PCI 2013: Những cuộc xáo trộn lớn

Năm 2013 là năm thứ 9, chỉ số PCI được công bố và kết quả PCI 2013 có nhiều biến động lớn khiến người ta quan tâm như sự trở về ngôi đầu của Đà Nẵng hay những cuộc xáo trộn lớn.

Lào Cai luôn đứng Top 10 kể từ khi chỉ số này công bố thì năm 2013 lại rơi xuống vị trí 17/63 tỉnh, thành phố. Ông Vương Trinh Quốc, Phó Chánh văn phòng UBND tỉnh Lào Cai, một người luôn quan tâm đến vấn đề PCI và môi trường đầu tư của tỉnh cho biết: “Hiện nay ông đang đi công tác tại bản vùng sâu, vùng xa của tỉnh nên chưa cập nhật được thông tin về kết quả PCI 2013. Tuy vậy, sau khi xem xét lại các chỉ số thành phần PCI 2013 của Lào Cai, Văn phòng UBND tỉnh sẽ cùng với các Sở ngành, tham mưu với UBND tỉnh để điều chỉnh những giải pháp, biện pháp củng cố những mặt điều hành có liên quan đến các chỉ số điểm số hạn chế.”

Thừa Thiên Huế từ vị trí 30 năm 2012 tăng 28 bậc để đứng vị trí thứ 2. Thừa Thiên Huế đã có năm cao nhất (2008) xếp 10/63 tỉnh thành phố nhưng đó cũng là vị trí cao nhất của tỉnh. PCI năm 2013, Thừa Thiên Huế xếp 2/63 tỉnh thành phố là một kết quả rất đáng mừng. Ông Lê Văn Thu, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết: Trong mấy năm gần đây, trong bối cảnh PCI bị xuống hạng, UBND tỉnh đã giao cho các sở, ngành, địa phương nghiên cứu xây dựng, ban hành đề án cải thiện môi trường đầu tư và nâng cao chỉ số PCI, đồng thời quyết liệt thực hiện đồng bộ. Kết quả PCI năm 2013 của Thừa Thiên Huế đã ghi nhận những dấu ấn nỗ lực của các cấp chính quyền tỉnh. Ông Thu cho biết thêm: Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao hiện đang tháp tùng Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đang thăm và làm việc tại Nhật Bản. Sau khi về nước, chúng tôi sẽ tiếp tục báo cáo xin ý kiến để Chủ tịch có ý kiến hoặc văn bản chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tiếp tục quyết liệt thực hiện những biện pháp, giải pháp mà tỉnh đang thực hiện nhằm nâng cao chỉ số PCI một cách bền vững.

Hải Phòng lần đầu tiên vào vị trí Top 10 từ vị trí 50/63 tỉnh thành trong năm 2013 (các năm 2007 xếp thứ 26, 2008 xếp 48, 2009 xếp 36 và 2012 xếp 50). Ông Phạm Hữu Thư - Chánh Văn phòng UBND thành phố Hải Phòng (đang họp) cũng bộc bạch: Kết quả xếp thứ 15/63 tỉnh thành phố là rất đáng mừng và cũng phản ánh đúng môi trường đầu tư của thành phố hiện nay. Trong năm 2013, Hải Phòng đã có rất nhiều quyết tâm và việc làm cụ thể để cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn. Kết quả thu hút FDI của thành phố năm 2013 là một minh chứng cho những nỗ lực đó và thêm kết quả PCI sẽ tạo động lực để chính quyền thành phố quyết tâm hơn nữa trong cải cách hành chính, tạo mọi thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.

PCI 2013 đã ghi nhận sự tiến bộ vượt bậc Quảng Ninh khi tăng 16 bậc (năm 2012 xếp 20/63 tỉnh, thành phố) lên xếp 4/63 tỉnh, thành phố. Cũng trong thời điểm này (20/2/2014) tỉnh Quảng Ninh rất bận rộn để đón tiếp gần 400 đại biểu đang tề tựu tại thành phố Hạ Long tham gia tổ chức Hội thảo quốc tế về Đặc khu kinh tế: Kinh nghiệm và cơ hội nên không có thời gian để đón nhận kết quả đáng mừng này. Được biết trong những năm gần đây, chỉ số PCI của Quảng Ninh luôn đứng ở thứ hạng cao nhưng việc đứng thứ 4/63 tỉnh, thành phố thì đúng là “một ngoại lệ trong thông thường” (một vấn đề đang được bàn thảo nhiều trong hội thảo đang điễn ra tại tỉnh). Trong thời gian tới, Đề án xây dựng Đặc khu Kinh tế Vân Đồn nếu được Trung ướng sớm cho phép triển khai, chắc hẳn tỉnh Quảng Ninh sẽ thu hút được nhiều dự án FDI hơn nữa và chỉ số PCI cũng vì thế sẽ ổn định ở mức cao.

PCI của Điện Biên cũng có nhiều xáo trộn với kết quả tăng 20 bậc từ 63/63 lên 43/63 tỉnh thành phố. Có một điều lạ trong kết quả PCI của Điện Biên là thay đổi rất nhanh, cứ năm trước cao thì năm sau tụt nhanh, ví dụ năm 2008 xếp 63/63 thì năm 2009 lên 27/63, đến năm 2010 lại lên 47/63, năm 2011 lên 29/63 và đến năm 2012 xuống 63/63. Ông Trần Thanh Hà, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Điện Biên cho biết: Sự thay đổi liên tục của tỉnh Điện Biên trong bảng xếp hạng PCI những năm qua khiến chúng tôi rất quan tâm và tìm hiểu. Về nguyên nhân có thể do Điện Biên là tỉnh miền núi có nhiều khó khăn, đặc biệt sự suy giảm phát triển trong những năm qua có tác động rất lớn tới các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp Điện Biên phần lớn quy mô nhỏ và vừa nên tính ổn định trong hoạt động cũng chưa cao. Hơn thế cũng do điều kiện của một tỉnh miền núi nên việc cập nhật thông tin, phổ biến các chủ trương, chính sách của các doanh nghiệp cũng không nhanh như nhiều tỉnh khác nên sự đánh giá của các doanh nghiệp cũng thiếu tính ổn định. Hiện tại, tỉnh Điện Biên đã xây dựng xong Đề án về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, đã thông qua Hội đồng nhân dân tỉnh tháng 3-2013 và sẽ tập hợp thêm ý kiến để ban hành thực hiện.

Cũng theo ông Hà, để chỉ số PCI của tỉnh nâng cao một cách ổn định, trong thời gian tới, Điện Biên sẽ tiếp tục tập trung vào những giải pháp đào tạo nhân lực, giảm thiểu chi phí thời gian cho doanh nghiệp (trong đó trọng yếu vào đẩy mạnh cải cách hành chính) và hoàn thiện thể chế pháp luật bởi đây là những điểm hạn chế nhất của tỉnh hiện nay.

Trong nhiều xáo trộn trên còn phải kể đến một cái tên khác là Thủ đô Hà Nội. PCI 2013 xếp 33/63 tỉnh, thành phố, tăng 18 bậc so với năm 2012. Sự tụt hạng của Hà Nội trong năm 2012 (từ xếp thứ 36/63 tỉnh, thành phố năm 2011 xuống 51/63 tỉnh thành phố năm 2012) đã thực sự là vấn đề nóng thu hút của chính quyền thành phố. Đến đích thân Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị cũng bức xúc: ở nơi khác người ta bôi thì trơn, còn ở Hà Nội bôi cũng không trơn. Với vị trí là Thủ đô cả nước có rất nhiều điểm mạnh trong các chỉ số thành phần, nhất là đào tạo nhân lực nhưng lại xếp thứ 51/63 địa phương trong năm 2012 có vẻ “không thể chấp nhận được”. Từ quyết tâm đến hành động, từ lãnh đạo thành phố đến các Sở ngành, trong năm 2013, thành phố Hà Nội đã triển khai hàng loạt các giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, trong đó đáng chú ý lãnh đạo thành phố đã trực tiếp đối thoại nhiều cuộc với doanh nghiệp, xác định năm 2013 là năm “Kỷ cương hành chính”. Tăng 18 bậc đối với các địa phương khác không hẳn là vấn đề lớn nhưng đối với Hà Nội thì là cả một sự kỳ công và điều đó phần nào đã phản ánh sự quyết liệt của lãnh đạo thành phố trong quá trình chỉ đạo, điều hành cũng như những nỗ lực không nhỏ của các Sở, ngành, địa phương thành phố trong năm 2013.