Sản phẩm mỹ nghệ Thụy Ứng xuất ngoại

Làng nghề làm lược sừng ở xã Thụy Ứng, huyện Thường Tín, TP.Hà Nội nổi tiếng lâu nay là làng nghề duy nhất trên cả nước làm lược bằng sừng trâu, bò. Những chiếc lược sừng trâu, bò vừa bền, vừa tiện dụng, thẩm mỹ cao, được xuất khẩu đi nước ngoài và mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân địa phương.

Thụy Ứng vốn là một trong những làng nghề “trăm tỷ” của thành phố Hà Nội. Danh tiếng của sản phẩm làng nghề được xây dựng trên sự chịu thương chịu khó và đôi bàn tay khéo léo bền bỉ của người thợ nơi đây. Bởi, để có được một sản phẩm mỹ nghệ bằng sừng đẹp, hoàn chỉnh, người thợ phải làm rất nhiều công đoạn, từ: Sơ chế sừng, sấy khô, mài cắt, tạo hình, đánh bóng…. Cứ thế, những vật dụng gắn bó với đời sống con người, như: Lược sừng, bát, đĩa, đồ ăn, vật dụng trang sức như vòng cổ, vòng tay, hoa tai… dần thành hình. Trong văn hóa dân gian, sừng được xem là biểu tượng của sự giàu có, sức mạnh và may mắn một vật phẩm phong thuỷ mang lại sự bình an và may mắn cho gia chủ. Khác với những món đồ nhựa, ưu điểm của lược sừng có nhiều mẫu mã khác nhau, thời trang đẹp hơn, hàng không dễ vỡ, bền, đặc biệt có thể tự phân hủy rất thân thiện với môi trường.

Theo ông Nguyễn Văn Chí, Chi cục trưởng Chi cục phát triển nông thôn Hà Nội, Hà Nội là đất trăm nghề, trong đó có nhiều nghề cho đến nay vẫn phát huy được thế mạnh và sức sống bền bỉ qua hàng trăm năm. Chính vì vậy, để giúp nghề truyền thống phát triển và tạo điều kiện cho người dân nông thôn làm giàu trên chính mảnh đất của mình, thời gian qua Chi cục phát triển nông thôn Thành phố Hà Nội đã định hướng, quan tâm và tạo mọi điều kiện hỗ trợ, sát sao để phát triển làng nghề lược Thụy Ứng. Bên cạnh đó cùng với sự giúp đỡ, ủng hộ của các cấp, ngành và đơn vị, nghề lược sừng Thụy Ứng đã từng bước “thay da đổi thịt”, bảo tồn phát triển bản sắc văn hóa, giá trị cốt lõi của làng nghề, mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu.

Anh Lê Văn Thùy, chủ xưởng sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ ở Thụy Ứng cho biết, gia đình anh chuyên sản xuất đồ mỹ nghệ từ trai, ốc. Sản phẩm gia công theo mẫu của các đối tác Nhật Bản…“Trước kia, tôi chỉ sản xuất hàng lược sừng như bao gia đình trong làng. Năm 1995, có đoàn khách người Nhật Bản tham quan làng nghề và đặt hàng, tôi sản xuất từ đó đến nay. Hiện, gia đình tôi đang sản xuất khoảng 2.000 mã hàng cho khách hàng Nhật Bản. Ngoài thực hiện theo mẫu của đối tác, chúng tôi cũng không ngừng thay đổi kiểu dáng, phù hợp xu thế tiêu dùng hiện đại” - anh Thùy chia sẻ.

Anh Nguyễn Văn Thuận, một người thợ lâu năm trong nghề chia sẻ, nếu như trước kia, các khâu đoạn ép sừng, mài giũa... được làm hoàn toàn thủ công thì nay, người thợ Thụy Ứng đã biết ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp làng nghề đã nhận thức được tầm quan trọng của việc thiết kế mẫu mã sản phẩm nên đầu tư đáng kể cho đội ngũ thiết kế, tham gia các hội chợ triển lãm, tìm hiểu thị trường. Sản phẩm của làng nghề theo đó ngày một chắc chân trên các thị trường nhập khẩu.

Phó Chủ tịch Hội làng nghề lược sừng Thụy Ứng Lê Thị Thuận cho biết, nghề của làng có từ hơn 400 năm trước. Trong những năm gần đây, nghề phát triển mạnh mẽ với nguyên liệu chủ yếu là xương, sừng, trai, ốc... Đặc biệt, khoa học kỹ thuật phát triển nên các gia đình đều đầu tư máy móc trong sản xuất, sản phẩm bóng đẹp, tinh xảo hơn và số lượng lớn hơn…trước kia, làng sản xuất lược là chính. Những năm gần đây, người Thụy Ứng phát triển đa dạng với hơn 1 triệu sản phẩm, trong đó chủ yếu là hàng thủ công mỹ nghệ, đồ trang sức. Từ nghề chế tác sừng, trai, ốc..., đời sống của người dân Thụy Ứng ngày càng sung túc, thậm chí cao hơn so với một số làng nghề mây tre đan, nghề ở các làng lân cận.

 Bí thư Đảng ủy xã Hòa Bình, ông Nguyễn Văn Chung chia sẻ, xã có làng nghề truyền thống lược sừng Thụy Ứng và làng nghề mộc dân dụng Phụng Công. Với trên 4.000 nhân khẩu, Thụy Ứng có số lượng người làm nghề đông, có thời điểm tới gần 90% hộ làm nghề. Đáng mừng hơn cả, người dân Thụy Ứng không chỉ làm ra lược sừng mà giờ đã đa dạng hóa sản phẩm, hướng đến xuất khẩu, từ đó mang lại thu nhập cao cho người làm nghề. Địa phương cũng phấn đấu đưa điểm du lịch Làng nghề lược sừng Thụy Ứng trở thành một trong những điểm du lịch hấp dẫn của Hà Nội.

Bảo Đan  (Vietnam Business Forum)