Phát triển công nghiệp hỗ trợ tạo sự phát triển bền vững

16:23:47 | 16/10/2017

Trong bối cảnh thu hút vốn FDI tăng cao, Bắc Ninh xác định phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT) là hướng đi mang tính bền vững để tham gia vào chuỗi sản xuất, kinh doanh toàn cầu. Phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc trao đổi với ông Vũ Đức Quyết, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bắc Ninh xung quanh vấn đề này. Nguyệt Thắm thực hiện.

Xin ông vui lòng cho biết tình hình phát triển của các doanh nghiệp CNHT tại tỉnh Bắc Ninh trong thời gian qua?

Những năm gần đây, doanh nghiệp CNHT phát triển khá mạnh cả về lượng và chất, chủ yếu thuộc ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Nếu như năm 2012, Bắc Ninh có 126 doanh nghiệp CNHT, chiếm 10,1% số doanh nghiệp ngành chế biến, chế tạo, đến tháng 6/2017 có 418 doanh nghiệp, gấp hơn 3 lần; tốc độ phát triển doanh nghiệp CNHT bình quân đạt 27,1%. Bắc Ninh dần hình thành các doanh nghiệp CNHT có khả năng cung ứng cho các tập đoàn lớn. Hiện, doanh nghiệp FDI có 272 doanh nghiệp, với số vốn đầu tư khoảng 3,1 tỷ USD, (chiếm 87%), tạo ra giá trị sản xuất trên 78% của ngành, thu hút khoảng 80.000 lao động; trong khi đó doanh nghiệp DDI có 146 doanh nghiệp, với số vốn đầu tư 0,5 tỷ USD, thu hút khoảng 10.000 lao động (doanh nghiệp thuần Việt tuy số lượng tăng đáng kể, nhưng còn yếu về quy mô vốn và công nghệ).

Tuy nhiên, sự phát triển đó đã hình thành hệ thống các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ của 3 ngành trọng điểm công nghiệp tỉnh là điện tử, cơ khí chính xác, chế biến nông sản công nghệ cao.

Theo ông, hiện các doanh nghiệp CNHT đã phát triển tương xứng với tiềm năng và lợi thế của tỉnh hay chưa?

Những năm qua, doanh nghiệp CNHT của tỉnh có bước phát triển tiến bộ, trước năm 2010 chủ yếu phải nhập khẩu linh kiện, phụ kiện, chi tiết bán thành phẩm… để lắp ráp, nay đã có sản xuất trong nước thay thế nhập khẩu. Tuy vậy, doanh nghiệp CNHT vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của nhà sản xuất chính, hệ thống các nhà cung cấp chưa sâu, chưa tạo mạng lưới chi tiết, các doanh nghiệp FDI vẫn độc chiếm chuỗi giá trị này. Hiện, các doanh nghiệp CNHT mới tạo ra khoảng 20% giá trị sản xuất công nghiệp; riêng các doanh nghiệp trong nước chỉ đóng góp được khoảng 26% trong giá trị đó và chiếm 34% giá trị cung cấp các sản phẩm bao bì, gia công lắp ráp modul, chi tiết đơn giản.

Về cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, các dịch vụ phục vụ sản xuất… tỉnh có đủ năng lực tiếp nhận các dự án công nghệ cao, đảm bảo cho các dự án đó phát triển an toàn, lâu dài. Như vậy, cơ hội cho doanh nghiệp FDI còn nhiều. Muốn phát triển công nghiệp của tỉnh bền vững và liên tục, cần thúc đẩy nhanh hơn, mạnh hơn nữa CNHT (tăng nhanh tỷ lệ nội địa hóa) để không chỉ đáp ứng nhu cầu tại chỗ, trong nước, mà còn đáp ứng cho thị trường khu vực và quốc tế.

Để thực hiện mục tiêu trở thành một “mắt xích” quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu của các tập đoàn đa quốc gia, ngành tiếp tục tham mưu những cơ chế, chính sách đột phá nào, thưa ông?
Mục tiêu đến năm 2020 và tầm nhìn 2030 Bắc Ninh phấn đấu trở thành trung tâm công nghiệp công nghệ cao, trong đó công nghiệp điện tử là ngành mũi nhọn; là nơi hội tụ các doanh nghiệp, tập đoàn đa quốc gia; là địa phương có năng lực cạnh tranh cao trong hội nhập quốc tế. Để thực hiện mục tiêu, tỉnh có nhiều giải pháp lớn và đồng bộ, đối với công nghiệp tập trung cho 3 ngành trọng điểm, trong đó CNHT được xác định vừa là đối tượng chính của chính sách phát triển vừa là giải pháp để phát triển bền vững.

Vì vậy, tỉnh tiếp tục thu hút đầu tư FDI vào lĩnh vực công nghệ cao, lĩnh vực nghiên cứu phát triển, không gây ô nhiễm môi trường; kiên trì hỗ trợ và thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tự đổi mới, cải tiến đáp ứng tiêu chuẩn tham gia vào chuỗi giá trị do các doanh nghiệp FDI mang đến. Do đó, Sở Công Thương Bắc Ninh có trách nhiệm tiếp tục đề xuất, tham mưu cụ thể hoá thành các tiêu chí kinh tế, kỹ thuật từng giai đoạn, đáp ứng yêu cầu của tỉnh.

Hiện, Sở đang dự thảo chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp CNHT trên địa bàn tỉnh thực hiện theo quy định Nghị định 111/2015/NĐ-CP và ưu tiên, ưu đãi CNHT 3 ngành trọng điểm của tỉnh. Đó là chính sách tạo bước đột phá, nhằm thực hiện các giải pháp đột phá thực hiện Quy hoạch phát triển CNHT đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 229/QĐ-UBND ngày 30/6/2015 là hướng vào công nghệ cao, với mục tiêu đến năm 2020, phấn đấu nắm vững các công nghệ mới chủ yếu từ các doanh nghiệp FDI đã đầu tư trên địa bàn tỉnh; hỗ trợ doanh nghiệp FDI tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng linh kiện, phụ tùng, vật tư, bao bì...