Gắn đổi mới sáng tạo với sản xuất nông nghiệp

14:49:35 | 24/3/2017

Theo công bố mới nhất của WIPO (Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới) về chỉ số đổi mới sáng tạo, năm 2016, Việt Nam xếp thứ 59 trong tổng số 128 quốc gia và nền kinh tế. Việt Nam được đánh giá là mạnh ở các chỉ số thuộc nhóm Đầu ra của đổi mới sáng tạo, tuy nhiên còn yếu ở các chỉ số thuộc nhóm Đầu vào của đổi mới sáng tạo như: môi trường kinh doanh, xếp hạng các đại học, việc làm thâm dụng tri thức, tỷ lệ lao động nữ có trình độ, đăng ký sáng chế quốc tế PCT, xuất khẩu dịch vụ ICT, nhập khẩu dịch vụ ICT. Trong ngày làm việc tại Bộ Khoa học và Công nghệ (22/3/2017), người đứng đầu WIPO, ông Francis Gurry- Tổng Giám đốc đã có cuộc trao đổi ngắn bên lề hội thảo về nâng cao năng lực sáng tạo tại Việt Nam. Lê Hiền thực hiện.

Với kinh nghiệm của mình, ông có gợi ý gì để đổi mới sáng tạo sẽ là động lực chính để phát triển kinh tế Việt Nam?

Thực tế tại Viêt Nam tỉ lệ thương mại hóa của các sáng chế được cấp văn bằng bảo hộ ở Việt Nam còn rất thấp. Việt Nam có trên 12.000 Tiến sĩ tham gia nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, số lượng đơn xin xác lập quyền bảo hộ SHTT đối với nhóm "chất xám cao" này chỉ chiếm khoảng 10%. Trong số này, tỉ lệ được thương mại hóa còn thấp hơn nữa. Một trong những nhân tố có thể giúp Việt Nam thành công là gắn đổi mới sáng tạo khoa học công nghệ với các mục tiêu và hoàn cảnh kinh tế của mình. Tôi ví dụ như ở đất nước của các bạn, nông nghiệp là một trong những mũi nhọn của nền kinh tế thì cần phải phát huy. Bởi trong bối cảnh tương lai thế giới dân số ngày càng tăng kèm theo các thách thức về biến đổi khí hậu nên việc tăng năng suất Nông nghiệp sẽ rất được quan tâm. Do đó, nếu Việt Nam gắn được đổi mới sáng tạo trong sản xuất Nông nghiệp để tăng năng suất, năng lực cạnh tranh thì khi đó các bạn sẽ tăng trưởng kinh tế tốt.

Ông đánh giá thế nào về mối quan hệ hợp tác giữa Bộ Khoa học và Công nghệ, Cục Sở hữu trí tuệ và WIPO trong thời gian qua? Là lãnh đạo cao nhất của WIPO, ông sẽ làm gì để đẩy mạnh mối quan hệ hợp tác này?

Đây là lần thứ 2 tôi tới Việt Nam trong vòng 7 năm qua. Mối quan hệ gữa WIPO và cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, Chính phủ Việt Nam đang rất tích cực và chúng tôi rất ấn tượng với các cam kết của các cơ quan Việt Nam về việc sẽ tiếp tục tích cực đóng góp cho cộng đồng sở hữu trí tuệ thế giới. Lần này tới Việt Nam, tôi có dịp tiếp kiến với Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch… Tôi hy vọng chuyến đi này sẽ giúp mở rộng mối quan hệ hợp tác vốn đang rất tốt đẹp giữa hai bên.

Những năm gần đây, vai trò của Việt Nam trong tổ chức và hoạt động của WIPO ngày càng được nâng cao. Hàng năm, Việt Nam đều cử đại diện tham dự các phiên họp thường trực của các Cơ quan điều hành và các Ủy ban chuyên môn của WIPO, theo dõi và nắm bắt tình hình hoạt động của Tổ chức, cũng như những diễn biến của các định chế quốc tế về sở hữu trí tuệ do WIPO quản lý. Đặc biệt, trong năm 2014, lần đầu tiên Việt Nam đã được bầu giữ chức Chủ tịch Ủy ban Điều phối của WIPO, và được ghi nhận đã đóng góp giúp giải quyết một số vấn đề quan trọng về hành chính, nhân sự của Tổ chức.

Hiện nay, WIPO vẫn tiếp tục các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật dành cho Việt Nam theo hướng nâng cao năng lực và hiện đại hóa hệ thống quản lý SHTT, nâng cấp công cụ tra cứu, cơ sở dữ liệu, khai thác, phát triển tài sản trí tuệ, đào tạo nguồn nhân lực và nâng cao nhận thức. Thời gian tới đây, WIPO sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc triển khai một số Dự án như: (i) xây dựng Chương trình quốc gia về sở hữu trí tuệ; (ii) IP-Hub về thương mại hóa tài sản trí tuệ; (iii) kiểm toán về nguồn lực và quản lý của cơ quan sở hữu trí tuệ

Thời gian tới đây, WIPO sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc triển khai một số Dự án như xây dựng Chương trình quốc gia về sở hữu trí tuệ; kiểm toán về nguồn lực và quản lý của cơ quan sở hữu trí tuệ; Mạng lưới các Trung tâm Sở hữu trí tuệ và Chuyển giao công nghệ (IP-HUB) về thương mại hóa tài sản trí tuệ.

Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP của Chính phủ Việt Nam về việc tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017, định hướng đến năm 2020, đã đặc biệt coi trọng công cuộc đổi mới sáng tạo và phong trào khởi nghiệp . Ông có khuyến cáo gì với Chính phủ Việt Nam để thực hiện tốt hơn?

Nói về lời khuyên thì tôi rất ngưỡng mộ chính sách, tầm nhìn quyết tâm xây dựng chiến lược phát triển đổi mới sáng tạo khoa học công nghệ của Chính Phủ Việt Nam.Tuy nhiên, các quyết tâm, chính sách là điều kiện cần chứ chưa đủ để phát triển được hệ sinh thái bảo hộ sở hữu trí tuệ mà phải cần nhân tố quan trọng là thúc đẩy ý thức của người dân, doanh nghiệp trong vấn đề bảo hộ sở hữu trí tuệ.Với tư cách là cơ quan chủ trì xây dựng Chỉ số ĐMST toàn cầu, WIPO tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực mới này, bắt đầu bằng sự trợ giúp về phương pháp tính toán, xử lý số liệu và tư vấn giải pháp cải thiện các chỉ số đổi mới sáng tạo.