Công bố kết quả kinh doanh quý II của doanh nghiệp: Chứng khoán vẫn mất điểm

Báo cáo kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm của các doanh nghiệp đã được niêm yết công bố được gần 1 tháng. Nhiều doanh nghiệp đã có mức lãi ấn tượng nhưng dường như chừng đó vẫn chưa đủ để khôi phục lòng tin của nhà đầu tư với thị trường chứng khoán.

Nhà đầu tư thờ ơ

Có thể nói chưa khi nào thị trường chứng khoán lại rơi vào tình trạng ảm đạm khiến nhà đầu tư mất lòng tin trong thời gian dài như giai đoạn này, thị trường liên tục giảm điểm đã và đang đánh mất lòng tin của nhà đầu tư.

Tháng 6 và tháng 7 được xem là thời điểm khá nhạy cảm với thị trường bởi đây là lúc các công ty niêm yết trên thị trường bắt buộc phải có kết quả kinh doanh. Theo Thạc sĩ Nguyễn Minh Phương (Công ty chứng khoán ACB) đây cũng là thời gian nhiều cảm xúc đối với nhà đầu tư trên sàn chứng khoán. Sau khi giảm liên tiếp 10 phiên về 386,4 điểm, chỉ số VN Index đã quay đầu tăng liền 6 phiên, nhưng sau đó lại quay về trạng thái lình xình trong xu hướng giảm nhẹ.

Điều ngạc nhiên là cổ phiếu của nhiều công ty được dự báo có kết quả kinh doanh tốt lại không tăng giá mạnh trong thời gian thị trường chứng khoán phục hồi và khi thị trường điều chỉnh, lượng khớp lệnh của những cổ phiếu này cũng không nhiều.

Trong khi đó, những mã cổ phiếu mang tính đầu cơ cao như những mã thuộc ngành chứng khoán (BVS, SSI, KLS, VND...) hay bất động sản như ITC, VIC... lại được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Thậm chí, trong bối cảnh doanh nghiệp đang lao đao vì lãi suất cao, cổ phiếu của một số doanh ngiệp có tỉ trọng vay nợ rất cao vẫn tăng giá mạnh trong đợt thị trường chứng khoán phục hồi kể trên.

Thời gian qua, các doanh nghiệp niêm yết tiếp tục công bố kết quả kinh doanh quý II. Nhiều doanh nghiệp đặc biệt là các doanh nghiệp thuộc ngành cao su tự nhiên như Công ty CP Cao su Đồng Phú (DPR), Công ty CP Cao su Phước Hòa (PHR), Công ty CP Cao su Thống Nhất (TNC); thủy sản như Công ty CP Tập đoàn Minh Phú (MPC)... đưa ra những con số lãi ấn tượng. Nhưng cổ phiếu cũng chẳng tạo được đợt sóng nào đáng kể. Các công ty lớn với kết qủa kinh doanh khả quan như VNM, DPM, PVD, HPG, FPT, CTG, VCB... cũng không nhận được sự quan tâm nhiều từ giới nhà đầu tư.

Thị trường tiếp tục thách thức lòng tin của nhà đầu tư khi 26 mã có tăng hơn 10% trên cả 2 sàn HOSE và HNX trong khoảng thời gian từ đầu đến gần 20/7 không hề có sự xuất hiện của bất kỳ mã nào thuộc nhóm kể trên.

Gây sốc nhất trên thị trường trong thời gian vừa qua có lẽ phải kể đến mãi IDV của Công ty CP Phát triển Hạ tầng Vĩnh Phúc với số liệu 6 tháng đầu năm đạt mức lãi sau thuế khoảng 12 tỷ đồng, tương đương hoàn thành 90% kế hoạch lợi nhuận cả năm. Thông tin này đã châm ngòi cho một trong những đợt tăng giá nhất trong lĩnh sử của cổ phiếu này, bắt đầu từ 27/5 đến 30/6, tăng từ 15.200 đồng/CP lên 32.000 đồng/ CP. Đây được xem là thông tin tạo sóng hiếm hoi từ thông tin kết quả kinh doanh quý II.

Doanh thu cao, lợi nhuận thấp

Đối với giới đầu tư trên thị trường chứng khoán, kết quả kinh doanh quý II được đánh giá là đáng chú ý nhất bởi hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ bộc lộ rõ nhất sự ảnh hưởng của chính sách thắt chặt tiền tệ. Biến động lãi suất được xem là căng thẳng nhất trong quý này, và doanh nghiệp cũng không thể “ăn” thêm vào những dự án, hợp động có từ trước. Bên cạnh đấy, kết quả kinh doanh bán niên sẽ phải được soán xét kiểm toán. Đây là điều được chờ đợi vì số liệu sẽ trung thực hơn, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến trích lập dự phòng.

Ông Lê Xuân Vinh, Giám đốc Khối nghiên cứu Phân tích Công ty Chứng khoán SJC đánh giá, kết quả kinh doanh quý II năm nay có nhiều báo cáo không thực sự đẹp được công bố, đặc biệt ở những doanh nghiệp thuộc lĩnh vực tài chính, chứng khoán, bất động sản và các doanh nghiệp có tiền sử vay nợ lớn. Thậm chí, không loại trừ khả năng nhiều doanh nghiệp sẽ điều chỉnh giảm chỉ tiêu kinh doanh tương tự như năm 2009, 2010.

Thống kê của Công ty Chứng khoán Rồng Việt về lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp niêm yết trong Quý II/2011 cho thấy, doanh thu tăng trưởng 50% so với cùng kỳ, nhưng lợi nhuận chỉ tăng 2,4%. Sự gia tăng này chỉ xảy ra ở một số doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh ít bị ảnh hưởng bởi các chính sách tiền tệ thắt chặt như các doanh nghiệp cao su, dược và dầu khí, hoặc các doanh nghiệp lớn. Lợi nhuận của các doanh nghiệp BĐS, xây dựng và vật liệu xây dựng, doanh nghiệp chứng khoán bị ảnh hưởng nặng nề. Đồng thời, không khó để nhận thấy nguy cơ về chi phí tài chính của nhiều doanh nghiệp tăng vọt trong quý II. Cụ thể nhất có lẽ là chi phí lãi vay trong bối cảnh đa số doanh nghiệp vẫn chưa tìm được nguồn vốn nào khác ngoài ngân hàng. Song vấn đề nợ cũng là một rủi ro lớn. Chẳng hạn như các khoản phải thu có thể biến thành nợ khó đòi, nợ xấu, nợ quá hạn...

Cũng theo ông Lê Xuân Vinh, bối cảnh hiện tại và dựa trên những yếu tố đánh giá sức khỏe của doanh nghiệp như hệ số vay nợ trên vốn, vòng quay các khoản phải thu hồi công nợ, dự trữ hàng tồn kho, dòng tiền hoạt động... vấn đề quan trọng nhất chính là dòng tiền hoạt động chứ không phải hệ số lợi nhuận.

Hơn nữa, chỉ với một vài thủ thuật tài chính thông thường, bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể ghi trước mức lãi vào kết quả kinh doanh quý II; và ngay cả số liệu tại các kết quả kinh doanh quý II đều được đưa ra trước kiểm toán nên con số lợi nhuận công bố cũng chưa thể nói lên điều gì.

Đình Thanh