính phủ yêu cầu bổ sung thêm các nguồn lực.

Quỳnh Chi