Nâng cao giá trị sản phẩm OCOP từ chuyển đổi số

Chương trình Mỗi xã một sản phẩm(OCOP) giai đoạn 2021-2025 đặt ra nhiều giải pháp thúc đẩy vấn đề chuyển đổi số, sở hữu trí tuệ, tập trung đổi mới sáng tạo, nâng cao giá trị sản phẩm.

Những con số ấn tượng

Theo ông Nguyễn Minh Tiến, Cục trưởng, Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương cho biết Chương trình OCOP phát triển kinh tế nông thôn theo hướng phát huy nội lực gắn với đơn vị làng, xã để tập trung phát triển các sản phẩm đặc sản, ngành nghề, dịch vụ nông thôn có lợi thế; gắn với văn hóa, truyền thống ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị.

Hiện 63 tỉnh, thành phố xây dựng kế hoạch OCOP cấp tỉnh nhưng mới có 60 địa phương tổ chức đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, trong đó hơn 6.000 sản phẩm OCOP trên toàn quốc tham gia chương trình được công nhận 3 sao trở lên (vượt 1,86 lần so với mục tiêu). Những con số đầy ấn tượng cho thấy sức lan tỏa của một chương trình quốc gia đang tác động mạnh mẽ đến phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn. Đã có hơn 145 sản phẩm OCOP khai thác hiệu quả vùng nguyên liệu địa phương, gắn với chỉ dẫn địa lý như chè Shan Tuyết Hoàng Su Phì (Hà Giang); chè Tân Cương (Thái Nguyên); cà phê (Sơn La), lúa gạo (Sóc Trăng, An Giang)…; hình thành 393 chuỗi giá trị OCOP hoạt động hiệu quả với vai trò tích cực của hợp tác xã và doanh nghiệp.

Cùng với chương trình OCOP, giai đoạn 2018-2020, Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã hỗ trợ nông dân quản lý và phát triển tài sản trí tuệ cho đặc sản của địa phương dưới các hình thức chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu chứng nhận và nhãn hiệu tập thể; bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và nâng cao giá trị các nông sản gắn với địa danh. Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp 517 đơn nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận và chỉ dẫn địa lý liên quan đến các ngành nghề nông nghiệp nông thôn, trong đó 337 nhãn hiệu tập thể; 165 nhãn hiệu chứng nhận và 15 chỉ dẫn địa lý hình thành các sản phẩm OCOP.

Trong giai đoạn tới, Chương trình OCOP sẽ có nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển sản phẩm OCOP gắn với vai trò và phát huy giá trị của các thương hiệu địa phương đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số.

Nâng tầm sản phẩm OCOP

Thực hiện Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ; thông tin và truyền thông; văn hóa thể thao và du lịch; nông nghiệp và phát triển nông thôn... các địa phương đã hình thành, xây dựng và phát triển được nhiều sản phẩm OCOP đặc thù địa phương gắn với thúc đẩy chuyển đổi số. Gắn kết sản phẩm OCOP trong phát triển du lịch, thúc đẩy chuyển đổi số với mục tiêu nâng cao hiệu quả sản phẩm OCOP cũng như góp phần để người dân tiếp cận được sản phẩm qua nhiều hình thức, thu hẹp khoảng cách số giữa khu vực nông thôn và thành thị... Đẩy mạnh áp dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn là giải pháp thúc đẩy Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025.

Cùng với đó, nâng cao năng lực hệ thống hỗ trợ triển khai Chương trình OCOP thông qua việc xây dựng các trung tâm khởi nghiệp và phát triển sản phẩm OCOP gắn với chương trình khởi nghiệp, quảng bá, giới thiệu và thương mại sản phẩm OCOP ở các vùng, miền trên cả nước, nhằm thu hút sự tham gia của các chủ thể, kết nối du lịch; Xây dựng tiêu chí, tổ chức nâng cao năng lực và quản lý mạng lưới tư vấn nhằm xây dựng mạng lưới tư vấn Chương trình OCOP chuyên nghiệp, có kinh nghiệm, năng lực toàn diện, đoàn kết và thống nhất trong hỗ trợ triển khai chương trình trên cả nước. Nâng cao năng lực hệ thống các cơ sở đào tạo nghề cho lao động gắn với ngành nghề OCOP, bổ sung các quy định về đào tạo nghề (khung đào tạo nghề, độ tuổi học nghề…) phù hợp với phát triển sản phẩm OCOP.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc nhấn mạnh: Chuyển đổi số - Sở hữu trí tuệ - Du lịch - OCOP" sẽ thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các sản phẩm thế mạnh địa phương. Việc đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ mới, thúc đẩy khai thác các quyền sở hữu trí tuệ, chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp và phát triển du lịch... sẽ tạo ra những cơ hội, đưa nghiên cứu vào thực tiễn cuộc sống trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, đầy thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp cần đẩy mạnh đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo ra những cơ hội, đưa nghiên cứu vào thực tiễn cuộc sống.

Đình Bảo (Vietnam Business Forum)