Du lịch nông thôn gắn với xây dựng Nông thôn mới: Phát huy tính đa giá trị của nông nghiệp

Du lịch nông thôn đang được nhiều địa phương đẩy mạnh, xem đây là “mỏ vàng” trong phát triển kinh tế nông thôn, động lực đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới (NTM).

Thông tin từ Văn phòng NTM tỉnh Bến Tre: Hiện toàn tỉnh Bến Tre có tổng số 80 xã đạt chuẩn NTM. Hoạt động du lịch tại các xã NTM của Bến Tre phát triển đã góp phần thay đổi diện mạo làng quê, cuộc sống của người dân ngày càng đầy đủ và sung túc hơn. Các sở, ban, ngành của Tỉnh và các địa phương thường xuyên phối hợp tuyên truyền Bộ quy tắc ứng xử văn minh trong hoạt động du lịch; Tổ chức phát động các sự kiện, chương trình thiết thực như phát động “Mỗi người dân là một hướng dẫn viên”; Ngày Chủ nhật NTM, xây dựng các tuyến đường hoa…

 Việc phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM, các địa phương tiếp tục khảo sát, tìm ra những nét đặc trưng, những lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, di tích văn hóa, lịch sử để phát triển du lịch nông thôn. Hướng đi này nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của các địa phương, góp phần chuyển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp theo hướng tích hợp đa ngành. Qua đó, từng bước nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bến Tre, toàn tỉnh hiện có 41 homestay với sức chứa trên 1.000 khách, tập trung chủ yếu ở các huyện Châu Thành, Chợ Lách, Mỏ Cày Bắc, Giồng Trôm, thành phố Bến Tre. Toàn tỉnh có 57 làng nghề đã được công nhận, trong đó 39 làng nghề nông nghiệp, 18 làng nghề tiểu thủ công nghiệp. Các làng nghề nông nghiệp truyền thống chủ yếu sử dụng phương pháp sản xuất thủ công, tạo sự hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước khi tham quan, tìm hiểu, trải nghiệm công đoạn tạo ra sản phẩm như: Sản xuất cây giống, hoa kiểng, hàng thủ công mỹ nghệ, dệt chiếu, đan giỏ cọng dừa, chế biến cá khô, rượu Phú Lễ, kẹo dừa, bánh tráng, bánh phồng... Cùng với sản phẩm du lịch gắn nông nghiệp đang được khai thác, hiện nay, Bến Tre đang triển khai Đề án Làng Văn hóa Du lịch Chợ Lách, đây là một trong những nội dung của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Hầu hết các làng đều có tính đặc trưng gắn với các sản phẩm du lịch điển hình phù hợp với nhu cầu của du khách trong và ngoài nước. Các mô hình du lịch cộng đồng là sản phẩm du lịch thế mạnh của Bến Tre, đã thu hút đông đảo khách du lịch tham quan và lưu trú, tạo việc làm cho trên 2.000 lao động của địa phương, góp phần xóa đói giảm nghèo, làm thay đổi diện mạo nông thôn, góp phần tăng cao thu nhập cho người dân, giảm dần tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo tại các làng. Thu nhập bình quân các hộ làm dịch vụ du lịch homestay tại các làng văn hóa du lịch trung bình đạt 50 đến 70 triệu đồng/năm, có những hộ có nguồn thu nhập vài tỉ đồng/năm đã trở nên phổ biến với người dân vùng này.

Hiện hoạt động du lịch nông thôn tại Bến Tre được khai thác và phát huy thế mạnh với các loại hình, sản phẩm, dịch vụ du lịch như: Du lịch tham quan vườn dừa, vườn cây ăn trái, du lịch trải nghiệm sống trong nhà dân và tham gia sinh hoạt với người dân; Tham quan, trải nghiệm tại làng nghề truyền thống, thưởng thức món ăn đặc trưng gắn liền với cây dừa, tham quan, mua sắm sản phẩm nông nghiệp đạt chuẩn OCOP...

Với quyết tâm đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn, coi du lịch nông thôn không chỉ đơn thuần tạo việc làm cho lao động, phát triển kinh tế mà còn mang lại giá trị lớn giúp bảo tồn, giữ gìn bản sắc văn hóa tại địa phương, tỉnh Bến Tre đã triển khai xây dựng kế hoạch đầu tư, phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới hướng tới phát triển bền vững. Theo đó, Kế hoạch phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Bến Tre giai đoạn 2023-2025, Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025: Phát triển, chuẩn hóa các điểm đến và sản phẩm du lịch nông thôn; phấn đấu có ít nhất 1 điểm du lịch nông thôn được công nhận gắn với lợi thế về nông nghiệp, văn hóa, làng nghề hoặc môi trường sinh thái của địa phương; 50% cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch nông thôn được công nhận đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch.

Đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn gắn với quá trình chuyển đổi số; ít nhất 50% điểm du lịch nông thôn được công nhận số hóa và kết nối trên trang quảng bá, xúc tiến du lịch bằng công nghệ số. Phấn đấu 100% điểm du lịch nông thôn được giới thiệu, quảng bá; 50% điểm du lịch nông thôn ứng dụng các giao dịch điện tử trong hoạt động du lịch.

Phấn đấu 01 huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (huyện Chợ Lách) và 4 huyện đạt chuẩn nông thôn mới (Mỏ Cày Bắc, Mỏ Cày Nam, Thạnh Phú). Xây dựng mô hình phát triển du lịch nông thôn theo hướng du lịch xanh gắn với nâng cao vai trò tổ chức và quản lý cộng đồng tại xã Tân Mỹ, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre. Phấn đấu ít nhất 70% chủ cơ sở du lịch nông thôn được đào tạo, tập huấn về nghiệp vụ quản lý du lịch; 80% lao động du lịch nông thôn được bồi dưỡng, tập huấn và nâng cao nghiệp vụ, kỹ năng phục vụ khách du lịch, trong đó ít nhất 50% là lao động nữ;…

Xác định phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM là mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng. Chính vì vậy, các cấp, ngành của tỉnh cần huy động và lồng ghép nhiều nguồn lực hỗ trợ từ Trung ương, các dự án, tổ chức phi chính phủ và các chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng nông thôn, đồng bào dân tộc thiểu số cho phát triển du lịch. Trong đó chú trọng phát triển đồng bộ về cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch đối với các điểm du lịch cộng đồng có tiềm năng, đảm bảo điều kiện phục vụ, thu hút khách, khai thác có hiệu quả hơn nữa tài nguyên du lịch văn hóa địa phương.

Tùng Lâm  (Vietnam Business Forum)