Nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên và môi trường

14:47:20 | 13/2/2017

Bình Dương là tỉnh có tốc độ phát triển công nghiệp và đô thị hóa nhanh, do đó công tác quản lý về tài nguyên và môi trường gặp không ít thách thức. Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Giám đốc Sở tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương. Hoàng Ngọc thực hiện.

Tài nguyên và môi trường là một trong những lĩnh vực “nóng” đối với người dân, doanh nghiệp và cả đối với cơ quan quản lý nhà nước hiện nay. Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp cũng như nâng cao hiệu quả quản lý, ngành tài nguyên môi trường tỉnh Bình Dương đã có những nỗ lực cải cách như thế nào?

Để góp vào thành tựu chung của tỉnh nhà, từ khi thành lập Sở (30/5/2003) đến nay, ngành tài nguyên và môi trường đã nỗ lực vượt qua rất nhiều thăng trầm, thử thách để giúp Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh quản lý thống nhất về tài nguyên và môi trường. Đã chủ động tham mưu tích cực cho UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền để triển khai thực hiện, đặc biệt là các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án dài hạn nhằm định hướng cho công tác quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường phù hợp với thực tế phát triển kinh tế xã hội của tỉnh; hay ban hành các quy định về tài nguyên và môi trường nhằm cụ thể hoá các quy định của pháp luật tại địa phương để công tác quản lý, thực thi phù hợp với tình hình của địa phương theo từng thời kỳ nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý.

Trên góc độ cải cách thủ tục hành chính (TTHC), chúng tôi đã thực hiện công bố, công khai các TTHC theo đúng quy định và luôn kịp thời điều chỉnh bổ sung theo sự thay đổi của văn bản pháp luật của từng thời kỳ và luôn theo hướng đơn giản hoá thủ tục, rút ngắn thời gian xử lý để tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp; hiện nay Sở đã công bố, công khai đầy đủ 90 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở. Ngay từ cuối năm 2010, Sở đã xây dựng, đưa vào áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 và nhiều năm liền đã duy trì tỷ lệ giải quyết, thụ lý hồ sơ không bị sai sót, đúng thời hạn quy định, đạt 85% theo mục tiêu chất lượng đề ra, qua đó góp phần giúp giải quyết TTHC cho các tổ chức, cá nhân được nhanh chóng, chính xác. Hạ tầng công nghệ thông tin và lưu trữ đang được đầu tư hoàn chỉnh, phần lớn các lĩnh vực quản lý đều đã thực hiện xây dựng cơ sở dữ liệu và ứng dụng phần mềm chuyên ngành; các TTHC của Sở đang áp dụng dịch vụ công mức độ 2, trong đó có 9/90 thủ tục đang áp dụng dịch vụ công mức độ 3 và hiện tiếp tục triển khai mức độ 3 đối với 16/90 thủ tục.

Bình Dương là tỉnh đang có tốc độ phát triển công nghiệp và đô thị hóa rất nhanh, vậy thách thức của ngành hiện nay là gì?

Bên cạnh những kết quả đạt được như trên, với vai trò chủ lực tham mưu quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường trên địa bàn, Sở cũng đã thấy được trách nhiệm chính của mình đối với các hạn chế, thách thức của ngành hiện nay như: Tài nguyên chưa thật sự được quản lý, khai thác, sử dụng có hiệu quả và bền vững; chưa xử lý được triệt để tình trạng khai thác tài nguyên trái phép, nhất là cát, đất đầu sỏi đỏ và nước ngầm; việc cải tạo phục hồi môi trường sau khai thác còn nhiều bất cập; việc sử dụng đất tại một số địa bàn có lúc chưa đúng theo quy hoạch. Một số quy định của pháp luật đất đai chưa rõ ràng gây khó khăn cho áp dụng, dẫn đến việc giải quyết các kiến nghị của tổ chức và công dân còn kéo dài. Giữa quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch ngành (quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp; quy hoạch xây dựng đô thị các cấp) và các quy hoạch chuyên ngành (quy hoạch phát triển giao thông, quy hoạch ngành giáo dục, quy hoạch bưu chính - viễn thông...) chưa có sự đồng bộ, thống nhất về các chỉ tiêu sử dụng đất do đó phần nào ảnh hưởng đến quá trình quản lý nhà nước về đất đai của ngành.

Hiện nay, với mục tiêu phát triển đô thị ở khu vực phía Nam, tỉnh đã thu hút các thành phần kinh tế đầu tư vào lĩnh vực hạ tầng, nhà ở và đẩy mạnh phát triển dịch vụ. Tuy nhiên, những tồn tại để lại như tình trạng phân lô để bán nền và chưa đảm bảo cơ bản về cơ sở hạ tầng, chủ yếu là sử dụng trên đất nông nghiệp, chưa lập thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định dẫn đến người dân chưa thể lập các thủ tục đất, nhà, hộ khẩu, điện, nước… Việc này càng gây áp lực cho chính quyền trong việc quản lý, chỉnh trang đô thị, bảo vệ môi trường và công tác bảo đảm an sinh, an toàn trật tư trên địa bàn tỉnh.

Mức độ ô nhiễm môi trường tuy đã được kiểm soát nhưng có lúc, có nơi vẫn còn tình trạng doanh nghiệp xử lý chất thải không đạt quy chuẩn; các dự án ưu tiên đầu tư như hạ tầng kỹ thuật về cấp thoát nước, xử lý nước thải và chất thải y tế đã được chủ động triển khai thực hiện tuy nhiên việc đầu tư tài chính trong công tác bảo vệ môi trường gặp một số khó khăn nên chưa theo kịp tốc độ phát triển kinh tế - xã hội.

Ông nhận định như thế nào về tình hình chấp hành pháp luật về môi trường của các doanh nghiệp trên địa bàn?

Trong những năm qua, nền kinh tế Bình Dương luôn tăng trưởng ổn định và ở mức cao và là một trong những tỉnh có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao của cả nước. Bên cạnh đó, việc phát triển công nghiệp cũng đặt ra rất nhiều thách thức trong vấn đề quản lý môi trường của tỉnh. Do đó, ngành tài nguyên và môi trường đã tăng cường công tác thanh kiểm tra định kỳ và đột xuất về bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; từ năm 2005 đến nay, Sở đã tiến hành thanh kiểm tra 8.000 đơn vị, xử phạt 2.900 đơn vị với số tiền trên 50 tỷ đồng. Ngoài ra, UBND tỉnh cũng đã thành lập Đội kiểm tra liên ngành đột xuất về bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Qua các cuộc thanh kiểm tra cho thấy nhận thức của các doanh nghiệp ngày càng được nâng cao, các doanh nghiệp đã tự đầu tư xây dựng các công trình xử lý chất thải và thực hiện một số biện pháp bảo vệ môi trường, tuy nhiên trong quá trình phát triển vẫn còn nhiều doanh nghiệp ý thức kém, vì lợi nhuận mà chưa thực hiện tốt công tác bảo vệ tài nguyên và môi trường, chưa triển khai xây dựng các công trình xử lý chất thải hoặc triển khai xây dựng nhưng không đúng với nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường... nên chất lượng chất thải thải ra môi trường chưa đạt chuẩn, do đó cần phải tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn và kiểm tra xử lý.

Để đảm bảo công tác quản lý môi trường và tài nguyên trên địa bàn hiệu quả và bền vững, Sở tiếp tục những giải pháp gì?

Chúng tôi thường xuyên cải tiến, đổi mới tác phong, lề lối làm việc, phương thức lãnh đạo nhằm giúp cho công tác chỉ đạo điều hành được chủ động, thông suốt, hiệu quả và ngăn ngừa tốt, không để xảy ra tình trạng bùng phát, chạy theo xử lý ô nhiễm; đồng thời tăng cường đi sâu, đi sát công việc để đôn đốc, chỉ đạo, giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của địa phương.

Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách TTHC gắn với phòng, chống tham nhũng góp phần thực hiện tốt, đẩy nhanh tiến độ công tác cấp giấy chứng nhận, công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn tỉnh để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Thường xuyên thực hiện sơ, tổng kết kế hoạch phòng chống tham nhũng gắn với kế hoạch cải cách TTHC và học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Kịp thời triển khai tổ chức thực hiện có hiệu quả các Luật đất đai, Luật Bảo vệ môi trường, Luật khoáng sản, Luật Tài nguyên nước được sửa đổi và các kịch bản ứng phó với biến đổi khí hậu được bổ sung. Nâng cao chất lượng công tác lập và quản lý các quy hoạch về lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Thực hiện tốt Kế hoạch bảo vệ môi trường và Đề án bảo vệ môi trường lưu vực hệ thống sông Đồng Nai giai đoạn 2011 – 2015.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách TTHC; khoa học kỹ thuật vào quản lý tài nguyên và môi trường. Tăng cường công tác thanh tra đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực, nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại tố cáo, nhất là nhân rộng các kinh nghiệm tốt trong công tác hòa giải thành. Thường xuyên hậu kiểm và kiểm tra sau cấp phép.

Tăng cường và đổi mới công tác tập huấn, tuyên truyền đi đôi với việc đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ với quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ hơn từ ý thức đến hành động về bảo vệ tài nguyên và môi trường trong cộng đồng và doanh nghiệp.