Tổ chức sản xuất gắn với phát triển vùng nguyên liệu sản phẩm OCOP đặc trưng

12:36:55 | 20/9/2024

Một trong các tiêu chí hàng đầu để xét công nhận sản phẩm OCOP là phải mang đậm nét đặc trưng của địa phương, gắn với tổ chức sản xuất và hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn và xây dựng vùng nguyên liệu ổn định. Từ đó, tăng cường đầu tư công nghệ để chế biến, bảo quản các sản phẩm chất lượng cao.

Sản phẩm ổi Di Trạch

Thời gian qua, cùng với phát triển sản xuất, các chủ thể OCOP trên địa bàn thành phố Hà Nội đã tập trung xây dựng vùng nguyên liệu, góp phần mở ra nhiều cơ hội liên kết trong xây dựng chuỗi sản xuất. Thành phố cũng đang thực hiện nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển các vùng nguyên liệu tập trung, phát triển bền vững.

Nâng tầm cho sản phẩm địa phương

Sau 5 năm triển khai thực hiện (2019-2024), đến nay, huyện Hoài Đức có 114 sản phẩm OCOP được công nhận đạt từ 3 sao trở lên, trong đó có 83 sản phẩm đạt 4 sao. Các sản phẩm được phân hạng, đánh giá đã phát huy được giá trị, mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp thay đổi tư duy sản xuất của các chủ thể tham gia chương trình.

Các hộ nông dân cũng chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang tập trung, theo hướng an toàn, cải tiến mẫu mã, xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường, tạo thêm việc làm và thu nhập ổn định cho lao động trong gia đình và địa phương. Kết quả thực hiện Chương trình OCOP đã đóng góp tích cực vào thành tựu phát triển kinh tế - xã hội chung của toàn huyện.Huyện cũng chú trọng hỗ trợ các chủ thể tham gia chương trình, từ việc khuyến khích đăng ký ý tưởng sản phẩm, liên kết sản xuất, tiêu thụ, đến tư vấn nâng cấp máy móc, thiết kế nhãn mác, bao bì. Hiện tại, toàn huyện có 44 chủ thể có sản phẩm được công nhận OCOP.

Đơn cử như Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Di Trạch, năm 2012, hợp tác xã mua giống táo đại của Học viện Nông nghiệp Việt Nam về trồng trên diện tích gần 6ha. Ngoài ra, hợp tác xã còn trồng hơn 20ha ổi và một số cây ăn quả khác như hồng xiêm, đu đủ. Năm 2021, hợp tác xã đăng ký tham gia Chương trình OCOP đối với sản phẩm ổi và được đánh giá đạt 4 sao. Do được đưa vào hệ thống nhà phân phối, siêu thị, cửa hàng sạch, nhờ đó lượng tiêu thụ và doanh thu từ ổi tăng lên gấp rưỡi. Năm 2023, hợp tác xã tiếp tục đăng ký tham gia Chương trình OCOP đối với sản phẩm táo đại và được đánh giá đạt 3 sao - Giám đốc Nguyễn Hữu Quang chia sẻ.

Cơ sở sản xuất, kinh doanh miến dong sạch Trung Kiên (thôn Minh Hiệp 1, xã Minh Khai, huyện Hoài Đức) cũng là một trong những cơ sở sản xuất của huyện chú trọng đầu tư máy móc, công nghệ để sản xuất miến theo dây chuyền khép kín nên sản phẩm miến của cơ sở bảo đảm an toàn thực phẩm, tiết kiệm được rất nhiều công đoạn sản xuất thủ công trước kia. Từ năm 2020, cơ sở đăng ký tham gia Chương trình OCOP đối với sản phẩm miến dong sạch và đã đạt 4 sao. Sau 3 năm, sản phẩm được đánh giá lại theo quy định và được Hội đồng đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP Hoài Đức chấm đạt OCOP 4 sao.

Để đạt được kết quả trên, UBND huyện Hoài Đức đã hướng dẫn, khuyến khích các tổ chức kinh tế trên địa bàn huyện đăng ký ý tưởng sản phẩm tham gia chương trình; khuyến khích các chủ thể là HTX và doanh nghiệp có sản phẩm tham gia chương trình OCOP; phát triển sản phẩm OCOP từ các làng nghề, làng nghề truyền thống, xã đạt chuẩn NTM nâng cao; hướng dẫn, hỗ trợ các chủ thể tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, nâng cấp máy móc thiết bị để nâng cao giá trị gia tăng.

Trưởng phòng Kinh tế huyện Hoài Đức Khuất Trọng Kiên cho biết: Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là chương trình phát triển kinh tế nông thôn, tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất vừa và nhỏ, nhằm phát huy giá trị truyền thống của các địa phương, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân.

Xây dựng nguyên liệu bền vững

Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức Nguyễn Trung Thuận cho biết: Chương trình OCOP nhằm nâng cao giá trị sản xuất và tạo thương hiệu cho sản phẩm của các doanh nghiệp, hợp tác xã, các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn TP. Hà Nội và góp phần đẩy mạnh giao thương, kết nối, tiêu thụ sản phẩm. Trên cơ sở đó, huyện đã chủ động phối hợp với các sở, ngành thành phố để xây dựng, phát triển sản phẩm OCOP; đồng thời, khai trương các điểm trưng bày, giới thiệu, bán sản phẩm OCOP để tiêu thụ, quảng bá những sản phẩm OCOP của huyện.

Tuy nhiên, để người tiêu dùng trong cả nước biết đến, tin tưởng lựa chọn sản phẩm, góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn Thủ đô nói chung, huyện Hoài Đức nói riêng, huyện rất mong các cơ quan, đơn vị của thành phố tiếp tục quan tâm, quảng bá sản phẩm OCOP và các điểm giới thiệu, bán sản phẩm OCOP; giúp huyện kết nối, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm. Cùng với đó, huyện sẽ tích cực động viên, khuyến khích, hỗ trợ các chủ thể tập trung nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm đã đạt OCOP; tiếp tục đăng ký thêm nhiều sản phẩm khác tham gia Chương trình OCOP, nhằm cung cấp cho thị trường những sản phẩm chất lượng, an toàn và nâng cao thu nhập cho người sản xuất.

Theo ÔngNguyễn Văn Chí - Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn, Phó Chánh Văn phòng Thường trực, Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội cho biết: đặt mục tiêu phát triển sản phẩm OCOP nhằm khơi dậy tiềm năng, lợi thế đặc sản vùng nông thôn nhằm nâng cao thu nhập cho người dân; góp phần cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với tiểu thủ công nghiệp ngành nghề, dịch vụ và du lịch nông thôn.

Một trong những tiêu chí hàng đầu của các sản phẩm OCOP là phải mang đậm nét đặc trưng của địa phương gắn với tổ chức sản xuất, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, đảm bảo nguồn cung sản phẩm và mở rộng quy mô sản xuất, đáp ứng nhu cầu của thị trường. Hà Nội là Thủ đô của cả nước, là đô thị lớn với tốc độ đô thị hóa nhanh nên vùng nguyên liệu cho sản xuất cũng chính là bài toán đặt ra cho các chủ thể OCOP, đặc biệt là nguyên liệu sản xuất nhóm sản phẩm nông sản, thực phẩm chế biến và làng nghề.

Hướng tới tính “bền vững” trong phát triển sản phẩm OCOP, các ngành chức năng và địa phương của thành phố cần quan tâm đặc biệt tới việc phát triển các vùng nguyên liệu. Cùng với đó, chủ thể OCOP cũng cần chủ động nâng cao năng lực tài chính, hệ thống kho bãi, dây chuyền sản xuất, chế biến và chủ động xúc tiến thương mại, đưa các sản phẩm lên sàn thương mại điện tử để mở thêm cơ hội giới thiệu sản phẩm đặc trưng tới người tiêu dùng.

Để các sản phẩm OCOP phát triển ổn định, bền vững, bên cạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ, các chủ thể OCOP của Hà Nội cũng không khỏi trăn trở về việc bảo đảm nguyên liệu đầu vào ổn định, chất lượng cao, hợp pháp. Khó khăn của các chủ thể sản xuất hiện nay là phải đáp ứng được những tiêu chuẩn nghiêm ngặt của thị trường, các nhà quản lý trong thời đại công nghệ số, nhất là với các nhà nhập khẩu tại các nước phát triển. Để tháo gỡ, nhiều chủ thể đã tham gia vào mô hình liên kết giữa doanh nghiệp và hộ gia đình tại một số làng nghề nhằm chuyển đổi nguyên liệu đầu vào. Trong mối liên kết này, phía doanh nghiệp sẽ cung cấp nguyên liệu đầu vào, tư vấn công nghệ và cách thức quản lý, đồng thời hỗ trợ thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm đầu ra. Điển hình là hỗ trợ thúc đẩy hình thành và phát triển các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn gắn với bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, tập trung chỉ đạo các địa phương phát triển các sản phẩm trên cơ sở lợi thế vùng nguyên liệu và khôi phục, phát huy các làng nghề, nghề truyền thống, ứng dụng những giải pháp về khoa học công nghệ, chuyển đổi số để phát triển và kiểm soát chất lượng các vùng nguyên liệu của sản phẩm OCOP. Ông Nguyễn Văn Chí chia sẻ.

Bảo Ngọc (Vietnam Business Forum)

Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới TP. Hà Nội